ชนกลุ่มน้อย
ผมพบเขาครั้งแรกในหน้าหนาวเมื่อหลายปีก่อน หมู่บ้านเล็กๆ ใจกลางเทือกถนนธงชัย เขาไม่ค่อยมองสบตาในช่วงแรกๆ เงียบเหมือนหิน ยิ้มยาก เคร่งขรึมอบอวลอยู่ภายใน ผมนึกว่าคนจากพื้นล่าง ขึ้นมารอซื้อของป่า หรือพูดง่ายๆว่าอาจเป็นพ่อค้าซื้อของป่าสักอย่าง ซึ่งมักปิดปากเงียบ ไม่อยากให้รายละเอียดใครต่อใคร ถึงจุดหมายที่มาของตัวเองต่อคนแปลกหน้าด้วยกัน และของป่าที่จะซื้อก็ใช่ว่ามันจะเถรตรงระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขาย หรือจะพูดอีกอย่างว่า ได้มาง่าย ได้มาถูกๆ ได้ของมาโดยไม่เหมือนคนอื่น ก็ถือเป็นกำไรของการดั้นด้นมาตามหาของป่าไกลลึกผมบอกอย่างนี้ เพราะผมเคยพบหน้ากับคนค้าของป่านานาชนิด ทั้งวัวควาย แพะ เห็ด ผลไม้เมืองหนาว สัตว์ป่า เอื้องป่า ยาสมุนไพร สารพัดที่จะลงไปสู่พื้นราบแล้วแปลงร่างเป็นเงินงามๆออกมาได้กระทั่งเจ้าของบ้านบอก เป็นกะเหรี่ยงจากพม่า ผมโพล่งภาษาอังกฤษ(แบบงูๆปลาๆ)ออกไปทักทาย ผมมานึกอีกทีหนึ่ง ผมไม่น่าเริ่มต้นอย่างนั้นเลย แค่ต่าบรึ โอมูโชเปอ ทักทายตามธรรมเนียม ก็น่าจะเพียงพอกล่าวคำทักทายแต่เขาตอบกลับมาเป็นภาษาไทยชัดคำ ชัดเจน ใบหน้าผมเจื่อน หดสั้นลงเหลือนิ้วเดียว และเป็นนิ้วเดียวที่ยับๆย่นๆยู่ยี่ดูไม่ได้เลยผมแนะนำตัวเอง เขาบอกชื่อ เหล่อวา อันแปลว่าหินขาว(ผมเชื่อเหลือเกินว่า มีคนรู้จักเขาอีกมาก แต่ผมผ่านพบเขาแค่ลมวูบเดียวจริงๆ)เขาบอกเรื่องตัวเองให้ผมรู้น้อยมาก กระทั่งถึงเช้าอีกวัน.. เพลงของ จอร์น เดนเวอร์ แว่วมาแต่เช้า มันเป็นน้ำเสียงไม่ธรรมดา เป็นน้ำเสียงของการฝึกฝนมายาวนาน เสียงสวย นุ่มนวล เพราะมาก ตามด้วยเพลงของ พอล ไซม่อลและอาร์ต การ์ฟังเกล ตามมาอีก เป็นเพลงในภาษาของเขาไม่นาน เราพบในห้องบันทึกเสียงกลางเมืองเชียงใหม่ เขากำลังทำงานเพลงบอกเล่าเรื่องของเขาผมชวนมาเขามาเที่ยวที่บ้าน บ้านที่ผมพักเช่าอยู่เขาพกรูปถ่ายมาด้วย ผมเห็นใบหน้าตรากตรำสะพายปืนอาก้า ผูกเปลนอนกันกลางป่า ครอบครัวของเขา ลูกของเขา เพื่อนของเขาที่อยู่ในเขตสู้รบ ภาพพักแรมตามป่าในเขตพม่า เขาร้องเพลงให้ผมฟังแล้วเขานัดผมว่า อีกไม่กี่วันข้างหน้า เอาจะเอาเพลงที่เขาเคยบันทึกแจกจ่ายกันตามตะเข็บชายแดนเมื่อหลายปีก่อนมาให้ผมไปรับเทปเพลงที่กลางเมือง ราวกับยื่นรับสิ่งของผิดกฎหมายคราวหน้า ผมจะเอาเพลงของเขา มาขึ้นจอให้ดู ... + + + + + + + +หมายเหตุ หน่วยสืบรู้คงตามหาตัวเขาไม่ได้แล้ว ผมไม่ได้พบหน้าเขาอีกเลย เขาไปเป็นพลเมืองดีของอเมริกันชน ผมรู้ความจริงแค่นั้น เส้นทางนักรบเขียนเพลงของเขา ยังเดินทางต่อหรือไม่ ไม่รู้...