ชีวิตนี้สวยงาม: น้ำพริกน้ำผัก

แพรจารุ

 

          อยู่ที่ไหนก็กินอาหารที่นั่นแล้วชีวิตจะง่ายขึ้น อย่าพยายามหาของกินต่างถิ่น หรือของกินที่เราคุ้นเคย เพราะมันจะแพง พูดง่าย ๆ คือ มีอะไรก็กินอย่างนั้น และกินตามฤดูกาลเพราะของนอกฤดูกาลจะเกิดขึ้นมาเองไม่ได้ มันต้องใช้ความพยายามโดยคนและสารเคมีสารเร่งผลผลิต

           ช่วงหนึ่งฉันจำได้ว่า รู้สึกตัวเองเท่ที่ได้ซื้อผลไม้นอกฤดูกาลกิน คุยโวโอ้อวดดูเหนือกว่าผู้อื่น  แต่มาภายหลังรู้สึกตลกกับความคิดแบบนี้ ยิ่งมารู้ว่า ผลไม้พืชผักนอกฤดูกาล  ต้องใช้เคมีต้องใช้สารเร่ง คล้าย ๆ กับต้นไม้โดนขืนใจให้ออกลูกผล ต้นไม้ผลไม้จะไม่มีความสุขเพราะไม่ได้อยู่กันตามธรรมชาติ ก็รู้สึกเศร้าใจที่มีส่วนในการกระทำหรือสนับสนุนการกระทำนั้น

             เดือนที่ผ่านมา หลานสาวมาเที่ยวเชียงใหม่ ที่บ้านทุ่งเสี้ยว  ฉันบอกเธอว่ามีร้านอาหารใต้ที่นี่ เธอบอกว่าสนใจของกินเมือง ๆ มากกว่า(ของกินเหนือ ๆนั่นแหละ) โดยเฉพาะอาหารที่ไม่เคยได้กินมาก่อน  เช้านี้จึงนำเสนอน้ำผักให้เธอได้ลองกิน  

             น้ำผักมื้อนี้ไมได้ทำเองนะคะ เพราะการทำน้ำผักนั้นต้องใช้เวลาหลายวัน ไม่ใช่ทำเดี๋ยวนี้แล้วกินได้เลย ดังนั้นจึงไปที่ตลาดทุ่งเสี้ยวเป็นตลาดเช้าที่เช้ามากที่สุดเลยจริง ๆ  เพราะเขาจ่ายกันตั้งแต่เที่ยงคืนตีหนึ่งเป็นต้นไป เพราะเป็นตลาดขายส่ง

              บางครั้งมีเพื่อน ๆ อยู่ปาร์ตี้กันถึงเที่ยงคืนตีหนึ่งก็จะชวนกันไปเดินตลาดเล่นเพลิน ๆ ไม่ต้องคิดถึงสุขภาพบ้างในบางช่วง เพราะมีขนมจีนน้ำเงี้ยวยามดึกที่ควันฉุยหอมกรุ่น ก๊วยจั๊บ ข้าวหลาม  ขนมทอด ข้าวเหนียวปิ้งให้เลือกกินแบบบันเทิง ๆ แม่ค้าจะมาทำขายแบบขายส่งมีแม่ค้ารายย่อยมารับไปขายอีกทีหนึ่ง อาหารปรุงใหม่ ๆ ของสดใหม่และถูกจะมีตอนนี้

          แต่ถ้ามา เจ็ดโมงเช้าถือว่าสายแล้วสำหรับตลาดนี้ ต้องซื้อมือสองแล้ว มือสองคือแม่ค้าที่รับมาอีกทีหนึ่ง  มาตลาดสายก็ไม่ใช่เรื่องเลวร้ายเสียทีเดียวเพราะยังมีแม่ค้าที่มาสาย ๆ อยู่บ้าง ด้านข้างตลาดที่วางกับพื้นจะมีแม่ค้าแบบ”อุ๊ย”ที่เก็บของจากบ้านจากสวนมาขาย  อันนี้ไม่ผ่านคนกลางแน่นอน พวกผักแกงแค บะลิดไม้ หัวปลี หน่อส้ม แหนมเห็ด ผักกาดเมือง ผักบุ้งบ้าน ผักกินกับลาบ น้ำพริกน้ำแดง น้ำพริกน้ำปู๋ น้ำพริกน้ำผักก็อยู่ในส่วนนี้

            น้ำผักของอุ๊ย (คุณยาย) อาหารพวกนี้ส่วนใหญ่มีแต่คนระดับยายเท่านั้นที่ทำมาขาย ฉันเข้าใจว่า เด็กรุ่นใหม่ทำไม่เป็นแล้ว

            หลานสาวถามอย่างสนใจว่า ทำอย่างไร

              ยายใจดีรีบบอกว่าไปหาผักกาดมาก่อน ดีที่ยายไม่บอกให้ไปปลูกผักกาดเขียวหรือผักกวางตุ้งก่อน

               วิธีทำเมื่อได้ผักกาดมาแล้วล้างให้สะอาดแล้วเอามาต่ำจนแตกแหลกบีบน้ำออกแล้วแล้วเอาไปดองเกลือไว้สามวันจากนั้นยกขึ้นมาแล้วสับให้ละเอียดแล้วเอาไปต้มให้สุก แล้วก็ปรุงรส  ด้วย พริกแห้ง ข่า ย่างไฟให้หอมก่อน เพิ่มกระเทียมลงไปเล็กน้อย ต่ำให้ละเอียด เอาไปคลุกกับน้ำผัก หรือจะเอาน้ำผักมาใส่ครกตำเบา ๆ ในครกก็ได้แล้ว เหยาะผงชูรสลงไปนิดเหนึ่ง ใครไม่กินผงชูรสก็ไม่ต้องใส่แต่ของยายใส่นิดหนึ่งเพิ่มรสชาติ

              น้ำผักจะมรสเปรียวเค็มและเผ็ดรสชาติแบบนี้ทำให้เจริญอาหารดีนักแล

 

 

ปล.สูตรของอุ้ยเอามาดองก่อนสับแต่บางคนสับก่อนดองก็ได้เหมือนกันค่ะ

             

 

ความเห็น

Submitted by น้ำลัด on

ผักกาดเขียว

ผมเป็นอีกคนที่ชื่นชอบรสชาติของน้ำพริกน้ำผัก
เข้าใจว่าผักชนิดที่ใช้ทำน้ำพริกน้ำผักคือ "ผักกาดเขียว"
ทางเหนือเคยได้ยินเขาเรียกกันว่า "ผักกาดปั่น"

แม่อุ๊ยในรูปคงจะเป็นชาวไทเขินนะครับ

Submitted by น้ำลัด on

ตุ๊จก

พอเอ่ยถึง "น้ำพริกน้ำผัก" ทำให้ผมนึกถึงนักเทศน์แนวตลกขบขันกัณฑ์ชูชก
ซึ่งชาวเชียงใหม่จะรู้จักกันในนาม "ตุ๊จก"

คือท่านมักจะหยิบเอาเรื่องราวใกล้ตัวในชีวิตประจำวันมาพูดให้ตลกขบขัน
อย่างเช่นพวกพืชผักต่างๆมันมักจะมีฤดูของมัน

ช่วงที่มีชะอมเยอะเวลาตักบาตรก็จะได้แต่อาหารที่เป็นชะอม
จนพระเป็นโรคกระเพาะกันหมด เพราะถูกหนามชะอมมันทิ่มกระเพาะเอา

พอถึงหน้าหน่อไม้ก็เจอสารพัดเมนูของหน่อไม้
จนเด็กวัด (ขะโยม) มันร้องเป็นเพลงกัน
"...แก๋งหน่อ...คั่วหน่อ....แก๋งหน่อ...คั่วหน่อ...ยำหน่อ..."

พอถึงฤดูที่มีผักกาดจ้อน (ผักกาดที่มีดอกสีเหลือง)
ทุกบ้านก็จะพร้อมเพรียงกันทำเมนู "จอผักกาด" ไปตักบาตร
จนบุคคลากรทางศาสนาในวัด ต้องประกาศสงครามกับผักกาดจอ
"...เราถอยไปไม่ได้อีกแล้ว...ถอยไปอีกก้าวเดียวผักกาดจอมันจะบุกมา..."

มีโยมคนหนึ่งเดินหิ้วปิ่นโตใส่กับข้าวมาจะถวายพระ...เจอบุคคลากรทางศาสนาตั้งด่านกัน
ก่อนจะผ่านด่านสำรับ ต้องตอบคำถามว่าเป็นเมนูอะไร?
โยมเห็นท่าไม่ดีก็เลยบอกว่า "...ปู๊เขียวหางดอก..." ...เออรอดตัวไป...ผ่านได้

พระก็คิดว่าคงเป็นไก่ตัวผู้ชนแพ้แน่ๆเลย...หลังจากต่อสู้กับผักกาดจอมาหลายวัน...วันนี้ละ...ฮึ่ม
ว่าแล้วก็อุ้ม "ปู๊ขาว" (หมายถึงข้าวเหนียวก้อนใหญ่) จะเอาไปล่อ "ปู๊เขียวหางดอก"
พอเปิดฝาปิ่นโตเท่านั้นแหละ...ปู๊ขาวและปู๊เขียวหางดอก หนีกระจายไปคนละทาง
ที่แน่ๆ ปู๊เขียวหางดอกบินละลิ่วไปชนกำแพงวัด...เสียงดังเพล้งงง...

และท่านตุ๊จกนี่ละครับ อธิบายว่าน้ำพริกน้ำผักนี่เป็นสุดยอดของภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างหนึ่ง
คือคนมีกะตังค์นั้นเขามี "ซุปไก่สกัด" ไว้บริโภคในราคาค่อนข้างสูงกัน
แต่ชาวบ้านก็มี "ซุปผักกาดสกัด" ไว้บริโภคกัน ก็คือ "น้ำพริกน้ำผัก" นี่แหละ

Submitted by แพรจารุ on

ขอบคุณน้ำลัด

เขียนคอมเมนต์ให้กำลังใจ และได้ความรู้เพิมพด้วย เห็นอุ้ยว่า ใช้ได้ทั้งผักกาดเขียวแบบในรูปซึ่งจะมีรสขมนิด ๆ ผักกาดแบบผักกาดเมือง หรือผักกวางตุงก็ได้ แต่นิยมใช่้ผักกาดเมืองต้นเขียว ๆ นะ พี่สนใจอาหารหมักดอง รวมทั้งพวกแหนมด้วค่ะ แหนมเห็ด แหนมบะลิดไม้ แหนมแกนา เป็นต้น

Submitted by น้ำลัด on

การกินผักนั้นเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพมากๆ
แต่ผักในตลาดบ้านเรานั้นน่ากลัวเหลือเกิน
ไม่ว่าจะเป็นยาฆ่าแมลงสารพัดชนิด
หรือแม้กระทั่งการใช้ฟอร์มาลิน
เพื่อรักษาความสดของผักไว้ให้นานยิ่งขึ้น

ผมก็ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไมบ้านเราจึงไม่ห้ามนำเข้ายาฆ่าแมลงบางชนิดที่อันตรายมากๆ
อย่างเช่น Carbofuran ซึ่งจะมีชื่อการค้าหลากหลายชนิดมากในท้องตลาด
มันถูกนำมาใช้กันอย่างพร่ำเพรื่อกับพืชผักผลไม้หลากหลายโดยปราศจากการควบคุม
ยาฆ่าแมลงชนิดนี้ ถูกฝังดินให้พืชดูดซึมเข้าไปทุกส่วนของพืช เพื่อป้องกันแมลง
มันคงฤทธิ์อยู่ได้นานถึง 6 เดือน แต่พืชผักที่ใช้ยานั้นไม่มีอะไรที่มีอายุเก็บเกี่ยวเกิน 6 เดือนเลย
เป็นเรื่องน่าเศร้าจริงๆสำหรับเมืองไทยเรา ที่อาหารการกินถูกปล่อยปละละเลยเรื่องความปลอดภัย
และก็เป็นที่น่าสงสัยว่าเราจะเป็นครัวของโลกได้อย่างไร ในเมื่ออาหารบ้านเราไม่ปลอดภัยพอ

ทุกวันนี้แม้กระทั้งผักในห้างที่บอกว่าเป็นผักปลอดสารพิษ
ก็มีการพบกันว่ามีสารเคมีเกินมาตรฐานกันทั้งนั้น มันไม่ได้ปลอดสารพิษจริง
ตัวผมเองพยายามปลูกผักพื้นบ้านไว้บริโภคให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
เพื่อหลีกเลี่ยงที่จะซื้อผักจากตลาดมาบริโภค แต่มันก็ไม่ค่อยจะเพียงพอต่อการบริโภค

ผักที่ปนเปื้อนสารเคมีนั้นยากที่จะล้างออกได้
ยิ่งถ้าเป็นสารเคมีชนิดดูดซึมมันก็ล้างออกไม่ได้เลย
หากเป็นชนิดที่ไม่ดูดซึมอาจจะล้างออกไปได้บ้าง
เท่าที่เคยเห็น...ผลการทดสอบวิธีล้างผักที่ดีที่สุดนั้น
คือการใช้น้ำอุ่นผสมกับผงเบ็กกิ้งโซดา ซึ่งจะล้างสารเคมีได้ประมาณครึ่งเดียว
ส่วนการล้างด้วยอะไรต่อมิอะไรอื่นๆ สามารถล้างสารเคมีออกได้น้อยมากครับ

...ต้นผักเฮือด (ผักฮี้) ที่ผมปลูกไว้มันแตกยอดอีกแล้ว
เดี๋ยวเย็นนี้ว่าจะไปเก็บมันมาทำอาหาร...แต่เอผมจะทำเมนูอะไรดีครับจากผักเฮือด?

แพร จารุ: มีไฟย่อมมีควัน

บทความที่พยายามนำพาผู้อ่านฝ่าม่านมายาคติว่าด้วยการจัดการทรัพยากรป่าไม้ด้วยการป้องกันไฟป่าสู่รูปแบบการจัดการแบบใหม่ที่มีประสิทธิภาพด้วยการ"ชิงเผา"
 

ปรากฏการณ์มิดะ เพลงต้องห้ามและสิบปี จรัล มโนเพ็ชร

บน ฟ้า มี เมฆ ลอย บน ดอย มี เมฆ บัง
มี สาว งาม ชื่อ ดัง อยู่ หลัง แดน ดง ป่า
 
 
เนื้อเพลงมิดะค่ะ สองบรรทัด....เพราะเหลือเกิน และเข้าไปอยู่ในหัวใจใครต่อใครได้ไม่ยาก บนฟ้ามีเมฆลอยบนดอยมีเมฆบัง ฟังเพียงแค่นี้ก็จินตนาการได้กว้างไกล หัวใจก็ลอยไปถึงไหน ๆ แล้ว
 

ว่าด้วยความสัมพันธ์ของคนไม่ว่าคุณจะเป็นเพศไหน

 ฉันเชื่อว่า หากคนเรามีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ทุกอย่างก็จะดีได้ไปกว่าครึ่ง

บางคนบอกว่า ต้องเริ่มที่ตัวเราก่อน เช่น เรื่องทัศนคติที่มีต่อคนอื่น และตัดสินอย่างช้า ๆ
 
สามีของฉันบอกว่า จงรวดเร็วในการฟัง แต่จงเชื่องช้าในการตอบ คือให้ความสำคัญในการฟังมากๆ ก่อนจะตอบจึงจะดี จริงของเขาเพราะเดี๋ยวนี้มีแต่คนพูดและพูด แต่ไม่ค่อยฟังคนอื่น

ฉันเอาเรื่องนี้มาเขียนเพราะได้แรงบันดาลใจมาจากไปสังเกตการณ์เขาพูดคุยทบทวนประสบการณ์การทำงานกันของโครงการ (CHAMPION/MSM) และสมาคมฟ้าสีรุ้ง