18 กันยายน 2014 วันลงคะแนนประชามติ ว่าสกอตแลนด์จะเป็นประเทศอิสระหรือไม่
เช้าวันนี้บนถนนรอยัลไมล์คึกคักไปด้วยนักท่องเที่ยวตามปกติ ผสมกับคนที่มาลงคะแนน มารณรงค์ และสื่อที่มาทำข่าว ภาพด้านล่างนี้เป็นบริเวณ West Parliament Square ด้านซ้ายคือวิหารนักบุญไจลส์ ด้านขวาคืออาคาร Lothian Chambers ซึ่งเป็นที่ทำการของสภาเมืองเอดินบะระและสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง และวันนี้ก็ยังใช้เป็นหน่วยลงคะแนนด้วย
ระหว่างทางเดินไปหน่วยเลือกตั้ง เราจะเห็นคนติดเข็มกลัดทั้ง Yes และ No เดินผ่านอยู่ตลอด ผู้คนจับกลุ่มคุยกันเรื่องประชามติ บางคนไม่รู้จักกันมาก่อนแต่หยุดทักทายและคุยกัน ตามมุมถนนจะเห็นผู้สื่อข่าวหลากหลายสำนักสัมภาษณ์ผู้ลงคะแนนและผู้รณรงค์
แม้แต่ด้านหน้าหน่วยลงคะแนนเอง ก็ยังมีการรณรงค์จากทั้งสองค่าย
ผมคุยกับกลุ่มผู้สนับสนุน No ที่ยืนอยู่หน้าหน่วยลงคะแนน (ภาพด้านล่าง) พวกเขาเป็นคนอังกฤษ ไม่มีสิทธิโหวต แต่อยากให้สกอตแลนด์อยู่กับ Union ต่อไป ก็เลยมาที่นี่ในวันนี้ เพื่อบอกกับผู้มีสิทธิลงคะแนนว่า อยู่ด้วยกันต่อไปเถอะ เมื่อถามว่ามากันอย่างนี้ใครสนับสนุนทุน พวกเขาบอกว่าออกเงินกันมาเอง คือว่าอินมาก ว่างั้น
กลุ่มผู้ไม่มีสิทธิออกเสียง ที่มาร่วมรณรงค์ในสกอตแลนด์ ไม่ได้มีเพียงคนจากสหราชอาณาจักรเท่านั้น แต่ยังมีกลุ่มใหญ่ที่มาจากสเปน หรือถ้าจะพูดให้ "ถูกต้อง" กว่านั้น ก็คือมาจากกาตาลุญญา (Catalunya)
ผมคุยกับผู้หญิงวัยรุ่นหนึ่งในชาวคาตาลันที่มายืนให้กำลังใจอยู่บริเวณ West Parliament Square ก็คุยกับแบบกะพร่องกะแพร่งล่ะนะครับ เพราะผมพูดคาตาลันหรือสเปนไม่ได้ เลยต้องใช้ภาษาอังกฤษ ซึ่งต่างคนก็ต่างไม่ถนัด เธอบอกว่าพวกเธอไม่ได้สังกัดกลุ่มไหน มาก็มากันเอง เพราะอยากสนับสนุนคนสกอตแลนด์ให้สามารถตัดสินใจชะตากรรมของตัวเองได้ ซึ่งชาวคาตาลันเองก็ต้องการการตัดสินใจแบบนี้เช่นกัน พวกเธอไม่ได้อยู่ในสกอตแลนด์ แต่เดินทางมาจากกาตาลุญญาโดยตรงเลย มาอยู่สกอตแลนด์สามวัน เมื่อถามว่ามากันเยอะไหม เธอบอกว่าประมาณร้อยคน แล้วก็ทำหน้าไม่แน่ใจ ตอบอีกทีว่า อาจจะสองร้อย แต่เท่าที่เห็นบริเวณนั้นไม่น่าจะถึง อย่างมากก็สามสิบ แต่อาจจะไปอยู่แถวอื่นก็เป็นได้
มากันเอง แต่จัดเต็มมาก ทั้งเสื้อทีม ธงคาตาลัน ธงสกอตแลนด์ ลุงป้ามากันครบ
9 พฤศจิกายน 2014 ที่กาตาลุญญา (หรือแคทาโลเนีย) จะจัดการลงประชามติว่าจะอยุ่กับสเปนต่อไปหรือไม่ เป็นการจัดประชามติกันเองของชาวคาตาลัน และไม่มีผลผูกพันใดๆ เพราะรัฐบาลสเปนไม่ให้การรับรอง อีกทั้งศาลรัฐธรรมนูญสเปนก็ได้ตัดสินแล้วว่าการลงประชามติของแคว้นคาตาโลเนียขัดต่อรัฐธรรมนูญสเปน
เมื่อวานนี้นายกรัฐมนตรีสเปนเพิ่งออกมาตำหนิการลงประชามติสกอตแลนด์ ว่าเป็นเรื่องไม่เหมาะสมและจะส่งผลเสียกับสหภาพยุโรป ซึ่งก็เข้าใจได้ว่าทำไมรัฐบาลกลางสเปนถึงหัวเสีย เพราะกลัวว่ากระแสสกอตแลนด์จะลามไปยังแคว้นอื่นๆ ด้วย ไม่เพียงเฉพาะกาตาลุญญา เพราะแคว้นอย่างบาสก์ (Basque/Euskadi ก็จ่ออยู่
ช่วงนี้เอาเท่านี้ก่อน เดี๋ยวเย็นๆ มาว่ากันต่อครับ ผับที่นี่ตอนหลังสี่ทุ่มน่าจะคึกคักมาก หลายที่ยืนยันแล้วว่าจะเปิดถึงตีสี่ รอนับคะแนนให้รู้ผลกันไปเลย
ใครเชียร์ฝั่งไหน ก็หยอดทิปลงแก้วได้ตามสะดวกครับ #indyref
