Skip to main content

ไม่มีสถานที่ไหน ผูกมัดใจผมไว้แน่นเท่าที่แห่งนี้ เป็นแววตาของพ่อที่มองลูกด้วยความเอ็นดู ดินแดนที่เราเหล่าเด็กๆไม่ได้ไปบ่อย หนึ่งปีผ่านไปเพียงหนึ่งครั้งเท่านั้น เวลาอื่นราวกับมันเป็นสถานที่ต้องห้าม และน่าเกรงกลัว


ความจริงในโลกของเด็กชาย ต้องเดินไปเรียนหนังสือตามทางรถไฟ ไปกลับวันละ 10 กิโลเมตร เพียงมองข้ามผ่านทุ่งนาไปทางทิศตะวันตก ห่างราวครึ่งกิโลเมตร ก็เห็นแนวป่าทึบเป็นกำแพงหนา ล้อมไม้ใหญ่ต้นสูงเสียดฟ้าต้นหนึ่ง มีธงเหลืองปลิวอยู่เหนือยอดไม้ มองไม่เห็นโรงธรรม กุฎิ หรือต้นลั่นทมเก่าแก่ล้อมโรงธรรม


เดินผ่านทุกครั้ง ในใจผมผุดพรายถึงฉากนั้น เปลือกลำต้นกิ่งก้านลั่นทมที่ดูเหมือนแขนขาคนแก่ บิดงอเป็นโหนกนูนตุ่มตายื่นขึ้นมาจากดิน จะต่างออกไปก็ตรงที่มันเป็นลำแขนเหี่ยวแข็งเป็นหินที่ให้ช่อดอกขาว กลิ่นหอมโชยทั่วอาณาบริเวณโรงธรรม มากกว่านั้นก็คือ คูน้ำที่ไหลเป็นกำแพงเกือบล้อมรอบอาณาบริเวณ อย่างกับคูเมืองยังไงยังงั้น


ในโรงธรรมมีตาหลวงกับยายทอง ผู้ใหญ่เล่าให้เด็กฝังใจจำ ว่าเป็นพระผุดขึ้นมาจากดิน พร้อมยายทอง คนทุกรุ่นในหมู่บ้านบอกว่า ตั้งแต่เกิดก็เห็นมีอยู่แล้ว


หนึ่งปีคนส่วนใหญ่ในหมู่บ้านมีโอกาสเข้าไปเพียงหนึ่งครั้ง เพราะวัดทุ่งขุนหลวงอยู่ห่างไกลจากหมู่บ้านออกไปราว 5 กิโลเมตร เป็นวัดที่ดูเหมือนเกาะตั้งอยู่บนทุ่งราบ เป็นไข่แดงที่ห้อมล้อมไว้ด้วยทุ่งนากว้าง ต้องเดินเท้าไปเท่านั้น เดินข้ามทุ่งนา ข้ามคลองที่ไหลไปลงทะเลสาปสงขลา แล้วข้ามป่าเสม็ด ข้ามทุ่งนาอีกครั้ง ทางเดินก็เป็นทางเปลี่ยว ไม่ค่อยมีคนเดิน


ต้องเป็นวันสำคัญเท่านั้น ทุกคนถึงจะไปรวมกัน


25_06_1


ตาหลวงเป็นพระปูนปั้นองค์ใหญ่มาก สายตาเด็กมองใบหน้าตาหลวงราวกับยืนมองยอดไม้ สูงเหลือเกิน ใครย่างเข้าไปถึงโรงธรรมต้องก้มต่ำ หรือไม่ก็หมอบคลานเข้าไปให้ใกล้ที่สุด เพื่อจะไหว้ขอพรให้ปกป้องดูแล และดลบันดาล


ทุกคนในหมู่บ้านเป็นลูกหลานตาหลวงยายทอง ความทุกข์ใดๆของลูกหลาน ถูกปัดเป่าออกไปอย่างน่าอัศจรรย์


คนรุ่นพ่อบอกว่า ตอนพ่อเล็กๆ มีช้างหลงทางเข้ามาใช้งวงรัดคอยายทอง คอหักหล่นดิน ยายทองที่เด็กชายเห็นจึงอยู่ในสภาพแยกหัวออกจากคอ ปิดทองห่มผ้าวางไว้ใกล้ๆ


ตาหลวงกับยายทองที่หัวออกจากตัว เป็นภาพติดตัวทุกคนในหมู่บ้าน


หนึ่งปี หนึ่งครั้งที่เด็กๆในหมู่บ้านต่างตื่นเต้น ก็คือได้ไปร่วมวันว่าง(สงกรานต์)ที่วัดทุ่งขุนหลวง คนจากทุกทิศทุกทางต่างมุ่งหน้ามา คนล้นโรงธรรม ออกเต็มอยู่บนศาลาไม้เก่าๆมุงหลังด้วยกระเบื้องเก่าๆ บ้างก็นั่งอยู่ใต้ร่มไม้


ต่างมุ่งหน้ามาเพื่อจะอาบน้ำตาหลวงยาทอง ทุกอย่างจะจบลงด้วยการขนน้ำจากบ่อทราย ขนไปอาบตาหลวงยายทอง ด้วยราดน้ำลงไปบนส่วนของตาหลวงยายทอง รดราดจากเหนือหัวลงมา และคอยรับน้ำจากปลายคาง ปลายหูตาหลวง น้ำที่ได้ไปนั้นเต็มไปด้วยความศักดิ์สิทธิ์ สามารถรักษาโรคได้ เด็กไม่สบายก็นำมาตบหัว เหมือนนำมนต์หล่อเลี้ยงจิตใจคนในหมู่บ้าน


ระหว่างทางขนน้ำมาอาบตาหลวงยายทอง ก็สนุกกับการสาดน้ำใส่กันจนเปียกกันไปตามกัน ลองนึกถึงภาพคนจำนวนมาก เดินไปยังบ่อทรายบ่อเดียว คนตักก็ตักไป ผลัดเปลี่ยนกันตักน้ำ ใช้ขันน้ำรับทีละขัน เดินเป็นคลื่นคนเข้าไปในโรงธรรม


ล้อมตาหลวงยายทองอย่างกับมด กลิ่นน้ำที่ราดท่วมนองโรงธรรมมีกลิ่นของเสื้อผ้านักบวช ผมมักยืนสูดเอากลิ่นอากาศนานๆ


วันนี้ หนทางไปวัดทุ่งขุนหลวงทอดขนานทางรถไฟ ไม่ต้องเดินเป็นชั่วโมงอีกแล้ว กลับบ้าน ผมแวะไปกราบไหว้รำลึกถึงห้วงเวลาวัยเยาว์ ที่ยังวิ่งเล่นอยู่เงียบๆภายใน คุณค่าความหมายที่อยู่เหนือกาลเวลา


ทุ่งขุนหลวง ผมจึงนำมาเป็นนามสกุลของนามปากกา เขียนหนังสือ ด้วยอยากจะบอกถึงสถานที่ซึ่งกลายเป็นเงาตามตัว เงาวัดเก่าแก่ เงาตาหลวงยายทองที่ฝังเงียบอยู่ในใจเสมอมา

บล็อกของ ชนกลุ่มน้อย

ชนกลุ่มน้อย
เพลงรบต่อเนื่องกันมาถึงบันไดขั้นสุดท้าย  ยังมีบันไดอีกหลายขั้นทอดไป  และยังมีบันไดขั้นใหม่ๆทอดข้ามไปมา  ข้ามพรมแดนแปลกหน้าหากันและกัน  ไม่ว่าเพลงจะเกิดขึ้นในถ้ำ  เกิดในศูนย์ลี้ภัย  เกิดตามป่า  เกิดในเมือง  เพลงยังมีชีวิตเดินทางไปตามหาคนฟังต่อไปยามเพลงเดินไปตามไร่ข้าว  ห้างไร่  ออกตามหาคนฟัง  ผมไม่นึกว่าภาพนั้นจะกลายเป็นเรื่องราวอื่นไปได้มากกว่านั้น  คนเกี่ยวข้าวหยุดพัก  ตีวงล้อมเข้ามา  นั่งฟังเพลงคนหนุ่มที่ใช้เวลากับการเล่นเพลง  แต่งเพลง  ร้องฟังกันเองในแค้มป์ผู้ลี้ภัย  เหมือนโลกไม่เคยเห็น …
ชนกลุ่มน้อย
ระหว่างรอความหมายเพลงของเหล่อวา  ซึ่งผมเขียนไว้ว่าจะนำมาขึ้นจอ  แต่เพลงของเขาอยู่ระหว่างทางแปลความหมาย  สัปดาห์ต่อไปน่าจะถึงฝั่งน้ำปิง  นอนรอ  นั่งรอ ... บังเอิญนึกถึงเพลงศิลปินเพลงอีกชุดหนึ่ง  รูปปกเทปดอกกุหลาบแดงพ้อต่อฉื่อโพ  -- กุหลาบน้อย   เป็นชื่อบนปกเทปนานมาแล้วผมเคยเขียนถึง  ผ่านคนบอกเล่า  และคนแปลความหมายเนื้อเพลง  ว่ากันว่า  เป็นงานเพลงที่รวบรวมเอาเพลงอมตะสองฟากฝั่งสาละวิน  เลือกเอาคุ้นหูคนตะเข็บชายแดนมาไว้ในที่เดียวกัน  ผ่านเสียงร้องหวานเศร้าจับใจ  ในโทนเนื้อเสียงใกล้เคียง  นอร่าห์ โจนส์ (Norah…
ชนกลุ่มน้อย
ผมพบเขาครั้งแรกในหน้าหนาวเมื่อหลายปีก่อน  หมู่บ้านเล็กๆ  ใจกลางเทือกถนนธงชัย  เขาไม่ค่อยมองสบตาในช่วงแรกๆ  เงียบเหมือนหิน  ยิ้มยาก  เคร่งขรึมอบอวลอยู่ภายใน  ผมนึกว่าคนจากพื้นล่าง  ขึ้นมารอซื้อของป่า  หรือพูดง่ายๆว่าอาจเป็นพ่อค้าซื้อของป่าสักอย่าง  ซึ่งมักปิดปากเงียบ  ไม่อยากให้รายละเอียดใครต่อใคร  ถึงจุดหมายที่มาของตัวเองต่อคนแปลกหน้าด้วยกัน  และของป่าที่จะซื้อก็ใช่ว่ามันจะเถรตรงระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขาย  หรือจะพูดอีกอย่างว่า  ได้มาง่าย  ได้มาถูกๆ  ได้ของมาโดยไม่เหมือนคนอื่น …
ชนกลุ่มน้อย
ขณะผมนั่งเขียนต้นฉบับ พระสงฆ์ในพม่าออกมาเดินบนท้องถนนเป็นวันที่แปด คนออกมาร่วมเดินไปตามถนนด้วยนับแสนคน ถนนกลางกรุงร่างกุ้งเชิญชวนให้คนออกมาเดิน ดูท่าคนจะเข้าร่วมเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆผมเห็นทิวแถวพระสงฆ์เหมือนแม่น้ำใหญ่สาละวินหน้าฝน พร้อมถั่งโถมใส่สิ่งกีดขวางทุกอย่าง หอบลงอันดามันสายตานักรบมองจ้องนักบวช ราวกับจะกินเลือดกินเนื้อ สะท้อนถึงเรื่องใด รัฐบาลเผด็จการทหารจะใช้วิธีสลายผู้ชุมนุมด้วยกระสุนปืนอีกหรือไม่ ล้วนเป็นที่จับตามองจากชาวโลกเย็นนี นักศึกษาพม่ากำลังขมักเขม้นทำเพลง ว่าด้วยโศกนาฏกรรมฆ่าประชาชนกลางกรุงร่างกุ้งเมื่อปี 1988 เกือบยี่สิบปีก่อน เขาเลือกเอาเชียงใหม่เป็นสถานที่ทำเพลง…