สถาปนก

หลายปีก่อนเมื่อครั้งฉันยังเร่ร่อนเป็นนกขมิ้นเหลืองอ่อน ค่ำแล้วยังไม่รู้จะนอนไหนนั้น นึกแบบเด็กแนวก็รู้สึกถึงอิสรเสรีภาพอันหอมหวาน ในวันวัยเช่นนั้น ฉันมีความสุขกับการเดินทางไปมา ผู้หญิงคนหนึ่งกับรถคันหนึ่ง เป้หนึ่งใบ อุปกรณ์การยังชีพ และชุดทำงานพร้อม เมื่อว่างเว้นจากงานประจำ มีวันหยุดเมื่อไร หรือบางครั้งแค่มีเวลาสักครึ่งวันฉันก็โลดแล่นไปมาระหว่างเมืองแล้วเช้าก็บึ่งรถกลับมาทำงานทันเวลา

บ่อยครั้งที่เตรียมการสอนที่หลังพวงมาลัย ช่วงเวลานิ่งเงียบระหว่างขับรถคนเดียวเป็นช่วงเวลาที่สมองคิดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ระหว่างขับรถจึงเป็นเวลาเรียบเรียงหัวข้อและรายละเอียดที่จะไปพูดคุยกับเด็ก ๆ ในชั่วโมงข้างหน้า

บางเวลาฉันก็จับเจ่าอยู่กับรังพักได้นานสองนานเช่นกัน ห้องพักเล็ก ๆ ขนาด 3*4 เมตร ประตูกว้าง กับหน้าต่างสองบาน วางเตียงเดี่ยว ตู้เสื้อผ้า และโต๊ะวางทีวี กับคอมพิวเตอร์ ห้องนั้นก็เหลือพื้นที่ว่างประมาณ 2 ตารางเมตร เล็กจนแทบไม่ต้องทำความสะอาด หลังห้องมีระเบียงยื่นออกไป นอกระเบียงเป็นแนวต้นแคฝรั่งปลูกเป็นแถวยาวเหยียด ถัดไปเป็นสนามฟุตบอล และสระว่ายน้ำ ถัดไปเป็นภูเขาที่ชื่อว่า ดอยพระบาท

ยามพักจากการเดินทางฉันมักหมกอยู่ที่นี่ นั่งดูดอกไม้บาน ยามหนาวนั้นแคฝรั่งทิ้งใบออกดอกขาวเต็มต้น ความเงียบสงบของที่นี่ทำให้มีนกจำนวนมาก ฉันชอบส่องดูนก แต่ไม่รู้สึกสนุกกับการดูเพราะไม่รู้ว่าคือนกอะไร ดูแล้วเห็นว่าสวย ขนสวย สีสวย ลีลาการบินสวย แค่นั้นก็จบ แต่ที่ชอบมากคือการแอบดูนกคาบเส้นหญ้าแห้ง ๆ มาสร้างรังที่ต้นแคฝรั่งหลังห้องฉัน เสียงจิ๊บ ๆ และความเคลื่อนไหวหลังห้องทำให้ฉันต้องเบาเสียงตัวเองเพราะอยากรู้

นกค่อย ๆ คาบเส้นหญ้าแห้ง ๆ บินมาที่นี่ วางหญ้าแล้วบินไป แล้วบินมาพร้อมกับหญ้าแล้ววาง เป็นเช่นนี้จนหญ้าเหล่านั้นสานกันกลายเป็นบ้านนกที่ค่อย ๆ ปรากฏอยู่ตรงหน้า ภาพยามนั้นยังอยู่ในความทรงจำ ฉันมองยิ้มแล้วคิดว่านกยังมีบ้าน สร้างบ้านเอง เป็นสถาปนกที่ทำให้เห็นอยู่ตรงหน้า คนมีสองมือสองแขน มีงานทำ สักวันถ้าจะสร้างบ้านจะนึกถึงสถาปนกที่นี่

แต่การสร้างบ้านของคนนั้นยากเย็นแสนเข็ญ เพียงแค่เริ่มแรกฉันก็รู้แล้วว่า การสร้างบ้านคือสงครามอย่างหนึ่ง เป็นประโยคที่ผุดขึ้นมาเมื่อคุยกับเพื่อน เมื่อพูดประโยคนี้กับใครที่เคยสร้างบ้านทุกคนก็จะพยักหน้าและบอกตรงกันไม่ลังเลว่าถูกต้อง

ในความยากลำบากนั้น ฉันอดเทียบกับการบินครั้งแล้วครั้งเล่าคาบหญ้ามาทีละเส้นสองเส้น กว่าจะเป็นบ้าน หรือนกก็ใช่จะสร้างบ้านได้ง่าย ๆ นกสร้างบ้านด้วยสองปีก แต่คนสร้างบ้านด้วยสองมือ แล้วหาเงินมาซื้ออิฐ หิน ดิน ทราย และเหล็ก ที่ขึ้นราคาทุกวัน

นกยังมีบ้านได้

แต่คนไม่มีเงินยากจะมีบ้าน.

ที่ดินผืนน้อยของฉัน

ยามตะวันรอน

หลังบ้าน


ที่ร้านขายประตูไม้เก่า