ตั้งหลักสมัครสมานกับผืนดิน (2552)
มกราฯ : วุ่นรับแขกหลายคณะ ไม่เกิดฉันทะพอที่จะจับจอบ
กุมภาฯ : อา...โกยหญ้า ขุดดินขึ้นมากอบกำ ในที่สุดก็ผูกสัมพันธ์กันอีกครั้ง เราและผืนดิน
สำรวจสวนไม้ผล
-มะม่วง หลังจากรดน้ำสม่ำเสมอ ใส่ปุ๋ยขี้วัวและคลุมโคนต้นด้วยเศษหญ้า ไชโย! มะม่วงมหาชนกอายุ 3 ปีที่โรงรถติดลูกจิ๋วหลิวน่ารัก ต้นข้างห้องนอนเชนแตกยอดอ่อน สุขภาพดีขึ้น
-ต้นหม่อน (มัลเบอรี) ออกลูกเยอะกว่าปีที่แล้ว ลูกโตขึ้นด้วยถึงแม้จะไม่เท่าต้นแม่ที่ตัดกิ่งมาปักชำ เราใส่ปุ๋ยพรวนดินเหมือนกับต้นอื่น ๆ ระหว่างรดน้ำก็คุย ขอบคุณ และชื่นชมเขาไปด้วย ปิดเทอมนี้ น้องธารคงได้เอื้อมเด็ดใส่ตะกร้าใบน้อย
-มะยม,กะท้อน เพิ่งปลูก ต้องคอยประคบประหงมให้ดี สายยางรดน้ำยาวไปไม่ถึงต้นกระท้อน แต่มะม่วงหิมพานต์รอดหลายต้น ทนแล้งดี น่าชื่นชม น่าเอาเยี่ยงอย่าง
-ส้ม ไม่ค่อยงามนัก แต่ฉันหันกลับมาเอาใจใส่เธอแล้วนะ เธอถูกเพลี้ยกับเชื้อราก่อกวน แต่ตอนนี้ก็แข็งแรงแตกยอดใหม่ พร้อมสู้ชีวิตต่อไป ฉันท่องไว้ในใจ ต้นไม้ แสงแดด ปุ๋ย น้ำ ความชุ่มชื้น รักกันแล้ว หอบหิ้วกันมา อย่าทิ้งอย่าขว้าง
-เชอรี่ ปลูกข้างห้องนอน ตั้งใจจะให้อิงระเบียงที่มีแผนจะต่อเติม เด็ดจากบนบ้านเลยคงน่าสนุก หนาวที่แล้วทำท่าจะแย่ ตอนนี้หลังจากได้ปรับปรุงดูแล แตกใบใหม่แล้ว
- ต้นอื่นๆ กำลังรอฟื้นตัวจากที่ถูกละเลย ทั้งลองกอง ทับทิม ทว่ามะขามยังมีทีท่าร่อแร่
-ฝรั่ง ขึ้นเองสองต้น ต้นแรกอยู่ท้ายสวน แทบไม่ได้แวะเวียนไปดู บางทีไปลูกเล็กจิ๊ดเดียว ไปอีกทีเน่าแห้งคาขั้ว หรือไม่ก็นกจิกกินหมดแล้ว มหัศจรรย์มาก ต้นหน้าบ้านออกลูก 2 ลูก ชิมแล้ว หวานอร่อยเป็นที่สุด
-อ้อย (ขออยู่หมวดนี้ด้วยคน) เก็บมาจากข้างทาง กำลังเตรียมดิน เด็ก ๆ จะได้ลิ้มรสแผ่นดินจนครบ เปรี้ยวมะม่วง มะขาม กระเจี๊ยบ หวานลำไย กล้วย มะละกอ มะม่วงสุก มันมีฟักทอง ข้าวโพด เผือก มัน ปลูกให้ครบ ให้ลิ้นได้รับทุกรส คนจะยังต้องการอะไร
- สตาร์แอ็ปเปิ้ล อยู่ใต้ร่มไผ่ใกล้ประตู เป็นมุมที่ถูกบดบังหลงลืม ขอโทษที่ทำให้เธอต้องจากไป แต่สัญญานะ จะแก้ตัวลงใหม่ เขาเป็นต้นไม้ใบสวย มีสีเขียวด้านบน ใต้ใบสีน้ำตาลทอง ยามลมพลิกพลิ้วแสนเสนาะสวยงาม
ธัญญะผลาหารโดยสังเขป
- แผนปลูกข้าวไร่ปี 51 ล่าช้าไม่ทันการณ์ เตรียมตัวสำหรับปีนี้ ฝึกมือให้ด้านเข้าไว้ ที่ดินด้านหนึ่งลาดลงตรงมุมรั้ว น้ำฝนท่วมขัง อ้ายอ้วนบอกทำตรงนี้ได้เลย ขุดพรวน ทำคันดินล้อมแล้วหว่านข้าวดอยเม็ดป้อมลงไป น้องนักดนตรีชาวสวนบอกว่า พี่ต้องเก็บหญ้าออกให้หมดด้วย อืม ต้องลองดู ฝนนี้ จะไหวหรือไม่
- ปีที่แล้วติดเขียนสารคดี ปลูกข้าวโพดไม่ทัน ดูซิว่าปีนี้จะแบ่งตัวตนได้ไหม คนสวนบนดินกับคนสวนอักษร
- ขอบคุณ ขอบคุณจริง ๆ เจ้าฟักทองแสนอัศจรรย์ จากเมล็ดที่หว่านโยน
1) ดอกผลมากมาย ยามแก่จัดเหลืองอร่ามได้แจกจ่ายแบ่งไป พี่อ๋อง น้องจิ๋ว อุ๊ยดาว คุณลุงคุณป้าบ้านสวนธรรมชาติ เจ้าของขนุนสีชมพูหวานกรอบ ฯลฯ
2) ทำอาหารหล่อเลี้ยงตูบตีนดอย มีแกงเผ็ดฟักทอง,แกงเลียง ส่วนของหวานคือฟักทองแกงบวด อ้อ ผัดฟักด้วย ...เช้าฟาดผัดฟัก เย็นฟาดฟักผัด แต่คนละชนิดกันนะ ผัดฟักแบบเหนือตำพริก ผัดใส่ตะไคร้ใบแมงลัก ผัดแบบไทย ๆ ใส่ไข่ใส่หมู ที่เหลือ (ก็ลูกมันใหญ่) หั่นเสี้ยว ต้มจิ้มน้ำพริก เมล็ดคั่วใส่โหลไว้ขบเล่น กับเก็บไว้ขยายพันธุ์ แต่อันที่จริง เราอยากหาพันธุ๋ที่เนื้อเหนียว ๆ เปลือกสีส้มสดอร่ามมาปลูกมากกว่า ห่วงแต่ว่าเมล็ดพันธุ์จะถูกตัดตอนเท่านั้น
นั่งนับนิ้วเล่น ฟักทองวิเศษยังทำอะไรได้อีก กระบองฟักทองเผ็ดหวานเค็มมันไงล่ะ ของว่างแบบเหนือ ๆ แล้วก็ซุปฟักทอง กินกับขนมปังทาเนย อาหารฝาหรั่ง อ้อ! ฟักทองบดผสมแป้งสาลีกับแป้งโฮลวีตส์นั้นทำแล้ว ส่วนผสมแพนเค้กกรุ่นร้อน อาหารเช้าของเด็ก ๆ
-และแล้วก็มาถึง กล้วย ผู้อุปถัมภ์หลักของรายการ
พืชชนิดแรกที่เราปลูกคือกล้วย ยามหิวได้คว้ากล้วยน้ำว้าที่ทะยอยสุกทีละเครือมาประทัง เมื่อลูกร้องโยเย หิวขนมได้รับทานกล้วยบวดชี แม่ยำหัวปลี แกงหัวปลีใส่ยอดชะอม พ่อชอบกินสดแกล้มผัดไทและหลนเต้าเจี้ยว ยามยากไร้ ไม่มีขนมขบเคี้ยว พ่อทอดกล้วยดิบฝานบางเป็นเหรียญทองกรุบกรอบให้ลูกกิน
เรามีกล้วยหอมอร่อยได้ชิมแล้วหนึ่งต้น เด็ก ๆ ชอบให้ฝานใส่แพนเค้กก่อนนำไปทอด อร่อยไม่แพ้โรตีกล้วยหอม แต่เตาอบไม่ดี ทำเค้กกล้วยหอมไม่ได้นะจ๊ะ
สรุปบทเรียนของคนสวน
- ตัดหญ้าให้ทัน ถึงยากจะทัน ก็ให้ปลูกกล้วยไว้เป็นกลุ่ม ๆ ลงต้นไม้กลางดงกล้วย อาศัยความชื้น ร่มเงา และหนีหญ้ามหาประลัย
- ต้นไม้รอบบ้าน หมั่นถอนหญ้า รดน้ำ พรวนดิน ใส่ขี้วัวสม่ำเสมอ (เรามีแกลบ,ขี้เถ้า และขี้วัวหลายกระสอบจากลุงคนเลี้ยงวัว)
-สูตรพ่อใหญ่อีสาน ขุดหลุมสองหลุมห่างจากต้นไม่มาก หลุมหนึ่งลงปุ๋ยคอก อีกหลุมลงใบไม้แห้ง สูตรอ้ายปะกาเกอะญอ ขุดหลุมกว้างใหญ่ รองหลุมด้วยปุ๋ย ใบไม้ ดินดีก่อนปลูก สองวิธีนี้ล้วนได้ผล (แต่ฉันยังไม่มีแรงขุดหลุมลึกกว้างอย่างนั้น)
- สวนสัมพันธ์กับตัวตนและวิถีชีวิต ปรับปรุงดิน เรียนรู้ฤดูกาล พันธ์ไม้ ปรับจิตใจ โน้มนำ เชื่อมสัมพันธ์ ชีพจรจังหวะภายในให้สอดคล้องกับธรรมชาติภายนอก
...กำลังหัดทำสวนอยู่จ้า กำลังฝึกฝนเทคนิคการเขียน