Skip to main content

เวลาผ่านไปเร็ว ยามที่เราโตขึ้น เราเชื่อเช่นนั้น เพราะเราโหยหาเวลาของวัยเยาว์ เมื่อเราเติบโตขึ้นเป็นลำดับมีหลายความรู้สึกของวัยเยาว์ที่หล่นหายไปอย่างไม่อาจเรียกคืนกลับมา ราวกับสายน้ำที่ไหลไกลออกไปทุกทีๆ มิอาจหวนกลับมาเป็นสายน้ำได้เช่นเดิม แต่กลายเป็นสายฝนพรำลงมาแทน หากพูดถึงอดีตแล้ว บางด้านที่เลวร้าย เราอยากผ่านเลย แต่กลับจำได้ฝังใจ...
\\/--break--\>

ผมก็ไม่ต่างอะไรจากคนอื่นเท่าใดนักที่มักโหยหาอดีตในวัยเด็ก ยิ่งในบางฤดูกาลโดยเฉพาะวันเปิดเทอมแรกของปี โรงเรียนในชนบทวันเปิดเทอมแรกของปีอาจไม่ต้องเตรียมตัวมากเหมือนกับโรงเรียนในเมือง เสื้อผ้าที่มีอยู่บางตัวก็ไม่จำเป็นต้องซื้อใหม่ รวมทั้งกระเป๋านักเรียน สำหรับบางคนการได้เสื้อนักเรียนชุดใหม่ รองเท้าใหม่สักคู่นั้นถือว่าทางบ้านมีฐานะ เพราะเท่าที่จำความได้ ผมได้ใส่รองเท้าไปโรงเรียนก็ตอนเริ่มเรียนลูกเสืออันเป็นข้อบังคับว่าทุกคนต้องมีรองเท้า แต่ก็มีข้อยกเว้นสำหรับนักเรียนบางคน...

วันเปิดเทอมวันแรกอาจมาพร้อมกับสายฝน สำหรับเด็กที่เพิ่งเข้าเรียนวันแรก การไปโรงเรียนอาจดูเป็นเรื่องน่ากลัว แต่สำหรับคนที่ผ่านมาแล้ว และเตรียมเลื่อนชั้นต่อไปไม่มีอะไรน่าตื่นเต้น โรงเรียนเดิม อาคารหลังเดิม เพียงแต่เปลี่ยนชั้นเรียนและห้องเรียนเท่านั้น

ผมจำวันเปิดเทอมแรกของชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ได้เป็นอย่างดี วันแรกของการเปิดเทอม แม่นำเสื้อนักเรียนตัวใหม่มาให้ ทั้งที่ผมไม่ได้คาดหวังว่าจะได้มาก่อน เนื้อผ้านุ่มแต่ดูหน้ากว่าเสื้อนักเรียนที่เคยใส่ และแน่ละสีของเสื้อย่อมไม่ขาวเหมือนเสื้อคนอื่น ตอนที่ใส่เข้าไปแล้วพอไปถึงโรงเรียน ผมยังแอบน้อยใจแม่ที่ไม่ยอมซื้อเสื้อใหม่ให้ใส่ แต่เอาเสื้อเก่าของคนอื่นมาให้ใส่แทน

ตอนที่ผมเห็นแม่เริ่มเก็บดอกฝ้ายในสวนหลังบ้านมาเป็นกระสอบนั้น ผมถามแม่ว่าจะเอาไปทำไม แม่บอกว่า จะเอามาทำเสื้อนักเรียนให้ผมใส่ ในวัยเด็กผมไม่รู้หรอกว่าฝ้ายในสวนหลังบ้านที่ผมเคยไปวิ่งเล่น และแอบเก็บปุยสีขาวคล้ายนุ่นที่ดอกของมันมาเป่าเล่นตามลม สวนฝ้ายหลังบ้านเป็นมากกว่าสวยฝ้าย นอกจากมันจะเป็นที่หลบซ่อนตัวของพวกเราในเวลาเล่นซ่อนหาแล้ว ยังเป็นที่หลบภัยของเพื่อนบางคนที่ถูกแม่ไล่ตี

เพียงวันแรกที่ผมใส่เสื้อตัวนั้นไปโรงเรียน ความอับอายมหาศาลก็เกิดขึ้นในใจ เพราะเสื้อของผมขาวไม่เท่าเสื้อคนอื่น บางวันก็เลยถูกเพื่อนล้อว่า ไอ้เสื้อขาวดำ' เป็นที่สนุกสนาน จากวันแรกที่ผมใส่เสื้อตัวนั้นจนถึงวันเวลาแห่งการลาจากผมจำได้ว่าผมใส่อยู่เกือบ ๒ ปี จากชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จนขึ้นชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ เสื้อผ้าฝ้ายที่แม่ทอนั้นมีความเปื่อยหยุ่นละขาดง่ายกว่าเสื้อผ้าในตลาด ทุกครั้งที่เกิดรอยขาด แม่จะนำผ้ามาประชุนให้กลับมาอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานเช่นเดิม ทุกครั้งที่เสื้อขาด ผมจะถามแม่เสมอว่า เมื่อไหร่ผมจะได้เสื้อใหม่เสียที

แล้ววันหนึ่งผมก็ได้เสื้อนักเรียนตัวใหม่สมใจ แม้จะได้ความขาวเหมือนคนอื่น แต่ผมกลับพบว่าเสื้อตัวใหม่ไม่ได้อุ่นเหมือนตัวเก่า ละเสื้อนักเรียนตัวเก่าอันเกิดมาจากฝ้ายจากสวนหลังบ้านก็ถูกลืมเลือนไปกับกาลเวลาของเสื้อนักเรียนตัวใหม่

ผมไม่ได้สนใจเสื้อนักเรียนผ้าฝ้ายตัวนั้นอีกเลยจนกระทั่งวันหนึ่งขณะเดินทางไปดูนิทรรศการเกี่ยวกับผ้าฝ้ายพื้นเมือง ผมก็หวนคิดถึงเสื้อนักเรียนตัวนั้นอีกครั้ง ผมตัดสินใจซื้อผ้าขาวผืนหนึ่งในราคาค่อนข้างสูง เพื่อเอากลับไปตัดเป็นเสื้อนักเรียน เปล่าหรอผมไม่ได้ใส่เอง แต่ผมเอาเสื้อนักเรียนตัวนี้ไปให้ความคิดถึงในวัยเด็กของผมสวมใส่เท่านั้นเอง

แม้ว่าผมจะได้เสื้อนักเรียนสีเดิมกลับมาอีกครั้ง แต่ความรู้สึกเดิมที่เคยมีก็ไม่อาจเรียกกลับมาได้ วัยเยาว์ของเราทำให้เราไม่ได้ครุ่นคิดถึงเรื่องราวดีงามที่เกิดจากความรัก เช่นกัน แม้ว่าเสื้อนักเรียนตัวใหม่จะมีลักษณะคล้ายเดิมเพียงใด แต่การกลับมาของเสื้อนักเรียนก็ไม่ทำให้ผมอุ่นใจและอบอุ่นทุกครั้งที่คิดถึงเสื้อนักเรียนตัวนั้นที่แม่เก็บฝ้ายจากสวนหลังมามาเข้าสู่กระบวนการต่างๆ จนสำเร็จเป็นเสื้อนักเรียนตัวหนึ่ง

แน่ละ การทักทอผ้าของมันแต่ละเส้นด้ายย่อมเต็มไปด้วยเส้นด้านแห่งความรัก ความผูกพัน ความปรารถนาดีที่ต้องการส่งผ่านมาถึงลูก ในยามฤดูหนาวเสื้อผ้าฝ้ายของแม่ก็ไม่ต่างจากอ้อมกอดอันอบอุ่นของแม่ที่โอบกอดลูกรักเอาไว้ด้วยเส้นใยแห่งความรัก

วันนี้เราคิดถึงเรื่องราวในอดีตแล้วอย่าลืมคิดถึงแม่ผู้ถักทอความรักผ่านสายใยแห่งความผูกพันไปให้ลูกผู้เป็นสายใยแห่งความผูกพันอันใหญ่หลวงของแม่...

 

บล็อกของ สุมาตร ภูลายยาว

สุมาตร ภูลายยาว
ปีที่ผ่านมา เหนือสายน้ำเชี่ยวกรากสายหนึ่ง ความทรงจำเกี่ยวกับแม่น้ำได้พาให้เดินทางไปสู่ห้วงยามหนึ่งของชีวิต ห้วงยามที่ทำให้ต้องจดจำไม่เคยลืม เพราะใครบ้างจะลืมประสบการณ์เฉียดตายของตัวเองได้ ในความทรงจำนั้น ภาพแม่น้ำแห่งบ้านเกิดผุดพรายขึ้นมา คล้ายภาพขาวดำหม่นมัวที่พาผมเดินทางกลับไปสู่ดินแดนแห่งความหวาดกลัวอันกว้างใหญ่ไพศาล ด้วยเรือคือความหวั่นไหว...ใช่แล้ว ตอนหัดว่ายน้ำครั้งแรก ผมเกือบจมน้ำตาย เหตุการณ์ครั้งนั้นสอนให้รู้ว่า ความรู้สึกของคนใกล้ขาดใจตายเป็นอย่างไร นี่คือภาพความทรงจำในอดีต แต่ภาพความทรงจำครั้งใหม่ได้เกิดขึ้น หลังจากผมเดินทางมาถึงเมืองริมฝั่งน้ำเหนือสุดในล้านนาเรื่องมีอยู่ว่า...…
สุมาตร ภูลายยาว
“เอยาวดี” เป็นชื่อท้องถิ่นของแม่น้ำสายสำคัญสายหนึ่งของพม่า แต่คนภายนอกทั่วไปรู้จักชื่อของแม่น้ำสายนี้ในนาม “อิรวดี” แม่น้ำเอยาวดีเป็นแม่น้ำใหญ่สายหลักของประเทศสหภาพพม่าต้นน้ำ และปลายทางของแม่น้ำอยู่ในประเทศพม่า ไม่แตกต่างกับแม่น้ำเจ้าพระยาแม่น้ำเอยาวดีไหลผ่านกลางประเทศจากเหนือจรดใต้ แบ่งประเทศพม่าออกเป็นสองส่วน แม่น้ำในตอนบนเกิดจากการละลายของหิมะ นอกจากแม่น้ำเอยาวดีจะเกิดจากการละลายของหิมะแล้ว ยังมีแม่น้ำสาขาที่คอยเติมน้ำให้กับแม่น้ำสายนี้จนกลายเป็นแม่น้ำสายใหญ่ แม่น้ำสาขาที่คอยเติมน้ำให้กับแม่น้ำเอยาวดีคือ แม่น้ำมาลี และแม่น้ำมายที่อยู่ทางตอนเหนือสุดของประเทศ รวมระยะทางจากต้นน้ำถึงปากน้ำ ๒,…
สุมาตร ภูลายยาว
อำเภอเชียงของเป็นอำเภอเล็ก ๆ อำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงราย ผู้คนที่นี่ทั้งในอดีตและปัจจุบันต่างมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย เรียนรู้และสืบทอดการใช้ประโยชน์จากแม่น้ำของนับตั้งแต่การหาปลา เก็บสาหร่ายน้ำของหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ไก” ปลูกพืชผักริมของ หรือแม้แต่การสัญจรไปมาของผู้คนแถบนี้ ทั้งฝั่งซ้ายและฝั่งขวาของลำน้ำสายนี้ต่างก็อาศัยแม่น้ำเป็นสำคัญ ชีวิตของผู้คนที่นี่จึงมีความผูกพันใกล้ชิดกับแม่น้ำของตั้งแต่ในอดีตจนกระทั่งปัจจุบัน เมื่อลมหนาวเริ่มมาเยือนซึ่งเป็นฤดูกาลน้ำลด จิกุ่ง (แมลงชนิดหนึ่งมีลักษณะเหมือนจิ้งหรีดแต่ตัวสีน้ำตาลและมีขนาดใหญ่กว่า) เริ่มลงดอน คือ…