สาละวิน, ลูกรัก
นานแล้วที่แม่ไม่ได้หอมกลิ่นดอกเหงื่อ จนกระทั่งเมื่อไม่นานมานี้เราได้ลงทุนครั้งใหญ่เพื่อติดตั้งน้ำประปาหลวง ทำให้บ้านของเราที่เคยแห้งแล้งกลับมามีชีวิตชีวาขึ้นอีกครั้ง
ดอกเหงื่อที่เกิดจากการจับจอบเสียมเพื่อขึ้นแปลงผักและปลูกต้นไม้เล็กๆน้อยๆ ทำให้แม่มีความสุข เจริญอาหาร และอารมณ์ดีขึ้นไม่น้อย
ไม่เพียงแต่แม่เท่านั้น เราทุกชีวิตในบ้านไม่ว่าจะเป็นลูกเอง พ่อของลูก เจ้าโชคและเจ้ากาแฟหมาพันธุ์ทางสองตัวยามเฝ้าบ้าน ไก่อีกนับสิบในเล้า ต้นไม้ใบหญ้า ฯลฯ ล้วนสดชื่นมีความสุขอย่างเห็นได้ชัด
เมื่อก่อนที่เรายังอยู่บ้านของพือๆ (ยาย) ที่ห้วยเสือเฒ่า แม้ว่าจะมีน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ แต่ด้วยเนื้อที่มีจำกัด บ้านที่หลังคาเบียดเสียดกันอยู่แทบไม่มีอากาศหายใจ
ที่นั่นไม่มีที่ว่างพอที่จะปลูกผักหรือเลี้ยงสิ่งมีชีวิตใด ๆ แม้แต่สุนัขก็ยังถูกจำกัดที่อยู่ เพราะเสียงเห่าของมันสามารถปลุกคนให้ตื่นได้ทั้งหมู่บ้าน สร้างความรำคาญจนเจ้าโชคต้องถูกระเห็จให้มาอยู่ที่บ้านหลังนี้
แม้ว่าบ้านหลังนี้จะอยู่ที่ไม่ห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนนัก แต่ก็ถือว่ากันดารเพราะถนนหน้าบ้านยังเป็นทางลูกรัง โชคยังดีที่เสาไฟฟ้าต้นสุดท้ายจากในเมืองเดินทางมาเกือบถึงหน้าบ้านของเรา พ่อกับแม่ต้องไปหาเสาไม้มาเพิ่มเพื่อดึงไฟฟ้าที่ต่อจากบ้านเราไปถึงมิเตอร์
เมื่อไฟฟ้าหมดปัญหาก็เหลือแต่น้ำ เมื่อสองปีก่อนที่ไฟป่าจะเข้าถึงบ้านท้ายสวนที่อยู่หลังสุดท้ายไม่ห่างจากบ้านเราเท่าไรนัก เราดึงน้ำด้วยการใช้เครื่องปั๊มน้ำจากบ่อที่ขุดลงไปไม่ค่อยลึก น้ำที่ค่อยๆใช้ในหน้าแล้ง ยังพอที่จะประคับประคองไม่ให้เหือดแห้งไปเสียทีเดียว
พอมาถึงปีนี้ น้ำบ่อที่ต้องแบกภาระถึงสองครอบครัว และความแห้งแล้งจากไฟป่าทำให้ต้นไม้ที่ล้มตายจากไฟป่า ไม่สามารถอุ้มน้ำไว้ใต้ดินและคายน้ำซึมเก็บไว้ที่บ่อได้เหมือนเดิม เราจึงไม่เหลือน้ำสักหยดในบ่อที่แห้งขอด
รอบๆ ชุมชนที่เราอยู่ต่างประสบชะตากรรมเดียวกัน ต่างก็ไม่มีน้ำใช้แม้แต่ล้างหน้าในยามเช้า ต้นไม้ใบหญ้าเหี่ยวเฉาแห้งตาย ไก่ของพ่อที่ยังเป็นลูกเจี๊ยบต้องขาดน้ำล้มตายเกือบหมดคอก เจ้าหมาสองตัวอาศัยสระน้ำอีกแห่งหนึ่งที่ไกลออกไป ประทังชีวิตยามหิวน้ำจัด
เราระเห็จกลับไปอยู่บ้านพือๆได้หลายเดือน โชคยังเข้าข้างที่ต่อมามีคนมาปลูกสร้างหอพักขนาดห้าห้องอยู่ใกล้ๆกับถนนทางเข้าบ้านเรา เขาใช้เงินหลายหมื่นเพื่อติดตั้งน้ำประปาหลวงหรือประปาจังหวัด โดยยอมเสียค่าต่อสายเมนจากผู้ใช้น้ำรายอื่นที่ไกลออกไปหลายสิบเมตร
ทำให้บ้านที่อยู่รอบๆอีกประมาณสิบหลังรวมทั้งบ้านของเราด้วย ลงขันกันเพื่อต่อสายเมนเข้ามาถึงกลางชุมชนที่ขาดน้ำ
แต่กว่าที่จะได้ใช้น้ำเป็นของตัวเองก็ต้องจ่ายไปอีกหลายตังค์ทีเดียว บางหลังยังไม่มีเงินพอที่จะติดตั้งมิเตอร์เป็นของตัวเองก็อาศัยน้ำใจจากเพื่อนบ้านไปก่อน
แม่คิดว่าพวกเราเป็นรุ่นบุกเบิกโดยแท้ เพราะตอนที่แม่มาซื้อที่แปลงนี้ไว้เมื่อเจ็ดปีก่อน มีเพียงบ้านร้างปลูกห่างๆกันสองสามหลังเท่านั้น จนกระทั่งตอนนี้มีเกือบสิบหลังคาเรือนผู้คนก็เริ่มมีมากขึ้น เราจึงคุ้นเคยกันได้ง่าย แม้ว่าแต่ละคนจะมาจากต่างทิศทางกัน
บ้านของเราวันนี้อากาศปลอดโปร่งเพราะอยู่เกือบหลังสุดท้าย มองไปรอบๆก็มีแต่ชายป่าภูเขา ต้นไม้ใหญ่ แต่แม่ไม่รู้ว่าภาพธรรมชาติที่อยู่ตรงหน้าจะดำรงอยู่อย่างนั้นอีกนานเพียงใด เพราะที่ดินบางส่วนมีเจ้าของจับจองไว้แล้ว เหลือแต่ว่าจะแปรเปลี่ยนไปเป็นบ้านของผู้คนอีกเมื่อไร ก็ในเมื่อเมืองมันขยายตัวอยู่ทุกวัน
วันนี้ลูกและเด็กๆเพื่อนบ้าน สามารถวิ่งเล่นหน้าบ้านได้โดยไม่กลัวรถราจะมาเฉี่ยวชน หายใจเข้าได้เต็มปอดโดยไม่ต้องเสี่ยงต่อสารพิษจากโรงงาน เลี้ยงไก่ได้เต็มทุ่งไม่ต้องกลัวเดือดร้อนเพื่อนบ้าน แม่ก็มีความสุขกับปัจจุบันได้แล้ว
ความสุขของแม่ที่ได้มีมือเท้าที่สัมผัสได้ถึงความอุ่นเย็นของพื้นดิน มีตาได้เฝ้ามองการเจริญเติบโตของพืชพันธุ์ที่เพาะปลูก มีเวลาคอยเงี่ยหูฟังเสียงลูกเจี๊ยบคอกแล้วคอกเล่า มีหัวใจที่เต็มไปด้วยความรักและงดงาม อยู่ในบ้านที่เต็มไปด้วยความอบอุ่นของชีวิต
เป็นความสุขที่แม่ไม่เคยคิดว่ามันจะมีอยู่จริง ยามเช้าได้หอมกลิ่นดอกเหงื่อจากการลงแรงทำสวน ตกบ่ายบ่ายนอนไกวเปลใต้ร่มไม้ เห่กล่อมด้วยเสียงนกป่าร้องเพลง พอตอนเย็นๆหลังโรงเรียนเลิกเห็นลูกและเด็กๆเพื่อนบ้านวิ่งเล่นไล่จับกันเนื้อตัวมอมแมม ก่อนจะได้จะอาบน้ำอย่างฉ่ำชื่น เมื่อโลกใบเล็ก ๆของแม่มีน้ำ.
รักลูก
แม่