Skip to main content

การเดินทางเที่ยวนี้มีผู้หญิงนำ 

เช้านี้เป็นอีกวันที่ตื่นเช้ากว่าวันอื่น แต่หากว่าเมื่อเทียบกับชาวบ้านทั่วไปแล้ว ถือว่ายังสาย โดยเฉพาะกับพ่อค้าแม่ค้าการตื่นนอนตอน ๖ โมงเช้านั้นถือว่าสายมากแล้ว เช้านี้กว่าจะเปิดเปลือกตาตื่นช่างหนักหนาสาหัส ราวกับว่าเปือกตาทั้งสองข้างถูกปิดทับไว้ด้วยเทปกาวชั้นดี หลังล้างหน้าแปรงฟันเสร็จ สมองยังคงงุนงง อาจเป็นเพราะช่วงนี้พักผ่อนไม่ค่อยพอ รวมทั้งมีเรื่องหลายเรื่องให้ได้คิด แต่เพราะงานที่ทำจึงต้องบังคับตัวเองให้ลุกจากที่นอน

\\/--break--\>
พี่น้อยรู้สึกแปลกใจที่เห็นเราออกไปเตร็ดเตร่อยู่หน้าบ้านแก ขณะแกรอตักบาตร ถนนชายโขงวันนี้นักท่องเที่ยวบางตา อาจเพราะยังเช้าอยู่ กาแฟถ้วยแก้วขนาดกลางพร้อมกับคำแซวที่ทำให้ผู้ถูกแซวอดขำไม่ได้ เช้านี้ช่างเป็นเช้าที่น่ารื่นรมย์ ทั้งที่เราไม่ค่อยชอบกินกาแฟ แต่กาแฟแก้วนี้เราก็ค่อยๆ ดื่มด่ำกับยามเช้า

แถวของพระออกบิณฑบาตตอนเช้าเริ่มปรากฏต่อสายตา อารมณ์ของเช้านี้ เรานึกถึงหลวงพระบาง ว่ากันว่าเชียงคานมีบางอย่างที่คล้ายหลวงพระบางก็ตรงนี้แหละ หลังแถวของพระพ้นไปแล้ว เหมือนว่า กงล้อของเวลาได้ลุกขึ้นมาผลักให้เราเดินไปข้างหน้า

วันนี้เราจะเดินทางไกลราว ๑๐๐ กว่ากิโลเมตร โดยมีเป้าหมายอยู่ที่อำเภอภูหลวง การเดินทางเที่ยวนี้หาใช่การเดินทางเพียงลำพัง แต่จะมีชาวบ้านราว ๔๐ คนร่วมเดินทางไปด้วย โดยการเดินทางครั้งนี้เราจะพากันเดินทางเพื่อหวนคืนสู่วิถีแห่งการทำเกษตรปลอดสารพิษทั้งในพื้นที่เกษตร และตัวเอง

การเดินทางคือการเปิดพรมแดนแห่งการเรียนรู้...

ใครบางคนเคยบอกเอาไว้ เราเองก็คิดว่าน่าจะจริง เพราะการเดินทางครั้งนี้หลายคนใน๕ระร่วมเดินทางก็คงจะได้เรียนรู้ในสิ่งที่อยากรู้ เรียนรู้เพื่อนำกลับมาปรับใช้กับชีวิตของตัวเอง

เจ้าม้าขาว ๒,๐๐๐ ซีซีทะยานไปข้างหน้าเพื่อกลืนกินหมุดหมายของระยะทางที่ปรากฏอยู่ตามหลักกิโลเมตร ภูหลวง ๓๐  เลยวังไสย์ ๕๐ นี่คือตัวเลขบนหลักกิโลเมตร ราว ๑๐ โมงเช้า เจ้าม้าขาวก็จอดสงบนิ่งลงตรงล้านกว้างของมูลนิธิเลยเพื่อการพัฒนา ก่อนที่เจ้าม้าขาวจะเข้าจอด รถเมล์สีเขียวสายหนองคาย-เลยคันหนึ่งจอดสงบนิ่งอยู่ก่อนแล้ว บนรถว่างเปล่า ตรงหน้าบ้านที่จอดรถมีผู้ชายเลยวัยกลางคนนอนอยู่ โดยภาพรวมที่ได้เห็นสามารถบอกได้ว่า คนที่เดินทางมากับรถคันนี้ส่วนมากไม่ได้อยู่บริเวณนี้แล้ว

ด้วยความเร่งรีบ เพราะมาถึงที่หมายช้ากว่ากำหนดไปประมาณครึ่งชั่วโมง เราไม่รอช้ารีบเดินไปยังจุดนัดหมาย เมื่อไปถึงเราก็ได้พบคนจำนวนมากรออยู่ในศาลาทั้งผู้หญิงผู้ชาย แต่ดูเหมือนว่า ผู้หญิงจะมากกว่าผู้ชาย หลายคนล้วนคุ้นเคย

เราเดินทางมาที่นี้เพื่อเปิดรับเรื่องราวใหม่ๆ แต่ก็เป็นเรื่องราวในชีวิตที่เคยเป็นมา...

ใบพัดของกังหันหมุนวนรวดเร็วตามแรงลมที่พัดมา เบื้องล่างของกังหันคือสายไฟหลายเส้นที่ต่อมายังเครื่องให้กำเนิดไฟฟ้า ที่นี้ใช้ไฟฟ้าจากพลังงานลมที่ถือว่าเป็นพลังงานสะอาดที่สุด หลายคนแหงนหน้ามองด้วยความงุนงงสงสัย แต่เมื่อวิทยากรบรรยายคุณสมบัติเจ้าพลังงานลมตัวนี้ให้ฟัง บางคนก็พูดที่เล่นที่จริงว่า เราน่าจะนำกลับไปทำที่บ้าน จะได้ไม่ต้องจ่ายค่าไฟฟ้า

เสียงใบพัดของกังหันโดนลมพัดยังดังสม่ำเสมอ ขณะผู้คนหลายสิบเดินถอยห่างออกมา ราวเที่ยงเมื่อเดินจนเหนื่อยอ่อน ท้องเริ่มร้องหาอาหาร วงข้าวจึงถูกจัดวางขึ้นด้วยเมนูส้มตำ ไก่ย่าง ข้าวเหนียว ดูเหมือนว่า การทำกับข้าวกลุ่มผู้หญิงที่มีมากกว่าผู้ชายจะมีบทบาทมาก ผู้ชายจึงกลายเป็นเพียงผู้เฝ้าดู และรอชิม ก่อนออกเดินทางเราได้พูดคุยกันว่า เราจะห่อข้าวไปกินกันเอง เพื่อความประหยัด เพราะการเดินทางเที่ยวนี้เรามาดูเรื่องการทำเกษตรผสมผสาน และการอยู่ให้ได้กับการปรับเปลี่ยนแนวคิดเรื่องเกษตรรูปแบบใหม่ ซึ่งต่างออกไปจากที่เคยชิน

ความเคยชินทำให้เราคุ้นเคย และความคุ้นเคยทำให้เราไม่กล้าแหวกม่านที่เป็นฉากอำพรางเราไว้ออกมา...

แสงแดดร้อนของฤดูฝนทำให้หลายคนแอบหลบอยู่ในร่ม ขณะบางคนยืนสู้แดด เพื่อดูต้นผักหวานที่กำลังแทงยอดขึ้นจากผืนดิน ว่ากันว่าผักหวานจะเป็นเรื่องราวในอนาคตที่ผลักดันให้ผู้หญิงบางคนตัดสินใจเป็นผู้นำ และพาคนอื่นๆ เดินทางขึ้นรถเมล์คันสีเขียวมุ่งหน้ามาที่นี้

เสียงรถเมล์คันสีเขียวกระหึ่มขึ้นอีกครั้ง และค่อยๆ เคลื่อนตัวออกจากที่จอดมุ่งหน้าสู่ถนนสายเพชรบูรณ์-วังสะพุง โดยมีปลายทางอยู่บ้านคกเว้า บนรถหลายคนคงเหนื่อย และอ่อนล้า แต่บางคนก็คงมีรอยยิ้มในดวงตา เพราะมองเห็นความฝันบางอย่างที่ใกล้เป็นความจริง....

บ้านเช่าบ้านยายเอี่ยมซอย ๑๙,เชียงคาน
สิงหาคม,๕๒

 

 

บล็อกของ สุมาตร ภูลายยาว

สุมาตร ภูลายยาว
ปีที่ผ่านมา เหนือสายน้ำเชี่ยวกรากสายหนึ่ง ความทรงจำเกี่ยวกับแม่น้ำได้พาให้เดินทางไปสู่ห้วงยามหนึ่งของชีวิต ห้วงยามที่ทำให้ต้องจดจำไม่เคยลืม เพราะใครบ้างจะลืมประสบการณ์เฉียดตายของตัวเองได้ ในความทรงจำนั้น ภาพแม่น้ำแห่งบ้านเกิดผุดพรายขึ้นมา คล้ายภาพขาวดำหม่นมัวที่พาผมเดินทางกลับไปสู่ดินแดนแห่งความหวาดกลัวอันกว้างใหญ่ไพศาล ด้วยเรือคือความหวั่นไหว...ใช่แล้ว ตอนหัดว่ายน้ำครั้งแรก ผมเกือบจมน้ำตาย เหตุการณ์ครั้งนั้นสอนให้รู้ว่า ความรู้สึกของคนใกล้ขาดใจตายเป็นอย่างไร นี่คือภาพความทรงจำในอดีต แต่ภาพความทรงจำครั้งใหม่ได้เกิดขึ้น หลังจากผมเดินทางมาถึงเมืองริมฝั่งน้ำเหนือสุดในล้านนาเรื่องมีอยู่ว่า...…
สุมาตร ภูลายยาว
“เอยาวดี” เป็นชื่อท้องถิ่นของแม่น้ำสายสำคัญสายหนึ่งของพม่า แต่คนภายนอกทั่วไปรู้จักชื่อของแม่น้ำสายนี้ในนาม “อิรวดี” แม่น้ำเอยาวดีเป็นแม่น้ำใหญ่สายหลักของประเทศสหภาพพม่าต้นน้ำ และปลายทางของแม่น้ำอยู่ในประเทศพม่า ไม่แตกต่างกับแม่น้ำเจ้าพระยาแม่น้ำเอยาวดีไหลผ่านกลางประเทศจากเหนือจรดใต้ แบ่งประเทศพม่าออกเป็นสองส่วน แม่น้ำในตอนบนเกิดจากการละลายของหิมะ นอกจากแม่น้ำเอยาวดีจะเกิดจากการละลายของหิมะแล้ว ยังมีแม่น้ำสาขาที่คอยเติมน้ำให้กับแม่น้ำสายนี้จนกลายเป็นแม่น้ำสายใหญ่ แม่น้ำสาขาที่คอยเติมน้ำให้กับแม่น้ำเอยาวดีคือ แม่น้ำมาลี และแม่น้ำมายที่อยู่ทางตอนเหนือสุดของประเทศ รวมระยะทางจากต้นน้ำถึงปากน้ำ ๒,…
สุมาตร ภูลายยาว
อำเภอเชียงของเป็นอำเภอเล็ก ๆ อำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงราย ผู้คนที่นี่ทั้งในอดีตและปัจจุบันต่างมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย เรียนรู้และสืบทอดการใช้ประโยชน์จากแม่น้ำของนับตั้งแต่การหาปลา เก็บสาหร่ายน้ำของหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ไก” ปลูกพืชผักริมของ หรือแม้แต่การสัญจรไปมาของผู้คนแถบนี้ ทั้งฝั่งซ้ายและฝั่งขวาของลำน้ำสายนี้ต่างก็อาศัยแม่น้ำเป็นสำคัญ ชีวิตของผู้คนที่นี่จึงมีความผูกพันใกล้ชิดกับแม่น้ำของตั้งแต่ในอดีตจนกระทั่งปัจจุบัน เมื่อลมหนาวเริ่มมาเยือนซึ่งเป็นฤดูกาลน้ำลด จิกุ่ง (แมลงชนิดหนึ่งมีลักษณะเหมือนจิ้งหรีดแต่ตัวสีน้ำตาลและมีขนาดใหญ่กว่า) เริ่มลงดอน คือ…