อากาศขมุกขมัว เริ่มต้นมาได้หลายวันแล้ว
ขณะที่หมอกบางเพิ่งจางลงไปในตอนเช้า ตอนสายๆ ของฤดูหนาวกลับมีเม็ดฝนมาเยือน คนในครอบครัวต้องปรับตัวในการออกไปทำงาน ด้วยการใส่ทั้งเสื้อกันหนาวและเสื้อกันฝน
ส่วนฉัน ขี่รถมอเตอร์ไซค์ไปติดอยู่ที่แผงขายผักเล็กๆ ในหมู่บ้าน
คุณยายมองดูสายฝนที่หนาหนักลงมา แล้วก็ถอนหายใจ
"อย่าเพิ่งกลับเลยหนู รอให้ฝนซาก่อน"
เขาบอกฉันอย่างมีไมตรี แล้วชวนให้เข้าไปหลบฝนด้านในร้าน
เหลือบไปมองถนน บางคนฝ่าเม็ดฝนไปไม่กลัวเปียก บางคนทำท่าเก้ๆ กังๆ
แล้วบทสนทนาของฝนหลงฤดูก็เกิดขึ้น
"มันแปลกจริงๆ ฝนจะมาช่วงนี้ได้ยังไง"
"อากาศวิปริต"
"จะเข้าหน้าร้อนแล้วก็แบบนี้แหละ ฝนหัวปี"
"เฮ้ย ยังไม่ถึง"
ฯลฯ
ฉันยืนนิ่งๆ พร้อมห่ออาหารในมือ สายตามองดูเม็ดฝน หูก็ฟังพวกเขาคุยกัน
คุณลุงคนหนึ่งขี่จักรยานฝ่าสายฝนมา จอดรถเสร็จ ไม่พูดพร่ำทำเพลง เดินอาดเข้ามาหายาย
"ลาบดิบมีไหม ข้าวเหนียวด้วยเน้อ"
แกนั่งลงบนเก้าอี้ไม้ ซึ่งมีอยู่โต๊ะเดียวในร้าน ยายทำตาแลมอง แล้วเดินเข้าไปใกล้
"ฝนตกซิกๆ แบบนี้จะกินลาบดิบเหรอ เอาแกงอ่อมอุ่นๆ หน่อยไหม"
ยายไม่กลัวเลย ว่าจะขายของไม่ได้ เสนอเมนูแกงอ่อมร้อนๆ น่ากินนัก
"แกงอ่อมไม่เอา เอาเบียร์ช้างขวดหนึ่ง" ลุงตะโกนตอบ
"ปาดโทะ จะกินแต่เช้าเลยเหรอ"
คุณยายอดแสดงความเห็นไม่ได้ แต่ก็เดินไปทำกับข้าวแต่โดยดี
เปิดฝาถังแช่ หยิบหมูที่สับไว้แล้ว ตักใช่กะละมัง จากนั้นก็ตักน้ำพริกลาบ คลุกเคล้าผสม เติมเครื่องเทศ หยอดเลือดสดๆ เข้าไป คลุกๆ แล้วก็เติมเต็มด้วยเครื่องในหั่นเป็นชิ้นๆ
ลุงผู้ชายคงเปรี้ยวปากน่าดู ขออนุญาตเดินไปหยิบเบียร์เอง แล้วก็นั่งรอ
"อากาศแบบนี้ ฝนซิกๆ ครึ้มอกครึ้มใจเหรออ้าย"
ใครบางคนตะโกนถาม ลุงผู้ชายส่ายหัวแทนคำตอบ
"ฝนตกแบบนี้ มันก็อยากกิน กินแก้เครียด อ้ายตากตอกเอาไว้ มันชื้นมาหลายวันแล้วไม่มีแดด มาวันนี้ฝนตก เก็บแล้วก็ยังขึ้นรา"
"ก็ดีแล้ว ได้พักผ่อนสักวัน"
ยายให้กำลังใจอย่างไม่เห็นว่าเป็นเรื่องหนักหนา ขณะโรยหน้าลาบรสเด็ดด้วยต้นหอม ผักชี แล้วยกมาเสริ์ฟ
ลุงตักลาบใส่ปาก ตามด้วยเบียร์อีกคำ หน้าตาชื่นอกชื่นใจ
"จะว่าไป ฝนตกก็ดี มันแล้งเกินไป ต้นไม้เหลืองหมด ดูน้ำในคลองสิ ถึงเข่า"
เขาหมายถึงน้ำปิงน้อยที่ไหลผ่านข้างหมู่บ้าน ที่ตอนนี้เดินไปลงเล่นได้โดยไม่ต้องกลัวจม
ยายฟังแล้วหัวเราะเอิ๊กอ๊าก
"ก็เห็นพากันไปจับปลาสบายใจอยู่นี่วันก่อน"
"ก็น้ำมันแห้ง ปลาจะตายเอา จับก็ง่าย ได้ไปหลายมื้อใหญ่"
"แล้วไม่ดีเรอะ" ยายทำเสียงแหลม
"ไม่ดีน่ะสิ จับกันทีสิบคน รอบเดียวหมดคลอง ฮ่าๆ"
คุยไปหัวเราะไป ไม่รู้ว่าเพราะเขาเป็นคนอารมณ์ดี หรือเพราะฟ้าฝนเป็นแบบนี้
มองไปบนท้องฟ้า ฝนซาลงบ้างแล้ว ฉันขยับตัว เตรียมออกไป
ยายมีแก่ใจเป็นห่วง เอื้อมไปหยิบถุงพลาสติกเก่าๆ ส่งให้ใบหนึ่ง
"เอาคลุมหัวไว้หนู"
ไม่อยากรับ แต่ก็ไม่อยากขัดใจยาย เอ่ยขอบคุณแล้ว ก็ได้ยินเสียงยายรำพึงเบาๆ
"ไม่รู้มันจะตกอีกกี่วัน ยายจะได้ตุนของเอาไว้ ไม่งั้นออกไปตลาดไม่ได้ จะไม่มีของขายเอา"
"อ๋อค่ะ ลำบากหน่อยเนอะ"
ฉันพูดได้แค่นั้น ยายพยักหน้า ก่อนจะตามด้วยประโยคที่ว่า
"ฝนหลงฤดู คนก็ต้องปรับเปลี่ยนตาม"
นี่เป็นบทสรุปจากเจ้าของแผงผักเล็กๆ และคนทำลาบขาย
บางทีบทสรุปนั้น อาจเผื่อแผ่ไปยังคุณลุงที่นั่งเคี้ยวลาบตุ้ยๆ อยู่ หรือคุณป้าอีกหลายคน ที่พากันติดฝน และเลือกซื้อข้าวของอยู่
บางคนเหลือบมองเวลา ที่จะออกไปจัดการธุระ สลับกับมองสายฝน
บางคนคิดแผนใหม่ ว่าจะทำอะไรดีในวันนี้
และบางคนคิดเลยไกลออกไปถึงอีกหลายๆ วัน ของฤดูกาลข้างหน้า
ฉันขี่รถฝ่าสายฝนมา พลางคิดในใจว่า อย่างน้อย ขอให้เป็นแค่สายฝนที่หลงฤดู อย่ามีอะไรหนักหนาให้ถึงกับต้องเปลี่ยนชีวิตบางด้านต้องหลงทางไปด้วย
หรือก็ไม่แน่ว่า...
บางที ฤดูกาล ก็แค่มาเตือนให้รู้ว่า มนุษย์เราหลงทางไปล่วงหน้า ตั้งนานแล้ว
ก็ไม่รู้.
