Argo : อเมริกา อิหร่าน บนเส้นขนาน

     ผ่านไปได้ไม่นานครับสำหรับการประกาศออสการ์ครั้งที่ 85 ซึ่งภาพยนตร์ที่ได้รับรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมนี้ก็ได้แก่ ภาพยนตร์เรื่อง Argo ของนักแสดงหนุ่มที่ผันตัวเองมาเป็นผู้กำกับอย่าง Ben Affleck ที่คว้ารางวัลนี้ไปได้ตามคาดหลังจากที่สถาบันทางภาพยนตร์ต่าง ๆ ต่างมอบรางวัลให้ภาพยนตร์เรื่องนี้กันราวกับเป็นเอกฉันท์และชนะหนังเต็งจ๋าอีกเรื่องอย่าง Life of Pi ไปได้และทำให้นักแสดงและผู้กำกับหนุ่มคนนี้ได้รับรางวัลออสการ์เสียทีหลังจากทำหนังมาสักพักหนึ่งแล้วก็ตาม นอกจากนี้ที่มีการกล่าวขวัญกันในงานก็ได้แก่คนที่มาประกาศชื่อผู้ได้รับรางวัลนี้นั้นก็คือ สตรีหมายเลข 1 ของสหรัฐอเมริกาอย่าง นางมิเชล โอบาม่า ที่แม้ไม่ได้มาปรากฏตัวในงาน เพียงแต่วีดีโอลิงค์มาเท่านั้นก็เรียกเสียงฮือฮ่าให้กับผู้ชมอย่างยิ่ง

 

 

 

     เพราะอะไรน่ะเหรอครับ

 

     เพราะ Argo นั้นเป็นหนังระทึกขวัญการเมืองที่สร้างขึ้นมาจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นในปี 1979 เมื่อกลุ่มผู้ประท้วงพระเจ้าชาร์แห่งอิหร่านได้บุกเข้าไปในสถานทูตสหรัฐอเมริกาและจับกุมตัวประกันเอาไว้หลายสิบคน ทว่ากลับมีตัวประกันหนีรอดไปได้หกคนทำให้ทางการอเมริกาต้องหาทางช่วยพวกเขาออกมาให้ได้ โดยอาศัยนักพาหลบหนีอันดับ 1 ของ CIA อย่างโทนี่ เมนเดส ให้หาแผนการในการพาพวกเขาหนี ทว่าแผนการที่เขาเสนอนั้นดันเป็นแผนการที่ไม่น่าเชื่อว่าจะมีใครกล้าทำบนโลกนั้นก็คือ การปลอมตัวให้ทั้งหกคนให้เป็นทีมงานถ่ายหนังชาวอเมริกาที่เข้าไปหาโลเคชั่นถ่ายหนังในประเทศนั้นน่ะเอง

 

 

      ด้วยความร่วมมือของผู้กำกับและมือเอ็ฟเฟ็กค์ชั้นยอดแห่งฮอลลีวู้ดอย่าง Lester Siegal ผู้กำกับชรามือฉมัง และ John Chamber ได้ทำให้แผนการนี้สมบูรณ์และกลายเป็นหนึ่งในการฉกตัวประกันครั้งสำคัญของ CIA ไปในที่สุดครับ

 

       และแน่นอนว่า สิ่งที่หนังได้พยายามแสดงให้เห็นนั้นนอกจากแผนฉกตัวประกันสุดระทึกแล้วมันยังเป็นหนังที่วิพากษ์สิ่งที่เกิดขึ้นกับอเมริกาได้เป็นอย่างดีว่า สิ่งที่พวกเขาทำลงไปนั้นอาจจะกลับมาย้อนให้พวกเขาเดือดร้อนเองก็ไปได้ในอนาคต

 

       เราได้รับรู้ข้อมูลจากหนังเรื่อง Bowing For Columbine ไว้ว่า อเมริกานั้นมักจะเข้าไปแส่การเมืองในประเทศต่าง ๆ เสมอ ทั้งตรงและทางอ้อมอย่างเช่นที่เกิดขึ้นในอิหร่านที่อเมริกาได้หนุนให้พระเจ้าชาร์ขึ้นครองราชย์แทน หนังได้บอกเราว่า พระเจ้าชาร์เป็นกษัตริย์ที่พยายามปรับปรุงให้อิหร่านทันสมัยเหมือนชาติตะวันตก ทว่าพวกเขากลับเป็นพวกที่ใช้เงินบรรลัยไปกับเรื่องที่ไร้สาระตั้งแต่ ให้ภรรยาอาบน้ำนมทุกวัน การสั่งมื้อเที่ยงจากฝรั่งเศสมาทานด้วยเครื่องบินความเร็วสูงรวมทั้งการตั้งกลุ่มไล่ล่าคนที่ไม่เห็นด้วยขึ้นมา ท่ามกลางแผ่นดินที่แร้นแค้น ผู้คนอยากจนและแทบไม่มีอะไรกินแม้แต่น้ำข้าว การกดขี่นี้ได้ทำให้ประชาชนลุกฮือขึ้นขับไล่ชาร์ออกจากประเทศไป และ โคไมนี่ ผู้นำศาสนาขึ้นเป็นผู้นำแทนในที่สุดส่งผลให้อิหร่านเปลี่ยนระบบการปกครองเป็นศาสนาและกลายเป็นศัตรูของอเมริกาไปในที่สุด

 

 

 

        สิ่งที่เราได้ยินจากหนังก็คือ ชาร์ทำเรื่องเลวร้ายไว้มากมายทำไมสหรัฐจะต้องช่วยเขาไว้ คำตอบที่ออกมาจากคนในรัฐบาลก็คือ อเมริกาจะช่วยไอ้บัดซบทุกคนที่ทำประโยชน์ให้อเมริกาได้

 

        นั้นเองที่ทำให้เรารู้ว่า อเมริกาไม่ใช่คนดีหรือพระเอกอย่างที่เรารู้ ๆ กันในหนังเรื่องนี้

 

        ทว่าเมื่อเราไม่รู้สึกชอบอเมริกานัก หนังกลับให้เราเห็นว่า การช่วยตัวประกันนั้นเป็นอีกเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับเรื่องนี้ เพราะพวกเขาไม่ได้เกี่ยวข้องอะไร เช่นเดียวกับชาว อิหร่านที่ไม่ได้ผิดอะไรทั้งสิ้น

 

 

        จะว่าไปหนังเรื่องนี้ก็เสมือนคำตอบของหนังเรื่อง Zero Dark Thirty ที่ถามว่า อเมริกาเกิดเรื่องแบบนี้ขึ้นได้อย่างไร (การที่มีผู้ก่อการร้ายเอาเครื่องบินพุ่งชนตึก)

 

         คำตอบมาจากหนังเรื่องนี้และสิ่งที่อเมริกาทำลงไปทั้งหมดนั้นเอง 

 

         กระนั้นหนังก็ยังคงเป็นอเมริกาที่ถ่ายทอดให้เห็นภาพของชนชาวอิหร่านที่บุกเข้ามาในสถานทูตนั้นเป็นพวกป่าเถื่อน รุนแรง บ้าคลั่ง ไม่มีสมอง เพราะเชื่อฟังการปลุกระดมของโคไมนี่เท่านั้น

 

         พวกเขาคิดอะไรไม่เป็นจึงเชื่อการชักจูงได้ง่ายเช่นนี้ นั้นคือ สิ่งที่หนังพยายามจะพูดโดยสวนทางกับเรื่องราวที่เราได้รู้ตอนต้นว่า มันเกิดแบบนี้เพราะการ สูบเลือดสูบเนื้อของพระเจ้าชาร์และอเมริกาที่ทำกับคนอิหร่านเขาต่างหาก 

 

          อย่างว่าล่ะครับ ใครจะลุกขึ้นมาล้มระบอบล่ะครับ ถ้าระบอบนั้นไม่เลวทรามต่ำช้าจริง ๆ 

 

          กระนั้นใครจะคิดเลยว่า ปัจจุบันนี้แม้ว่า โคไมนี่จะเสียชีวิตไปแล้ว แต่ก็มีกลุ่มผู้ต่อต้านตำแหน่ง Supreme Ledder of Iran ที่ตอนนี้คนทีีดำรงตำแหน่งก็คือ Ali Khamenie ขึ้นในอิหร่านเพราะ พวกเขาทนไม่ได้แล้วกับการปกครองโดยเผด็จการที่ไม่คิดฟังเสียงของประชาชนเลยแม้แต่น้อย 

 

          ซึ่งเป็นความน่าตกใจของอิหร่านไม่ใช่น้อยเลยทีเดียว อาจจะเพราะพวกเขาเป็นวัยรุ่นได้ไปเรียนต่างประเทศและได้รับรู้ถึงความผิดปกติของประเทศตนก็เป็นได้ว่า 

 

 

 

          นี่เองที่ทำให้อิหร่านอยู่ในสภาพทางสามแพร่งที่ต้องใช้เวลาในเปลี่ยนแปลงจากภายใน

 

          เช่นเดียวกับอเมริกาที่พวกเขาคงต้องใช้เวลาอีกสักพักเช่นกัน

 

 

          ดังนั้นหากจะสรุปแล้ว Argo กำลังจะพูดถึงอเมริกาว่า ควรจะปล่อยให้ทุกอย่างอยู่เฉย ๆ ไปตามครรลองและเวลาของมันไป ไม่ควรไปแทรกแซงประเทศเขา เหมือนเช่นในหนังที่มีจังหวะหนึ่งพูดถึง สงครามในอัฟกานิสถานที่อเมริกาเข้าไปช่วยเหลือกองโจรพื้นเมืองในการต่อสู้กับรัสเซีย

 

 

 

        และอีกไม่นานเขาจะกลายเป็นศัตรูผู้เปิดฉากสงครามก่อการร้ายที่เปลี่ยนโฉมโลกได้ทั้งใบไปเลย

 

         นี่คือหนึ่งตัวอย่างของการไปแส่ไม่เข้าเรื่องของอเมริกาครับ

 

         ฉะนั้นคำตอบของ Argo ที่ต้องการบอกกับอเมริกาและโลกก็คือ อย่าไปก้าวก่ายเรื่องของชาวบ้าน ไม่เช่นนั้นภัยอาจจะมาถึงตัวเข้าสักวัน แต่อเมริกาหรือมหาอำนาจอื่น ๆ ก็ไม่เคยจำสักครั้ง

 

 

ป.ล. ขออภัยที่บทความมาช้าเล็กน้อยนะครับ