Skip to main content
ถ้าฉันพูดว่า อย่าเอาดอกไม้มาให้ฉันถ้าเธอไม่ได้ปลูกเอง เธออย่าโกรธฉันนะ ฉันจะเล่าให้เธอฟัง วันหนึ่งก่อนฤดูฝน ฉันเดินทางไปหมู่บ้านหลังดอยอินทนนท์

 

ฉันพบผู้ชายคนหนึ่ง เขาพูดว่า

"เอาดอกไม้ของฉันออกจากหน้าอกเธอ"

หนุ่มใหญ่คนหนึ่งพูดขึ้น หญิงสาวมีสีหน้าแปลกใจคงสงสัยว่าเธอทำอะไรให้เขาไม่พอใจ จึงไม่ยอมเอาดอกไม้ออกจากกระเป๋าเสื้อ

"เอาออกเถอะ" เขายืนยันอีกครั้ง แต่หญิงสาวยังไม่ทำตาม ยังคงเอาดอกไม้เหน็บในกระเป๋าเสื้อตรงหน้าอกต่อ

ในที่สุดเขาก็บอกว่า " มันอันตราย ดอกไม้ฉันมีแต่ยา"

\\/--break--\>

คราวนี้เธอรีบเอาดอกไม้ออกและค่อย ๆ วางลงบนพื้น ก่อนจะเดินไปบอกเพื่อน ๆ ที่เอาดอกไม้สวย ๆ มาเสียบผมให้เอาดอกไม้ออกจากผม

 

ดอกไม้มีสีสวยเป็นอันตราย มียาฆ่าแมลงและสารเคมีเคลือบแฝงอยู่คนปลูกดอกไม้บอกเช่นนั้น

 

ครั้งแรกที่เห็นดอกไม้มากมายมารวมกันอยู่ที่นี่ พวกเธอตรงเข้าไปหาดอกไม้ และเก็บดอกไม้ดอกเล็ก ๆ ที่ไม่ได้ขนาด ดอกไม้ที่ก้านซ้ำก้านหัก มารวมไว้เป็นของตัวเอง

 

ทุกคนต่างมีดอกไม้คนละกำมือ ฉันเองเอามาถือไว้ดอกหนึ่งเหมือนกัน วัยเยาว์ ฉันปลูกดอกไม้ชนิดนี้เหมือนกันแต่ดอกเล็กมากไม่สวยสมบูรณ์เท่าแบบนี้ ดอกไม้สวยสมบูรณ์ ดอกใหญ่ สีสด แต่เอามาแนบกับหน้าอกยังไม่ได้ เสียบผมก็ไม่ได้

 

สงสารคนปลูกดอกไม้ขึ้นมาจับใจ ถ้าไม่ให้ปุ๋ย สารเคมี ยาฆ่า ดอกมันจะไม่สวย ต่อไปชายหนุ่มนำดอกไม้มาให้หญิงสาว ภาพที่หญิงสาวยกดอกไม้ขึ้นหอมชื่นใจคงไม่มี คิดถึงงานแต่งงานที่มีดอกไม้มากมายมาประดับประดา คิดถึงงานตายดอกไม้ถูกนำมาเคารพร่าง เจ้าภาพนั่งประนมมือสูดกลิ่นยาฆ่าแมลงอ่อน ๆ เข้าไป

 

 

ฉันเคยได้ยินมาว่า กุหลาบกลิ่นหอมแต่อย่าดมถ้าเราไม่ปลูกเอง เพราะกุหลาบฉีดยาฆ่าแมลงและสารเคมีเยอะ เรียกว่าต้องพ่นยากันบ่อย ๆ แต่เพราะความงามของกุหลาบทำให้เราอดไม่ได้ที่ต้องเอาจมูกไปแตะเบา ๆ มะลิก็เหมือนกันอย่าเอามาอบไว้ในห้องนอนหรือห้อยแขวนคอ แต่ไม่คิดว่าเยอร์บีร่าก็เหมือนกัน

 

เคยได้ยินแต่ว่า "สวยแต่รูปจูบไม่หอม" เป็นความหมายถึงผู้หญิงสวยแต่ไม่มีคุณสมบัติอื่น ๆ

แต่ครั้งนี้เราต้องยอมรับกับคำใหม่ สวยทั้งรูปจูบก็หอมแต่อย่าเข้าใกล้ดีกว่า อันนี้หมายถึงดอกไม้สวย ๆ บางอย่างที่เราไม่แน่ใจว่ามาจากไหน

 

เพื่อนที่ไปด้วยกันเธอเป็นพยาบาล เธอไม่ได้สนใจดอกไม้ เธอหลีกไปนั่งคุยกับคนแก่คนหนึ่งอยู่ที่ม้านั่งด้านหน้า เมื่อฉันเล่าให้เธอฟังว่า เธอบอกว่า เพราะคนต้องการมากเกินไป เกินกว่าธรรมชาติจะให้ได้

 

จริงของเธอ ดอกไม้สวยอยู่แล้วแต่เราไม่พอใจอยากให้มันสวยเข้าไปอีก อยากให้ดอกโต อยากให้สีสดที่สุด อยากให้ก้านแข็ง

 

บ้านที่เรามาพัก เป็นบ้านรับซื้อดอกไม้ มีดอกไม้หลากหลายชนิด มีคนนำดอกไม้มาขายตลอดเวลา ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ เด็ก ๆ ก็แบกดอกไม้มาข้างหลังเหมือนกัน ฉันถามเจ้าของบ้านว่า ดอกไม้ทุกดอกต้องปลูกด้วยยาฆ่าแมลงหรือสารเคมีทั้งนั้นหรือ เธอบอกว่าไม่ทุกอย่าง และชี้ให้ดูดอกไม้ชนิดไหนบ้างที่แข็งแรงไม่ต้องพ่นยาหรือพ้นแต่น้อย

 

บ้านเธอรับซื้อดอกไม้และส่งต่อไปขายที่ตลาดดอกไม้ในเมืองเชียงใหม่และบางส่วนถูกส่งไปที่ตลาดปากคลองตลาดที่กรุงเทพฯ เธอไม่ได้ส่งดอกไม้ทุกวัน สามวันส่งครั้งหนึ่ง นั่นคือสามวันดอกไม้มาที่นี่ครั้งหนึ่ง วันนี้ตรงกับวันส่งดอกไม้

 

ก่อนส่งต้องคัดเลือกดอกไม้อีกครั้ง และมัดเป็นกำ ๆ วางรวมไว้ก่อนจะทำเป็นมัดใหญ่ ๆ อีกครั้ง

คนขายดอกไม้ก็เอาดอกไม้มาส่ง ชายหนุ่มที่ห้ามหญิงสาวไม่ให้เอาดอกไม้เสียบกระเป๋าเสื้อเขาก็มาขายดอกไม้เหมือนคนอื่น


สำหรับฉันมันเป็นเรื่องน่าประทับใจจริง ๆ ก่อนเขาเดินทางกลับถามเขาว่าบ้านอยู่ตรงไหน

"เดินขึ้นไปตรงด้านบนโน้น" เขาตอบและออกปากชวนไปบ้านเขา


เช้าวันต่อมาเราจึงปีนป่ายเดินไปบ้านของเขา ที่บ้านของเขาปลูกดอกชบาไว้หน้าบ้านชบาดอกใหญ่สีชมพูสวยงามเหลือเกิน กลีบซ้อนกันเหมือนดอกโบตัน

 


เขาอยู่กับภรรยาสองคนกำลังเตรียมตัวไปไร่ ผู้หญิงกำลังห่อข้าวด้วยใบไม้ เพื่อนพยาบาลคุยกับเขา ส่วนเพื่อนคนอื่น ๆ ก็ถ่ายรูปกัน ตัวฉันไปขอชิมข้าวหุงร้อน ๆ กับปลาย่างในครัววันนี้เธอมีปลาย่าง กับน้ำพริกแดง เธอพูดอะไรฉันฟังไม่รู้เรื่องเพราะเธอพูดภาษาของเธอแต่เข้าใจว่า เธอบอกให้ฉันกินปลาแต่ปลาเธอมีนิดเดียวฉันจึงกินแต่น้ำพริก มิตรภาพบางครั้งก็ไม่ต้องพูด ฉันจับมือเธอเป็นการกล่าวคำสวัสดีและขอบคุณ


ช่วงฝนใกล้มาทุกบ้านไปไร่ ที่นี่ปลูกข้าวและดอกไม้ ไม่นานหมู่บ้านก็เงียบจนกว่าจะถึงยามเย็นใกล้มืดพวกเขาจึงกลับมา ก่อนไปไร่เขาบอกให้พวกเราพักที่บ้านเขาก็ได้


"นอนที่นี้ได้เลย ไม่ต้องกลัว"

เขายืนยันความปลอดภัย เช้านี้ฉันรู้สึกว่า ชีวิตนี้ยังสวยงาม

 

 

 

 

 

บล็อกของ แพร จารุ

แพร จารุ
นี้ไม่ใช่เรื่องสั้นหรือเรื่องแต่งแต่เป็นเรื่องจริง และนี้เป็นเรื่องน่าเศร้า ไม่ใช่เรื่องตลกแต่ถ้าคุณจะหัวเราะก็มีสิทธิที่จะทำได้ เพราะฉันก็หัวเราะไปแล้ว  เรื่องจริงที่จะเล่าให้ฟัง ...เรื่องมันเป็นอย่างนี้ค่ะ  ที่เชียงใหม่ ยามค่ำคืน มีหญิงสาวคนหนึ่งขับรถโฟล์คสีบานเย็น อยู่บนถนนสายหางดงเชียงใหม่ ในขณะขับรถไปนั้น น้ำมันหมด เพราะที่วัดระดับน้ำมันเสีย เธอรีบโทรศัพท์ไปหาน้องสาว บอกเส้นทางที่ตัวเองอยู่ แต่โทรศัพท์แบต หมดก่อนที่จะทันคุยกันรู้เรื่อง
แพร จารุ
"สงสารท่านผู้นำ" นาน ๆ ฉันถึงจะได้ยินคำพูดแบบนี้ ฉันจึงหยุดมองเธอคนพูด และเห็นว่าในมือของเธอถือหนังสือพิมพ์การเมืองรายสัปดาห์ที่หน้าปกมีรูปท่านผู้นำของเธอ "ทำไมถึงสงสาร" ฉันเสี่ยงถาม "ก็เขาไม่ได้กลับบ้าน"ฉันพยักหน้ารับคำแบบสงวนท่าที่ ไม่ผลีผลามแสดงความคิดเห็น แต่ก็รู้สึกประทับใจในเหตุผล เพราะไม่ว่าจะเป็นใครที่ไม่ได้กลับบ้านน่าสงสารทั้งนั้น ฉันเองก็เป็นหนึ่งคนที่ไม่ได้กลับบ้านในช่วงปีใหม่ คนไม่ได้กลับบ้านน่าสงสารจริงๆ ไม่ใช่เรื่องซับซ้อนอะไรมาก
แพร จารุ
เมื่อฉันดูข่าวสารบ้านเมืองในปัจจุบันนี้ ทำให้นึกถึงเหตุการณ์เมื่อวัยเยาว์ และอยากจะเล่าเอาไว้ เพราะพฤติกรรมของผู้ใหญ่ส่งผลต่อเด็กจริง ๆ ค่ะ ใครบางคนอาจจะไม่ทันคิดว่า การแสดงพฤติกรรมบางอย่างของผู้ใหญ่ เป็นได้มากกว่าการสอนเด็ก ๆ พฤติกรรมของผู้ใหญ่บางอย่างอาจส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของเด็กในอนาคตได้
แพร จารุ
ไนท์ซาฟารีที่อยู่ของสัตว์กลางคืน ฉันไม่เคยไปที่นั่นสักครั้งเดียว แม้ว่าจะมีงานเปิดอย่างยิ่งใหญ่ ใครต่อใครก็เดินทางไปที่นั่น และฉันถูกถามบ่อยๆ ว่า “ไปไนท์ซาฟารีมาหรือยัง” “ทำไมไม่ไป” ฉันได้แต่ยิ้มๆ ไม่ได้ตอบอะไร นอกจากว่า คนถามมีเวลาจริง ๆ ฉันก็จะอธิบายให้เขาฟังว่า ที่ไม่ไปเพราะไม่เห็นด้วยกับการสร้างไนท์ซาฟารีตั้งแต่ต้นและเห็นด้วยกับกลุ่มคัดค้านมาโดยตลอด ไปประชุมสัมมนากับเขาเสมอ
แพร จารุ
ธันวาคมเป็นเดือนที่มีญาติพี่น้องผองเพื่อนเดินทางมาเที่ยวบ้าน ดังนั้นเราจะไม่ไปไหนคือตั้งรับอยู่ที่บ้าน พวกเขามักจะมาพักหนึ่งคืนแล้วไปเที่ยวกันต่อ บางกลุ่มก็วกกลับมาอีกครั้งก่อนเดินทางกลับ พวกเขาจะค้างกันอย่างมากก็สองคืน  เรามีบ้านหลังเล็กมากๆ แต่มีบ้านพ่อหลังใหญ่ บ้านที่พ่อสามีทิ้งไว้เป็นสมบัติส่วนกลาง แรกเราคิดว่าจะให้เพื่อนๆ ไปพักชั้นบนของบ้านหลังนั้น แต่เอาเข้าจริงสองปีที่ผ่านมา ไม่มีใครไปพักหลังนั้นเลย
แพร จารุ
คราวนี้เสียงจากคนเชียงใหม่จริง ๆ ค่ะ เธอเขียนมาถึงดิฉัน พร้อมกับจดหมายสั้น ๆ ว่า ขอร่วมเขียนแถลงการณ์คัดค้าน การสร้างประตูระบายน้ำกั้นแม่น้ำปิงด้วยค่ะ เธอแนะนำตัวมาสั้นๆ ว่าเป็นคนเชียงใหม่โดยกำเนิด บ้านอยู่ข้างสถานีรถไฟ ข้ามสะพานนวรัตน์ เห็นฝายพญาคำมาตั้งแต่เล็ก ต้องขอโทษด้วยที่ทำจดหมายของเธอตกค้างอยู่นานนับเดือน กว่าจะได้เอามาลงให้ เชิญอ่านได้เลยค่ะ
แพร จารุ
 ฤดูฝนที่ผ่านมา ชาวบ้านตีนผาบ้านในหุบเขา ได้ปลูกต้นไม้บนดอย ครั้งนี้เป็นการปลูกเพื่อเป็นแนวกั้นระหว่างพื้นที่ทำกินกับเขตอุทยาน  เป็นการการทำแนวรั้วต้นไม้ในเช้าวันที่มีการปลูกต้นไม้สำหรับเป็นแนวเขตรั้ว ชาวบ้านตีนผาพร้อมเพรียงและจริงจัง ตั้งแต่เช้า กินข้าวแล้วเตรียมพร้อม มารวมตัวกันอยู่ที่หน้าโบสถ์ เพื่อขนกล้าไม้ไปปลูก มีทั้งผู้ใหญ่และเยาวชนและเด็กเล็ก ๆ ในหมู่บ้าน  ผู้ช่วยหัวหน้าอุทยานและเจ้าหน้าที่มากันพร้อม ผู้ใหญ่บ้าน นายวรเดช กล่าวว่า"การทำแนวรั้วเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมพื้นฟูรักษาป่านั่นแหละ"
แพร จารุ
 วันนี้ ฉันพบดอกไม้บนดอยสูงมากมาย ดอกไม้เล็ก ๆ เหมือนดาว กระจายอยู่ทั่วหุบเขา หลากสีสดใส ทั้งเหลือง ส้ม และสีม่วง หลายครั้งที่ผ่านทางมา เรามาด้วยความเร็วมาก จุดหมายอยู่ที่หลังดอย หมู่บ้านเล็ก ๆ หมู่บ้านหนึ่ง ความเร็วความรีบเร่งทำให้เราไม่ได้เห็นอะไรมากนักระหว่างทาง  ความหมายไม่ได้อยู่ที่ปลายทางแต่อยู่ที่ระหว่างทางที่ได้พบเจอ การได้ชื่นชมกับบรรยากาศระหว่างทาง นั่นเอง การเดินทางมาครั้งนี้เรามากับทีมช่างภาพสองคนและผู้ติดตามเป็นหญิงสาวน่ารักอีกหนึ่งคน มีเจ้าหน้าที่มูลนิธิฯเป็นชายหนุ่มสองคน
แพร จารุ
  วิถีชีวิตกับไม้ไผ่คู่กัน เมื่อลุงมาบอกว่า วิถีชีวิตปกาเก่อญอกับไม้ไผ่นั่นคู่กัน วันนี้คนรุ่นพะตี(ลุง) จึงต้องสอนให้ลูกหลานรู้จักจักสาน เพราะว่าเด็ก ๆ รุ่นใหม่ ไม่ค่อยรู้เรื่องจักสานแล้ว พะตีมาบอกว่า ถ้าไม่ได้สอนไว้หมดรุ่นพะตีแล้วก็จะหมดรุ่นไปเลย ทั้งที่วิถีปกาเก่อญอกับไม้ไผ่นั่นคู่กัน ฟังพะตีว่า ลูกหลานปกาเก่อญอไม่รู้จักการใช้ไม่ไผ่ ฉันคิดถึงลุงที่บ้านแกว่าลูกชาวเลทำปลากินไม่เป็น ไม่ใช่หาปลามากิน แต่ทำปลากินไม่เป็นนั่นคือเขาหามาให้แล้ว แต่ไม่รู้ว่าจะทำกินอย่างไร ขูดเกล็ดปลาออกจากตัวปลาไม่เป็น ดึงขี้ปลาออกไม่เป็น เป็นต้น ที่เป็นเช่นนี้เพราะอะไร…
แพร จารุ
อยู่อย่างมีสิทธิและศักดิ์ศรี“สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งคือ ชุมชนจะต้องเข้มแข็ง พึ่งตนเองได้ ลดการพึ่งพาภายนอก ยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง และอยู่อย่างมีสิทธิและศักดิ์ศรี”แต่นั่นแหละ คำพูดเพราะๆ เช่นนี้จะเป็นจริงไปได้อย่างไร ในปัจจุบันนี้ หมู่บ้านเล็กๆ ในชุมชนหลายแห่งไม่สามารถพึ่งตนเองได้ การดำเนินชีวิตขึ้นอยู่กับปัจจัยภายนอก เช่น ขึ้นอยู่กับราคาผลผลิตที่ถูกกำหนดโดยตลาดทุนจากพืชเศรษฐกิจ 
แพร จารุ
พื้นที่ป่าในประเทศไทย เป็นพื้นที่ที่มีคนอาศัยอยู่ก่อนแล้ว โดยเฉพาะชุมชนชาวเขาทั้งหลายที่อาศัยก่อน ต่อมาพื้นที่ป่าก็ถูกประกาศเป็นพื้นที่ในเขตอุทยานแห่งชาติ หลายแห่งที่พยายามเอาคนออกจากป่า ตัวอย่างการย้ายคนออกจากพื้นที่เดิมมีอยู่หลายแห่ง ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตผู้คนที่ถูกย้ายและสังคมโดยรวมเป็นอย่างมาก เพราะทำให้เกิดปัญหาการย้ายถิ่นจากชนบทสู่เมือง การอพยพแรงงาน และปัญหาอื่นๆ ติดตามมาอีกมากมาย ทางออกหนึ่งก็คือการสนับสนุนให้คนที่อยู่ในป่าได้อยู่ในพื้นที่เดิมและดูแลป่าด้วยดังนั้น การทำความเข้าใจ ให้คนอยู่กับป่าได้และดูแลป่า น่าจะเป็นทางเลือกที่ดี มีคำถามว่า…
แพร จารุ
ฉันเพิ่งกลับมาจากหมู่บ้านหลังดอยค่ะ ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์ ไม่ได้คุยกับใครนอกพื้นที่ แต่ทันทีที่ลงมาจากดอย เปิดเมลพบว่ามีรูป ฯพณฯ ท่าน "สมชาย วงศ์สวัสดิ์ " ที่มีหน้าเปื้อนสีเลือดส่งเข้ามา ใต้ภาพเขียนว่า “คนบ้านเดียวกันกับคุณ-งานหน้าไม่ล่ะ” ฉันลบภาพทิ้งทันที และรีบไปที่ก๊อกน้ำล้างหน้า แต่ความรู้สึกสลดหดหู่ไม่ได้จางหาย มันหดหู่จริง ๆ “คนบ้านเดียวกัน” กับ “เสื้อสีเดียวกัน” นอกจากแยกเสื้อแดงเสื้อเหลืองแล้ว ยังแยกคนลูกบ้านไหนกันด้วย