หมูป่ากับคน

สว่างแล้ว
ผมค่อยเปิดหน้าต่างห้องนอน ซึ่งอยู่ชั้นล่างของบ้านเช่า ลมเย็นสะอาดพัดเข้ามา ผมรู้สึกสดชื่น ปอดขยายตัวเต็มที่ สูดหายใจเข้าไปเต็มปอด รู้สึกปลอดโปร่งกระปรี้กระเปร่า เป็นลมพัดจากทุ่งนากว้างข้างบ้าน มองเห็นนาข้าวผืนใหญ่ จากทิศใต้หักมุมฉากทอดไปทิศตะวันตก ชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นไทยใหญ่ มีบ้างเป็นคนไทย อาชีพก็ทำนาทำสวน ไม่กี่รายมีอาชีพค้าขาย ทางซ้ายมือผมเป็นถนนดิน พุ่งตรงไปทิศใต้ของหมู่บ้านเวียงแหง มีบ้านปลูกเรียงรายไปตามถนน สูงขึ้นไปเป็นดอยซ้อนๆ กัน ยอดดอยสูงสุดเป็นดอยสามหมื่น แนวดอยนี้อ้อมโค้งไปทางซ้ายและขวาเป็นวงกลม หมู่บ้านเวียงแหง เหมือนถูกล้อมด้วยดอยสลับซับซ้อน ในหมู่บ้านก็มีต้นไม้กระจายปะปนไปกับชุมชน ต้นไม้เหล่านี้เอง ที่ผลิตออกซิเจนให้แก่พื้นที่โดยรวม มลพิษจากควันเสียของรถมีน้อยมาก แสงแดดเริ่มสาดแสงผ่านสันดอยสู่หมู่บ้าน ก่อให้เกิดการหมุนเวียนวัฏจักรชีวิต เกิดความสมดุลแก่ระบบนิเวศอย่างต่อเนื่อง และดำเนินต่อไป

ชีวิตผู้คน
ในอำเภอเวียงแหง ดำเนินไปอย่างราบเรียบ ไร้ความฟุ่มเฟือย ไร้สถานที่ท่องเที่ยวยามกลางคืน ยุคนั้นยังไม่มีคาราโอเกะ ร้านขายของชำมีเพียงร้านเดียว เป็นขนมสำหรับเด็กๆ แต่ธรรมชาติก็ได้แบ่งปันความสุขแก่มนุษย์เสมอ คืนใดไร้แสงจันทร์ ท้องฟ้าดำเหมือนหมึก จะปรากฏดวงดาว ส่องแสงพร่างพราว ดารดาษเต็มท้องฟ้า บางดวงกะพริบยะยิบเหมือนเพชรล้อแสงไฟ บางดวงเปล่งแสงมาหาเหมือนทักทาย ลมเย็นพัดมาอย่างอ้อยสร้อย ชวนให้จิตใจล่องลอยเพ้อฝัน บางคืนเดือนเพ็ญ แสงนวลเย็นของจันทร์ กระจ่างทั่วทุ่ง อาบไล้ไปทั้งขุนเขา ความงดงามนี้ยากจะหาได้ในตัวเมืองใหญ่

เดือนตุลาคมมาถึง
โรงเรียนในสังกัด ปิดภาคเรียนแรก ครูทยอยเดินทางกลับบ้านด้วยรอยยิ้ม แต่ครูหนุ่มชื่อ “เผด็จ” ไม่กลับบ้านที่แพร่ เขามีรายการจะไปล่าสัตว์กับเพื่อนครูที่สนิทสนมกัน โดยชวนหนุ่มในหมู่บ้าน ที่ชมชอบการผจญภัยในป่าไปด้วยกัน กลุ่มของเผด็จมี 6 คน สถานที่ล่าสัตว์เป็นแนวตะเข็บชายแดนพม่ากับไทย ซึ่งเป็นแถบที่มีสัตว์ป่าชุกชุม เขตชายแดนนี้อยู่ในตำบลเปียงหลวงของอำเภอเวียงแหง เมื่อเตรียมปืน สัมภาระ อาหารที่พอกินได้นาน 3-4 วันเรียบร้อยแล้ว คณะนักล่าสัตว์ก็ออกเดินทาง โดยต้องค้างคืนในป่าหลายคืน เผด็จนั้นเป็นนักล่าสัตว์มือฉมังนัก ยิงปืนแม่น ตามรอยสัตว์ตัวใดแล้วไม่มีการพลาด เป็นมือระดับเพชฌฆาตของสัตว์ป่าทีเดียว มีครั้งหนึ่งเขาติดไข้มาเลเรียจากป่า เกือบตายมาครั้งหนึ่งแล้ว

คณะของเผด็จ
หายเข้าไปในป่าได้ 4 คืนก็กลับมา ผลงานบรรลุตามเป้าหมาย แต่สถานการณ์ไม่ดีนัก สมาชิกของคณะ 2 คน ช่วยกันหามหมูป่าตัวเขื่องมา 1 ตัว แต่ก็ต้องหามเผด็จออกป่ามาด้วย เผด็จเป็นไข้มาเลเรีย ต้องนำส่งโรงพยาบาลเวียงแหงอย่างเร่งด่วน แต่อาการไม่ดีขึ้น ครอบครัวของเผด็จที่แพร่ได้ข่าว ด้วยความเป็นห่วงมาก จึงขอร้องให้คณะครูที่ไปล่าสัตว์ด้วยกัน ได้นำเผด็จส่งโรงพยาบาลแพร่ ซึ่งเป็นบ้านเกิดของเผด็จ ครูทุกคนรอฟังข่าวอยู่ที่เวียงแหงอย่างกระวนกระวายใจ ต่อมาผู้บริหารโรงเรียนที่เผด็จสอนหนังสือ ได้รับโทรเลขด่วนแจ้งว่า

“ 8 พ.ย. เผด็จเสียชีวิต 13 พ.ย.ประชุมเพลิง ”
ลงชื่อภรรยา

ข่าวแพร่กระจายไปทั่ว คณะครูที่กลับบ้านช่วงปิดภาคต้น ได้ทราบข่าวด้วยความตกใจและสลดหดหู่ ทุกคนทำใจไม่ค่อยได้ แต่ก็พากันไปร่วมงานศพที่แพร่ ครูหญิงครูชายที่เป็นเพื่อนสนิทร้องไห้ฟูมฟาย ผมติดประชุมที่จังหวัดไม่ได้ไปงานศพ เสียใจจนวันนี้...แต่ยังจำหน้าตาที่คมเข้ม ลีลาว่องไวในการเล่นฟุตบอล กิริยาที่เรียบร้อย ...แม้ผ่านมาได้ 24 ปี

“ พี่ยังจำหน้าตา ท่าทางเผด็จได้เสมอ ขอให้ไปอยู่ที่ดีๆ และจงเป็นสุขๆ เถิด ”