ถนอมรัก เดือนเต็มดวง
20 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2555
ได้ทราบข่าวทางโทรทัศน์ว่า เทศบาลตำบลสองแคว จังหวัดเชียงใหม่ ได้ขุดอ่างเก็บน้ำเพื่อไว้ใช้ในยามแล้งบนเนื้อที่ 13 ไร่ โดยเริ่มขุดบริเวณหนองฮองแฮง หมู่ 5-6 บ้านสองแควและบ้านหัวข่วง ได้ขุดลึกลงไป 13 เมตรเศษ พบวัตถุโบราณ เป็นเครื่องใช้ พระพุทธรูป ต้นตะเคียนขนาด 2 คนโอบยาว 24 เมตร โค่นล้มจมในหนองแห่งนี้ เจ้าหน้าที่กรมศุลกากรได้นำคณะมาตรวจสอบ เบื้องต้นคาดว่า เป็นพื้นที่ชุมชนโบราณเก่าแก่ของเมืองหริภุญไชย ชื่อ “ชุมชนเวียงเถาะ” อายุ 1,300 ปีขึ้นไป
22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555
ผมขับรถกระบะออกจากบ้านทุ่งแป้ง อำเภอสันป่าตอง เชียงใหม่ ไปตามถนนทางทิศใต้ ทะลุคอสะพานข้ามแม่น้ำขาน กิโลเมตรที่ 35 ถนนสายเชียงใหม่-ฮอด(ทางหลวงหมายเลข 108) เลี้ยวขวาล่องใต้ วิ่งข้ามสะพานอีกราว 2 กิโลเมตร ถึงโรงเรียนบ้านสามหลัง สังเกตให้ดีโรงเรียนอยู่ฝั่งซ้ายถนน เลี้ยวรถเข้าถนนข้างโรงเรียนด้านทิศใต้ วิ่งอีก 3 กิโลเมตร ไปตามถนนที่ข้ามทุ่งนา แล้วเลี้ยวขวาโค้งตามถนนในหมู่บ้าน เมื่อสิ้นระยะทาง 3 กิโลเมตรจะถึงที่หมาย หนองฮองแฮงอยู่ด้านขวาถนน ด้านซ้ายถนนเป็นตลิ่งแม่น้ำปิง ตลิ่งห่างถนนราว 10 เมตร ฝั่งถูกแม่น้ำปิงกัดเซาะพังทลายน่ากลัว บ้านเรือนริมฝั่งรอวันถล่มลงน้ำ ก่อนนี้ผมเคยยืนดู เห็นแม่น้ำปิงทอดยาวเหยียด ไหลเข้าหาฝั่งที่ตั้งหมู่บ้าน รถวิ่งมาถึงแล้ว รถแมคโคกำลังเดินเครื่องขุดดินเสียงดังตลอด หนองที่ขุดมีลักษณะเป็นรูปวงรี ทำเป็นตลิ่งหนองน้ำเป็นขั้นบันได 1 ขั้น หนองขุดลึก 13 เมตรบนพื้นที่ 13 ไร่
กลางหนองนี้
จะทำการขุดเป็นแอ่งน้ำ เห็นต้นตะเคียนเก่าแก่ล้มนอนอยู่ ท่อนปลายถูกนำมาไว้ข้างบ้านที่ปลูกริมอ่าง อีกครึ่งท่อนอยู่กลางอ่าง ถัดมาเห็นกองอิฐเก่าแก่ 1 กอง บนตลิ่งใต้ต้นไม้มีอีกกองหนึ่ง ส่วนใหญ่เป็นอิฐที่หักเสียหาย เพียงไม่กี่ก้อนที่คงรูปสมบูรณ์ ผมใช้เทปวัดก้อนที่สมบูรณ์ มีขนาดกว้าง 6.1 นิ้ว ยาว 12.6 นิ้ว หนา 2.2 นิ้ว สอบถามชาวบ้านข้างอ่างเก็บน้ำบอกกว่า โบราณวัตถุ เช่น พุทธรูปหัก เครื่องใช้โบราณ เสมา ฯลฯ กรมศิลปากรได้นำไปไว้ที่อุโบสถวัดสองแคว โดยจัดทำบัญชีไว้เรียบร้อย มอบให้วัดดูแลแทน ผมขับรถย้อนกลับออกมา 1 กิโลเมตร ถึงวัดสองแควอยู่ขวามือ พบผู้ใหญ่บ้านและชาวบ้านมางานศพที่วัด ดูท่าทีศรัทธาญาติโยมหวงวัตถุโบราณซึ่งขุดพบมาก ผมขออนุญาตดูวัตถุที่ขุดได้ บ่ายเบี่ยงว่ากุญแจเปิดอุโบสถอยู่ที่เจ้าอาวาส และชี้ให้ผมดูเสมาวางข้างทางข้างวิหารที่ขุดได้ ผมทำการถ่ายรูป เสมาเป็นก้อนหินสีคล้ายเปลือกไข่ รูปทรงปริมาตร มีขนาดกว้าง 27 นิ้ว ยาว 60 นิ้ว หนา 13 นิ้ว ชาวบ้านบอกหนักมากขนาด 8 คนหามไม่ไหว ผมนึกในใจ เจ้าของสถานที่หวงนัก ผมคิดวางแผนการจะเข้าดูโบราณวัตถุให้ได้ พรุ่งนี้จะกลับมาในมาดใหม่.
..........................................................................