Skip to main content

บ้านพอมีที่เหลือว่างไหม”

คนถามฉันเป็นชายหนุ่ม ที่นับนามว่าเป็น “เพื่อน” กัน มาได้ 4 ปีแล้ว


ความจริง เขาเป็นเพื่อนของเพื่อน เมื่อรู้จักกันได้นับปี ก็ตัดสินใจได้ว่าเขาน่าจะเป็น “คนดี” พอในแบบที่ร้องขออะไร แล้วเราไม่กล้าที่จะไม่ให้ หากไม่ใช่เรื่องคอขาดบาดตาย หรือลำบากใจกันจริงๆ


มาครั้งนี้ บนถ้อยคำอาวรณ์ น้ำเสียงเขาหม่นเศร้า แววตาก็หม่นเศร้า เกิดอะไรขึ้นกับเขาหรือ เช้าวันอาทิตย์ที่แสงแดดสายสาดส่องให้อบอุ่น บนฟ้ามีก้อนเมฆปุกปุยสีขาว ไหลไปมาบนพื้นสีคราม สวยยิ่งกว่าสวย แต่เขาคนนี้มีแววเหมือนคนที่เพิ่งผ่านการร้องไห้มา

11_7_01


บ้านเช่าอยู่ ก็ไม่กว้างมาก แต่ก็ไม่คับแคบ ต้องย้ายบ้านหรืออะไรหรือเปล่า”

ฉันหมายถึงเขา เขาพยักหน้า แต่แล้วก็ส่ายหัว


ใช่ต้องย้าย แต่พี่ไม่ได้จะไปอยู่ด้วย แต่ขอฝากแมวไว้สัก 2 ตัวได้ไหม”

หือ แมวใคร”

แมวพี่เอง น้องฟลุกกับเจ้าเหมียว สองแม่ลูกกำพร้าที่แอบเลี้ยงไว้หลังอพาร์ทเมนต์น่ะ มันโตแล้วนะ จำได้ไหม”

อ้อ...”

ฉันอุทาน ความจำเลือนรางนั้นบอกว่า เมื่อหลายเดือนก่อน แมวตัวเท่าลูกกำปั้นพลัดหลงมายังห้องพักของชายผู้รักแมว เขาคนนี้โอบอุ้มเลี้ยงดูเอาไว้ ทดแทนแมวในอดีตที่เลี้ยงไว้ถึง 12 ตัว กิน นอนด้วยกันมาตลอด กระทั่งย้ายเข้ามาอยู่ในเมืองใหญ่ จึงต้องจากพรากพวกมันไป


และเท่าที่จำได้ “หญิงสาว” หรือแฟน ผู้อยู่ในชีวิตของเขา คบหากันมาได้เกือบ 2 ปีแล้วนั้น จากที่มีท่าทีหวาดกลัวแมว ไม่ชอบใจ ก็เริ่มโอนอ่อนผ่อนตาม เห็นดีเห็นงามที่จะดูแลแมวไปกับเขาด้วย


11_7_02


ทำไมจะเอามาฝากเราไว้ล่ะ มีอะไรหรือ”

ชายหนุ่มกระพริบตา รอยหยดน้ำเอ่อคลอ แม้พยายามปิดแต่ก็ปิดไม่มิด ก่อนจะตอบมาว่า

ต้องคืนห้องให้เขาแล้ว ของในห้องไม่มีอะไรเหลือแล้วนะ นอกจากพรินเตอร์เก่าๆ ที่เคยให้เอาไว้ฝึกซ่อมน่ะ”

หา แล้วมันหายไปไหนหมด”

มีคนมาขอยึดไปหมดแล้ว ทดแทนหนี้ที่ไม่มีใช้เขา”

อ้าว เหรอ แล้วหนี้เยอะไหม ใครเป็นหนี้”

แฟนพี่เขาไปก่อหนี้ไว้ ตั้งหลายแสน ไม่เคยบอกเลย อยู่ๆ เขาก็มาทวงหนี้ เราไม่มีให้หรอก เลยบอกว่าเอาของไปก็แล้วกัน”

อา”

ฉันอุทาน ก่อนจะจินตนาการตามว่าในห้องสี่เหลี่ยมของชีวิตคู่นี้มีอะไรบ้าง


เท่าที่จำได้มีตู้เย็น เครื่องซักผ้า โทรทัศน์ คอมพิวเตอร์ เครื่องเสียง และเครื่องครัวบางส่วน ส่วนที่นอนเป็นแบบง่ายๆ มีผ้าห่มนวม ปลอกหมอน เตียงเล็กๆ ซึ่งพี่ชายคนนี้เก็บเงินอยู่หลายปีทีเดียว กว่าจะมีเครื่องอำนวยความสะดวกแน่นห้องเช่า

แล้วจินตนาการว่ามันหายวับไปกับตา ทั้งหมดทั้งมวลที่สะสมมา



11_7_03


เช้าวันต่อมา ฉันจึงเดินทางไปหาเขา พร้อมกรงแมวขนาดใหญ่


กรงของฉันเป็นสีฟ้า สามารถใส่แมวได้ประมาณ 2-3 ตัว ซื้อมาด้วยราคาหลายร้อยบาท เอาไว้ใส่แมวที่บ้านเวลาไปหาหมอ หรือ ต้องย้ายบ้าน ในที่สุดมันก็มีโอกาสได้ใช้ใส่เพื่อนๆ เพื่อนำไปรวมกันไว้อยู่ชั่วคราว


แมว 4 ตัว ในถ้ำเดียวกัน จะอยู่ด้วยกันได้หรือเปล่า ก็ยังไม่รู้ รู้แต่ว่ามีเจ้าของหอพัก คนข้างห้อง มาช่วยกันยืนส่งแมวด้วยสายตาอาลัยอาวรณ์ คนหนึ่งถือกล่องน้ำ คนหนึ่งถือกล่องอาหาร อีกคนถือผ่าห่ม กำชับนักหนาว่า

ผ้านี้ของฟลุกนะถ้ามันไม่ได้นอนซุก มันจะนอนไม่หลับ”

คนรักแมวเยอะซะจริง แต่มองไปมาก็ไม่เห็น “แม่ของแมว” ซะที

หันไปหาพี่ชายที่ยังอยู่ในท่าทางโศกเศร้า


แล้วตอนนี้แฟนพี่อยู่ไหน” ฉันถาม

ชายผู้รักแมวตอบว่า

ก็หายไปด้วย ไม่รู้เหมือนกันว่าอยู่ที่ไหน”

อ้าว เขาหนีไปเหรอ”

อือ หนีไปแล้วกับชายคนอื่น แล้วทิ้งหนี้สินที่ไม่เคยบอกเอาไว้ เจ้าหนี้เลยมาขนของไปด้วย”

11_7_04



ฉันกวาดสายตาไปยัง “ห้องที่ว่างเปล่า” นั้น ผนังยังเป็นสีขาว เหลือกล่อง ขยะ ลัง แก้วน้ำ ข้าวของที่เป็นร่องรอยเศษส่วนความทรงจำ เสียงแมวร้องดัง เมี๊ยว
...เมี๊ยว ระงมอยู่ในกรงข้างๆ


ห้องดูกว้างขึ้นเมื่อไม่มีสิ่งของมากนัก เช่นเดียวกับความเหงา อ้างว้าง ที่ก่อตัวขึ้นอย่างประหลาด

ชายคนนั้นยกมือขึ้นเช็ดน้ำตาที่ยังไหลออกมาเป็นระยะๆ

ใจเย็นๆนะ ค่อยๆ แก้ไขปัญหาไป ยังไงก็คิดซะว่า ของนอกกาย ยังไงก็หาใหม่ได้”

ฉันพูดพร้อมตบไหล่เขาเบาๆ อย่างปลอบใจ



ชายคนนั้นน้ำตาไหลพรู หันมามองแล้วตอบว่า

ชีวิตพี่ช่างเหมือนฝัน นี่เป็นฝันครั้งที่ 3 แล้ว ที่ตื่นมาแล้วทุกอย่างมันช่างเหมือนฝัน....ต่างตรงที่ครั้งนี้ แม้แต่ฝัน ก็หายวับไปกับตา”


ช่างเป็นบทรำพึงที่แสนโศก แต่ก็เป็นความจริงของชีวิตที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ หรือบางทีโลกมีเรื่องเล่าที่เตรียมเอาไว้อยู่แล้ว ซับซ้อน ซ่อนเงื่อน รอเวลาแสดง และปล่อยให้มนุษย์หาเหตุผลมาอธิบาย

แต่ยังไงพี่ก็ดีใจ ที่แมวมีที่อยู่แล้ว ขอบคุณมากนะ ทำบุญกับแมวก็เหมือนทำกับพี่”


ฉันพยักหน้า เข้าใจบ้าง ไม่เข้าใจบ้าง ถึงสถานการณ์ แต่พอจะนึกออกถึงความเจ็บปวดและบาดแผลที่คนและแมวต่างได้เรียนรู้

เดี๋ยวจะเอามันไปฉีดวัคซีนกับทำแผลก่อน ดูสิ เหวอะหวะเชียว” ฉันรับคำ ก่อนค่อยๆ หิ้วกรงไปขึ้นใส่รถเอาไว้

คนข้างๆ บางคนเดินตามมาส่งอีก คืนนี้พวกเขาคงจะอยู่ช่วยกันขนของจนดึก ท่ามกลางคำถามอีกมากมายที่หลายคนอยากรู้ แต่พี่ชายคนนี้ก็ยังไม่ได้ตอบ



ก่อนจากกัน เขาหันมาถามว่า

อยากเอาเรื่องพี่ไปเขียนไหม ทั้งหมดเลย อยากให้เขียนถึงนะ”

อืม เอางั้นก็ได้ ว่าแต่จะเริ่มตรงไหนดีล่ะ”

ก็ตรงวันนี้แหละ ตรงที่ทุกอย่างมันหายวับไปกับตานี่แหละ เอาแมวไปแล้วก่อน...แล้วรอบหน้ามานั่งคุยกันใหม่นะ แล้วพี่จะเล่าให้ฟังว่า มีอะไรบ้างที่หายไปจากชีวิตคนอย่างพี่”


11_7_05

ภาพของฟลุ๊ก(ขาวดำ) และเหมียว (สีเทา) ทานข้าวก่อนจะย้ายไปบ้านใหม่


บล็อกของ วาดวลี

วาดวลี
"ปีใหม่ไปเที่ยวไหนบ้างหรือเปล่าคะ"พี่สาวข้างบ้านไม่ตอบคำถามฉันเลย  แต่คลี่ยิ้มแล้วเดินพาฉันไปหยุดอยู่ตรงเสื่อผืนนั้น  เสื่อที่ปูบนลานซีเมนต์โล่งๆ หน้าบ้าน  ข้างกายมีกองผักกาดขนาดใหญ่  จำนวนนับร้อยต้น ข้างๆ  มีถังน้ำ  มีกะละมัง  มีเครื่องปั่นเสียบไฟฟ้า และมีถุงพลาสติกกองอยู่"พี่กำลังทำโปรเจ็คใหม่"แกบอกด้วยสายตาโอ้อวด  โปรเจ็คที่ว่าคือหนึ่งในอาชีพใหม่ที่แกเพิ่งริเริ่มทำ นั่นก็คือการทำ "น้ำผัก" ขาย
วาดวลี
   บุ้งตัวนี้คงมีพิษร้ายมาก ฉันรู้สึกอย่างนั้น จากหนามแหลมๆ ที่พวงพุ่งออกมารอบตัวมัน และจากประสบการณ์ในวัยเด็กที่เคยเอามือไปโดนตัวบุ้ง แล้วคันคะเยอไปทั้งสัปดาห์ แถมมือยังบวม แสบๆ อีกด้วยตอนเด็กๆ แม่จึงพร่ำสอนเสมอ บุ้งหน้าตาแบบนี้มีพิษร้าย มันกินไม่ได้ จับมาเล่นไม่ได้ และสำคัญที่สุดให้หลีกเลี่ยงระวังอย่าได้สัมผัส เมื่อจำมาตลอด ดังนั้นฉันจึงระวังที่สุดที่จะเดินย่องเข้าไปขอถ่ายรูปในระยะใกล้ เจ้าบุ้งจากที่นิ่งๆ อยู่ คงรู้สึกได้ถึงคนแปลกหน้า มันยิ่งพองตัวอวดหนามให้ตั้งชูชันขึ้นมาอีก ความซุ่มซ่ามของฉันที่เอาตัวไปโดนกิ่งไม้ให้ไหวๆ เผลอทำให้มันตกใจมากกว่าเดิม พอมันขยับหันหัวมา…
วาดวลี
การเดินทางตามใครสักคนไป คงไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะการเดินทางตามฝูงมด ที่มันเคลื่อนที่ช้ากว่าเราหลายเท่าตัว ฉันเองก็นึกไม่ถึงว่าจะมีเวลามากพอที่จะเฝ้าสังเกตมดสักตัว หรือสักฝูง แล้วยังมีมดหลายชนิดให้ต้องแยกแยะอุปนิสัยอีกด้วยแต่ลองคิดกลับกันดู หากมดจะเดินทางตามเราบ้าง นั่นคงเป็นเรื่องลำบากยิ่งกว่า ก็แค่เดินสัก 2 ก้าว มดก็ตามเราไม่ทันแล้ว
วาดวลี
  หากนี่เป็นสนามรบสักแห่งหนึ่ง รังเล็กๆ ที่สร้างจากไยแมงมุมมองดูคล้ายกับดักขนาดใหญ่ที่สุดในอาณาจักรแห่งนี้ ที่สามารถสร้างความตื่นเต้น วิตก ให้กับศัตรูและเหยื่อได้มาก แถมยังประจานผู้พ่ายแพ้ต่อหน้าประชาชนอย่างเห็นกันโจ้งๆในกับดักนั้นประกอบด้วยสรรพสิ่งที่เป็นซากชีวิต ไม่ว่าจะเป็นตัวหนอน ผีเสื้อ มดแดง มดดำ แมลงวัน พวกมันตายหมดแล้ว เป็นสุสานขนาดใหญ่ที่ห้อยโหนโตงเตงด้วยแรงยึดไยแมงมุม แขวนไว้กับต้นไม้ในเช้าวันหนึ่งของฤดูหนาวฉันบอกกับตัวเองว่า นี่มันช่างน่าอัศจรรย์ดีจัง ตอนเด็กๆ ฉันทั้งเกลียดและกลัวแมงมุม ขณะเดียวกันแม่ซึ่งพยายามเอาชนะแมงมุมด้วยการกินมัน ก็สร้างเมนูรสเลิศด้วยการเอาแมงมุมไปย่างไฟ…
วาดวลี
ฉันไม่รู้ว่าทำไมหอยทากหลายตัวชอบมาซ่อนอยู่ในรองเท้า แม้จะเคาะรองเท้าก่อนแล้ว หากไม่ดูดีๆ ก็อาจจะเผลอเหยียบเข้าไปเต็มๆ เพราะความเหนียวของลำตัวที่เกาะติดอยู่กับผนังรองเท้าผ้าเวลานี้เข้าฤดูหนาวเต็มที่แล้ว หรือเปลือกหอยจะไม่สามารถกันความหนาวให้มันได้เพียงพอ ทั้งที่พอรู้มาบ้างว่า หอยทากเป็นสัตว์ที่อดทนมาก มีชีวิตได้ทั้งที่แห้ง ที่ป่าชื้น หรือบนภูเขาสูง นอกจากในรองเท้าแล้ว ซอกมุมเล็กๆ ในบ้าน หลังชั้นหนังสือ หรือแม้แต่ใต้เบาะจักรยาน ฉันก็ยังพบหอยทากมาเล่นซ่อนแอบเป็นประจำ จากที่เคยรู้สึกกึ่งรังเกียจ กึ่งขยะแขยง…
วาดวลี
๑. ผีเสื้อติฉินดอกไม้ ว่ามีน้ำหวานน้อยเกินไป ทั้งที่ไม่ได้เป็นคนปลูก ชาวสวนลุกมาพรวนดิน เผลอเคืองขุ่นแมลงหิวโหย แม่บ้านบ่นกับเม็ดฝน ที่ทำให้น้ำยาปรับผ้านุ่มไร้ความหมาย นิมิตกลายเป็นความโศก เมื่อล็อตเตอรี่ไม่ตรงกับที่ตีความมา
วาดวลี
เพลงคุ้นเคยหลายเพลงดังแว่วมาจากวิทยุข้างบ้าน สลับกับการเล่าเรื่องของดีเจ เธอบอกว่าเทศกาลลอยกระทงปีนี้ไม่คึกคักอย่างปีก่อนๆ คงเพราะบรรยากาศทางการเมือง บวกกับงานราชพิธีและผลจากพิษเศรษฐกิจ นักท่องเที่ยวจึงบางตา ประเพณีจึงไม่สวยงามอย่างเคยเป็นแต่นั่นเป็นเรื่องที่สวนทางกับภาพที่ฉันกำลังได้เห็นคุณลุงบรรจงทำซุ้มอย่างช้าๆ สบายๆ กับแดดยามสายคุณลุงข้างบ้านตื่นแต่เช้า เช่นเดียวกับทุกวัน แต่วันนี้ลุงไม่ไปทำงานในไร่ เช่นเดียวกับพี่สาวบ้านตรงข้ามที่ปกติออกไปขายเสื้อผ้าแต่เช้ามืด พวกเขามายืนผิงแดดอุ่นอยู่หน้าบ้าน แล้วทำความตกลงเจรจาแลกเปลี่ยนทรัพยากรจากสวนหลังบ้าน ไม่ว่าจะเป็นก้านมะพร้าว ดอกดาวเรือง…
วาดวลี
ว่ากันว่า บนหน้าผาสูงใหญ่แห่งนี้ในอดีตกาลชายหญิงคู่หนึ่ง เดินทางมาหยุดมองหุบเหวกว้างใหญ่ในเวลาดึกสงัด  เบื้องลึกเป็นผืนน้ำ ด้านข้างเป็นโขดหินกัดเซาะขรุขระน่ากลัว พวกเขาคงรู้สึกได้ถึงความเย็นเยียบและเวิ้งว้างไปจนสุดขั้วหัวใจ ถ้าเผลอตกลงไป อย่าหวังว่าชีวิตจะเหลือรอดให้กลับบ้านหากแต่บางที การมีชีวิตอยู่โดยปราศจากความรักนั้น  บางทีอาจเวิ้งว้างยิ่งกว่าหรือมีรักแต่ไม่สมหวัง อาจเจ็บปวดกว่าการจากโลกนี้ไป
วาดวลี
  ฉันเพิ่งยอมรับความล้มเหลวอย่างหนึ่งของตัวเองในการปลูกต้นไม้นั่นคือ ปลูกต้นกุหลาบแล้วไม่มีดอกตอนเด็กๆ พ่อของฉันคือคนสอนปลูกต้นไม้คนแรก พ่อขุดดินให้เป็นหลุม หย่อนต้นกล้าลงไป กลบดินแล้วรดน้ำ พ่อบอกด้วยสายตาโอ้อวดว่านี่ไง มันง่ายจะตายไป ที่เหลือเป็นหน้าที่ของดิน น้ำ และแดด จากนั้นให้ฉันทำเหมือนกัน สิบกว่าวันผ่านไป พ่อและฉันยืนมองต้นกุหลาบของเราที่กึ่งรอดกึ่งตาย กิ่งใบเหี่ยวแห้ง ฉันจึงถามพ่อว่า "คนมือร้อน มือเย็นนี่อยู่มีจริงไหม"พ่อเดินไปนั่งบนแคร่ มวนยาเส้น จุดสูบด้วยแววตานักคิด แล้วตอบว่า "ก็จริงอยู่นะ แต่มือเป็นอาวุธของใจ คนใจเย็นปลูกอะไรก็เป็น ใจร้อนก็ปลูกแล้วตาย"พ่อพูดแล้วหัวเราะเบาๆ…
วาดวลี
หลายต่อหลายครั้ง ที่ฉันจดจำภาพของสถานที่ เรื่องราว ผู้คน แม้ไม่เคยรู้จักกัน และไม่เคยไปพบเจอ แต่กลับฝังลึกลงความทรงจำถึงขนาดเก็บไปฝัน แน่นอนฝันนั้นเป็นฝันดี และพอตื่นจากฝัน ก็พบกับความจริงที่ว่า สิ่งเหล่านั้นไม่ได้อยู่ไกลเกินไปนักหรอก สิ่งที่พูดถึงความงาม ความพอดี เหมือนหยดน้ำใสบนคลองเล็กๆ ที่เลียบไปกับแม่น้ำใหญ่ หรือบางทีอาจเป็นดอกหญ้าต้นเล็กๆ ที่แทรกตัวอยู่ในสวนกุหลาบ แต่แท้จริงเป็นสมุนไพรเยียวยาโลกได้ด้วยซ้ำ สิ่งที่ฉันพูดถึงอยู่นี้ คือชีวิตของเด็กนักเรียนตัวเล็กๆ ที่กำลังเรียนหนังสืออยู่ที่โรงเรียนชำฆ้อพิทยาคม จังหวัดระยองเด็กน้อยเหล่านี้…
วาดวลี
๑. ประชาธิปไตย สูงใหญ่ ใต้เพดาน เราไต่ เราคลาน เหยียบข้าม ขึ้นคว้าไป เราเรียน เราศึกษา เราค้นหา เราพินิจ เปรียบเทียบ ถูกผิด เท่าที่ เราคิดได้ ในสมุดมีสอน ในกลอนมีให้อ่าน ในหนังสือมีวิจารณ์ เปลี่ยนผ่านไปอย่างไร ในเคเบิ้ลมีรหัส แปลงเห็นเป็นภาพชัด นิ่ง-เลือน-และเคลื่อนไหว เราเก็บเราสะสม เพาะบ่มความคิด เธอว่าถูก-ผิด คิดเห็นเป็นอย่างไร เรารู้-ไม่รู้ เท็จจริง และลวง แต่เราก็ห่วง ห่วงประชาธิปไตย
วาดวลี
ทั้งที่แค่เป็นเวลาบ่าย แต่บ้านของเราไม่มีแสงแดด ก้อนเมฆหนาทึบขนาดมหึมาเคลื่อนเร็วเหมือนคลื่นน้ำ แผ่ความเย็นให้วันธรรมดาในฤดูฝนเย็น ให้จับใจขึ้นไปอีก   แน่นอนว่าคนใต้ฟ้าแถวบ้านฉันไม่ได้กลัวเปียก แต่พวกเขากลัวน้ำท่วม แม้ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา คนข้างบ้านฉันยืนยันเป็นมั่นเหมาะว่า “ที่นี่น้ำไม่ท่วม” เขาบอกว่าเราเป็นตำบลที่อยู่ตรงกลางระหว่างน้ำปิงของเชียงใหม่และลำพูน โดยมีจุดชลประทานอยู่เหนือหมู่บ้าน มีประตูน้ำ ดังนั้นหากน้ำมามากเกินไป ก็จะมีการปิดประตูน้ำ ที่บอกว่ากักเก็บน้ำได้มากโข ความจริงฉันเชื่อในระบบชลประทานหมู่บ้าน…