Skip to main content
สาละวิน,ลูกรัก


ในเช้าที่แม่ต้องเดินทางไปคลอดลูกที่โรงพยาบาลในเมือง เป็นเช้าสุดท้ายที่แม่ได้นอนตื่นสายเช่นที่แม่เคยเป็นมาตั้งแต่ไหนแต่ไร หลังจากมีสาละวินแล้ว แม่ก็ไม่ได้ตื่นสายอีกเลย


มันเป็นเช้าปกติที่แม่ตื่นขึ้นมาพบว่าอุ้มท้องลูกได้เก้าเดือนแล้ว และวันนี้หมอนัดให้แม่ไปคลอดลูกที่โรงพยาบาล


แม่ยังแปลกใจว่าแม่ยังไม่ได้มีอาการเจ็บท้องคลอดหรือเจ็บท้องเตือน เหมือนที่เคยจิตนาการไว้ว่าเวลาคนท้องแก่เจ็บท้องใกล้คลอด คงจะฉุกละหุก กลัวว่าลูกจะคลอดก่อนที่จะไปถึงโรงพยาบาล


แต่เช้าวันที่ยี่สิบแปด กลับไม่มีวี่แววที่ว่า ทั้งที่คุณหมอสั่งไว้ว่าให้เก็บข้าวของที่จำเป็นเช่น ผ้าอ้อมเด็ก กาต้มน้ำร้อน มาเตรียมไว้ให้พร้อม รวมถึงเสื่อกับผ้าห่มสำหรับพ่อที่ต้องมาเฝ้าข้างเตียง


เมื่อเตรียมข้าวของทุกอย่างพร้อมแล้ว เราทั้งสามคน (รวมถึงลูกในท้องด้วย) ก็โดดขึ้นมอเตอร์ไซด์คันเก่าคู่ชีพ


เจ้าเขียวสะอื้นพาเราลัดเลาะผ่านลำห้วย ซึ่งพาดผ่านถนนที่โค้งไปมาหลายสิบห้วย บางครั้งพ่อต้องเร่งเครื่องตะกายเนินเขาสูงชันคดเคี้ยว กว่าเจ็ดกิโลเมตรจึงจะถึงตัวเมืองแม่ฮ่องสอน


เมื่อแม่เข้าไปตรวจภายในตามปกติ คุณหมอบอกว่าปากมดลูกเปิดประมาณหนึ่งถึงสองเซ็นแล้วตามกำหนดที่หมอคลาดการณ์ไว้อย่างแม่นยำ


ซึ่งนับว่าหมอคนนี้เป็นหมอสูตินารีแพทย์ที่เก่งคนหนึ่งของโรงพยาบาลแม่ฮ่องสอน เธอชื่อหมอฉัตรดาว แต่ก็เป็นที่น่าเสียดาย คนเก่งมักอยู่ในเมืองกันดารได้ไม่นาน เพราะแม่ทราบว่าหลังจากทำคลอดแม่ได้ไม่นาน เธอก็ขอย้ายเข้าเมืองหลวงเสียแล้ว จากนั้นแม่ก็นั่งรถเข็นมานอนบนเตียงที่ห้องรอคลอด ซึ่งอยู่อีกฟากหนึ่งของโรงพยาบาล

ที่ห้องรอคลอดมีหญิงท้องแก่นอนรอคลอดอยู่แล้วสามราย แต่คนที่ใกล้คลอดที่สุดเธอนอนอยู่ที่เตียงฝั่งตรงกันข้าม เธอส่งเสียงร้องโอดโอยอยู่เป็นระยะ และขยับตัวไปมาจนเตียงเขย่า ทำให้สายอ็อกซิเจนที่ระโยงยางแกว่งไปมาตามไปด้วย แม่นึกในใจว่าเธอคงจะทรมานน่าดู


ไม่นานนักพยาบาลก็นำเธอนั่งรถเข็นเข้าไปในห้องคลอด พอประมาณไม่เกินหนึ่งชั่วโมงเท่านั้น เธอก็ออกจากห้องคลอดพร้อมห่อของขวัญในมือ เป็นลูกชายอ้วนท้วนแข็งแรง ด้วยใบหน้าที่ยิ้มแย้มไม่เหลือร่องรอยของความเจ็บปวดอีกเลย


สำหรับเตียงข้างๆ ด้านขวามือของแม่ เป็นหญิงชาวไตใหญ่ซึ่งเธอทักทายแม่ด้วยภาษาท้องถิ่นที่แม่จับใจความได้บ้างไม่ได้บ้าง


เธอบอกว่ามานอนรอคลอดอยู่สองคืนแล้ว จนสามีต้องขอกลับบ้านไปดูความเป็นอยู่ของลูกอีกสองคนที่ฝากยายเลี้ยงไว้ ทำให้แม่อดเป็นกังวลไม่ได้ว่าแม่อาจต้องใช้เวลาที่ห้องรอคลอดอีกสักกี่วันหนอ


ส่วนเตียงด้านซ้ายมือ เธอเป็นหญิงชาวกระเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ) แม่คิดว่าเธอคงเป็นกระเหรี่ยงคริสต์ที่ใช้ภาษาอังกฤษได้ดีกว่าภาษาไทย แต่ก็ทำให้พยาบาลบ่นกันอุบอิบว่า คุยกับเธอไม่ค่อยจะรู้เรื่อง


แม่สังเกตเห็นว่า เวลาพยาบาลมาตรวจอาการ ก็มักจะใช้ภาษาใบ้กับเธอ ซึ่งดูๆไม่ค่อยสุภาพนัก เช่นเวลาจะให้เธออ้าขา พยาบาลก็จะตบที่ขาสองข้างของเธอให้แยกออกจากกัน ซึ่งทำให้หญิงกระเหรี่ยงคนนั้นเข้าใจพยาบาลบ้างไม่เข้าใจบ้าง จนทำให้พยาบาลเกิดความหงุดหงิดและตะคอกใส่เธอด้วยเสียงอันดัง


ที่น่าเป็นห่วงก็คือ เธอเป็นครรภ์แฝดที่ใกล้คลอดเต็มแก่ แม่ไม่แน่ใจว่า ทำไมพยาบาลต่างก็พูดกันว่าต้องส่งเธอกลับไปคลอดที่โรงพยาบาลแม่สอด จังหวัดตาก ซึ่งโดยสรุปแล้ว หากนำตัวเธอส่งกลับก็คงไม่พ้นคลอดบนรถโรงพยาบาลเป็นแน่


แต่แม่ก็ไม่ทันรู้หรอกว่าสุดท้ายแล้ว เธอจะคลอดลูกแฝดออกมาอย่างปลอดภัยหรือไม่ เพราะไม่กี่ชั่วโมงต่อมา ราวบ่ายสามโมง พยาบาลก็ให้แม่ทานยาเร่งคลอดหนึ่งเม็ด ซึ่งก็ได้ผลทันทีแม่มีอาการเจ็บท้องขึ้นเรื่อย ๆ


อาการที่ว่า มันจะเจ็บเป็นระยะ และเจ็บถี่ๆ ขึ้นเรื่อยๆ จนแม่รู้สึกอึดอัด หายใจไม่ทั่วท้อง เมื่อเจ็บจนถึงขีดสุดแม่จะรู้สึกเกร็งไปหมดทั้งตัว จนบิดตัวและยืดหน้าอกขึ้นสูดเอาอากาศและเผลอครวญครางออกมา


พยาบาลเอาสายอ็อกซิเจนให้แม่เมื่อได้ยินเสียงครวญคราง ที่ถี่ขึ้น และค่อยๆ ดังขึ้นเรื่อยๆ


แม่รู้ตัวทันทีที่อาการเจ็บท้องถึงขีดสุด ซึ่งเป็นเวลาพลบค่ำ แม่เรียกพยาบาลให้มาดูอาการ และบอกกับเธอว่าจะคลอดแล้ว


พยาบาลทำท่าไม่เชื่อ เธอบ่นปอดแปดว่าเพิ่งจะวัดปากมดลูกไปหยกๆ แต่แม่ก็ยืนยันว่าจะคลอดแล้วจริงๆ


เมื่อพยาบาลวัดปากมดลูกซ้ำครั้งที่สอง เธอก็ต้องเชื่อเมื่อปากมดลูกเปิดถึงเก้าเซนติเมตร ซึ่งก็หมายความว่าหากแม่ใช้แรงเบ่ง ลูกก็พร้อมจะออกมาสูดอากาศโลกภายนอกได้ทันที


แม่ถูกเข็นเข้าไปในห้องคลอดเป็นรายที่สอง พยาบาลสี่คนช่วยกันทำคลอด พวกเธอบอกให้แม่หายใจลึกๆ แล้วออกแรงเบ่ง


แม่พยายามเบ่งสุดกำลัง แต่พยาบาลบอกว่าแม่เบ่งไม่เป็น เบ่งแต่ที่หน้าจนหน้าแดงกล่ำแต่ไม่เบ่งที่ท้อง


พอแม่เบ่งอีกครั้งก็กลายเป็นเบ่งอุจจาระ ซึ่งก่อนที่แม่จะมานอนรอคลอดสองวันแม่มีอาการท้องเสียรุนแรงติดต่อกัน ซึ่งอาการท้องเสียที่ว่าก็ยังไม่หายขาด ทำให้แม่เกิดอาการที่ทั้งเจ็บทั้งอายพยาบาลเลยทีเดียว


เมื่อความพยายามไม่เป็นผล พยาบาลสาวซึ่งเป็นผู้รับหน้าที่เปิดปากมดลูก ก็ฉีดยาชาไปที่ปากมดลูกแล้วใช้กรรไกรตัดปากมดลูกให้เปิดกว้างขึ้น ในตอนนี้แม่และลูกเหลือเวลาไม่มากนัก พยาบาลบอกว่าลูกดิ้นน้อยลงแล้ว ซึ่งอาจจะขาดออกซิเจนได้ตลอดเวลา เนื่องจากหัวของลูกมาคาอยู่ทีปากมดลูกจนเห็นเส้นผมสีดำ


หากยังไม่สามารถโผล่พ้นจมูกออกมาโดยเร็ว ลูกอาจจะขาดอากาศหายใจได้ ส่วนแม่เนื่องจากต้องขยายปากมดลูกจึงทำให้เลือดออกมากขึ้น


พยาบาลร่างใหญ่คนหนึ่งบอกกับแม่ว่า พยายามอีกครั้งเธอจะขึ้นกดบนท้องช่วยอีกแรง แล้วทุกคนก็พร้อมใจกันเบ่งช่วยแม่ด้วยเสียงเชียร์จากพยาบาล แรงกดทับที่ท้อง และแรงใจที่แม่จะได้เห็นหน้าลูกในอีกไม่กี่วินาทีเท่านั้น


จนกระทั่งนาทีระทึกผ่านไป ลูกเงยศีรษะขึ้นและผลุดหายออกจากท้องแม่โดยพลันด้วยมือพยาบาลผู้รับหน้าที่ตัดสายสะดือ


ครั้งแรกที่แม่เห็นลูก สาละวินตัวเขียวปรื๋อ พยาบาลต้องเอาสายยางเส้นเล็กๆ หย่อนเข้าไปในปากและคงลึกถึงท้อง เพื่อดึงเอาน้ำบางอย่างออกมา จนลูกสำลักและตัวเริ่มแดงขึ้น


แม่แปลกใจที่ลูกไม่ร้องในตอนแรกแต่พอตัวเริ่มแดงขึ้นลูกก็ร้องออกมานิดหน่อยไม่ร้องจ้าเหมือนเด็กทั่วไป


แม่อยากจะอุ้มลูกในวินาทีนั้น แต่พยาบาลบอกว่าลูกมีอาการติ๊กแม็กนีเซียม ต้องได้รับการดูแลที่เนสเซอรีซึ่งมีพยาบาลคอยดูแลอย่างใกล้ชิด อย่างน้อย1-2 วัน


แม่จึงได้เห็นหน้าลูกใกล้ๆ เพียงเสี้ยววินาที ที่พยาบาลอุ้มลูกมาให้แม่ได้มีโอกาสสัมผัสลูกด้วยมือเพียงข้างเดียว


แม่จับไปที่แก้มเล็กๆ ของลูก พร้อมกับหยดน้ำตาของแม่ที่ไหลอาบแก้มโดยไม่รู้ตัว แม้จะเป็นเสี้ยววินาที แต่แม่ก็รู้สึกอิ่มเอมใจจนไม่สามารถอธิบายเป็นคำพูดได้เลยว่า ความรู้สึกที่แม่มีในเวลานั้นมันช่างแตกต่างจากที่แม่เคยได้รับมาทั้งชีวิต และก็คงจะมีแต่เพียงคนที่เป็นแม่เท่านั้นจึงจะเคยรับรู้ถึงความรู้สึกอิ่มเอมแบบเดียวกันได้.

 

รักลูก

แม่

 

 

บล็อกของ เจนจิรา สุ

เจนจิรา สุ
12 ตุลาคม 2550 ยามสายของวันที่ 28 กันยายนที่ผ่านมา ผู้โดยสารและนักท่องเที่ยวที่สนามบินแตกตื่นไปกับผู้คนที่เดินทางไปรับผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอนคนใหม่ โดยเฉพาะเมื่อเห็นหญิงกระยันสวมห่วงทองเหลืองที่ขัดจนแวววาว เดินอย่างเป็นระเบียบมาเข้าแถวต้อนรับผู้ว่าฯ คนใหม่อย่างพร้อมเพียงบางคนที่มารอขึ้นเครื่องเข้ามากดชัตเตอร์ขอถ่ายรูปพวกเธอที่แต่งชุดกระยันเต็มยศ ด้วยใบหน้ายิ้มแย้มแจ่มใส มะลิ เด็กสาวกระยันคนหนึ่งถูกเลือกให้กล่าวคำต้อนรับท่านผู้ว่าฯ ด้วยเหตุผลที่เธอสามารถอ่านหนังสือภาษาไทยได้ชัดเจนที่สุด แม้ว่าเธอจะประหม่าบ้างกับกล้องถ่ายรูป ผู้คน และภารกิจที่เธอจะต้องทำ แต่ทุกอย่างก็ผ่านพ้นไปด้วยดี…
เจนจิรา สุ
25 กันยายน 2550 หมู่บ้านใหม่ค่อนข้างจะคึกคักตกเย็นมีเสียงดีดสีตีเป่าร้องรำทำเพลงเป็นเพลงพื้นบ้าน  เสียงซึงประสานเสียงโม่งสอดรับกับท่วงทำนองเนื้อร้องของแม่เฒ่า เอื้อนไต่บันไดเสียงคลอปี่ไม้ไผ่ผิวหวิวไหวขึ้นลง ไล่เลียงไปไม่ทันสุดบันไดเสียงก็โยนกลับไป-มาเหมือนไม่มีที่สิ้นสุด ทำให้ฉันรู้สึกราวกับว่าตกอยู่ในหมู่บ้านลี้ลับกลางป่าเปลี่ยวดึกดำบรรพ์ที่ไหนสักแห่งที่เคยอยู่อาศัยเมื่อนานมาแล้ว ต่างจากหมู่บ้านเดิมลิบลับ ที่นี่ไม่มีแบตเตอรี่พอเพียงสำหรับเปิดเพลงจากซีดี ไม่มีทีวีให้รุมดู แต่มีกาน้ำชาอุ่นบนกองไฟที่ล้อมวงไปด้วยเด็กๆ หนุ่มสาว จนถึงคนเฒ่าคนแก่ ปรึกษาหารือถึงวิถีชีวิตของวันพรุ่งนี้…
เจนจิรา สุ
20 กันยายน 2550 เจ้าเขียวสะอื้น (มอเตอร์ไซค์คู่ชีพ) ส่งเสียงครางกระหึ่มอุ่นเครื่องอยู่ใต้ถุนบ้าน ก่อนที่มันจะต้องเดินทางไกลในเส้นทางที่ฟ้าสวยแต่พื้นดินแสนขรุขระตรงกันข้าม สามีฉันจึงจัดแจงเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง เช็คเครื่อง และเพิ่มตะกร้าหลังให้มันเพื่อบรรทุกสัมภาระที่ขนย้ายไปไม่หมด  ชาวบ้านหลายครอบครัวได้ย้ายไปดำเนินชีวิตที่หมู่บ้านใหม่ก่อนหน้าฉันหลายวันแล้ว แต่ฉันติดตรงที่ต้องพาลูกไปฉีดวัคซีนตามที่หมอนัด จึงยังอาศัยอยู่ที่บ้านแม่สามีไปพลางก่อนเช้านี้เราจึงตัดสินใจจะเดินทางไปหมูบ้านใหม่กัน สำหรับฉันค่อนข้างจะตื่นเต้นเพราะยังไม่เคยเห็นบ้านใหม่ของตัวเองสักที …
เจนจิรา สุ
12 กันยายน 2550 และแล้วก็มาถึงวันที่ทุกคนรอคอย เมื่อวันที่ย้ายต้องเลื่อนออกมาจากกำหนดเดิมอีกสองวัน แสงแดดดูเหมือนจะเป็นใจสาดส่องให้ถนนเส้นทางสายห้วยเดื่อ- ห้วยปูแกงที่เคยชื้นแฉะและเป็นหลุมบ่อจากน้ำฝนแห้งสนิท
เจนจิรา สุ
5 กันยายน 2550 ยามเช้า,ตื่นขึ้นด้วยเสียงเลื่อยไม้, เสียงค้อนตอกตะปู,เสียงสังกะสีกระทบพื้นดังโครมคราม ไก่หลายตัวที่เคยขันปลุกทุกเช้า ถูกเชือดเป็นอาหารสำหรับเลี้ยงคนที่มาช่วยลงแขกรื้อบ้านตั้งแต่เมื่อวานและเช้านี้ บ้านหลายหลังพังพาบเป็นกองไม้ รอวันขนย้ายไปที่แห่งใหม่ เด็กๆ วิ่งตึงตังในห้องกลางเพราะต้องมานอนรวมแออัดกันที่บ้านย่า ก็คือบ้านสามีของฉัน แม่บ้านและเด็กสาววุ่นวายอยู่ในครัว เหตุการณ์ชุลมนเกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อหลายวันก่อน ชาวบ้านมาขอคำปรึกษาเรื่องบ้าน ฉันจึงตัดสินใจกดหมายเลขโทรศัพท์ต่อสายพูดคุยอย่างไม่เป็นทางการกับปลัดหนุ่มที่ดูแลพื้นที่“ปลัดฯหรือคะ คือฉันมีเรื่องรบกวนจะเรียนถาม…
เจนจิรา สุ
31สิงหาคม2550 22.40 น.ฉันลุกขึ้นเปิดดวงไฟจากแบตเตอรี่อีกครั้ง หลังจากที่ลุกขึ้นมาโทรศัพท์สนทนากับเพื่อนที่เชียงใหม่ ระบายความกลัดกลุ้มด้วยคำพูดแต่ดูเหมือนเมื่อปิดไฟลง ดวงตาก็เบิกโพลงไปกับความคิดฉันจึงปล่อยความคิดโลดแล่นไปกับปลายปากกานับถอยหลังไปอีกสิบวัน หมู่บ้านที่ฉันอาศัยอยู่นี้ก็จะถูกย้ายไปที่แห่งใหม่ ตามคำสั่งของผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยให้ไปรวมกับหมู่บ้านอีกแห่งหนึ่งที่อยู่ไกลออกไปติดชายแดนไทย-พม่าทางฝั่งทิศตะวันตก    เนื่องจากชาวบ้านที่นี่อาศัยอยู่กับนายทุนมานานกว่า 12 ปี ด้วยสัญลักษณ์ที่พิเศษแตกต่างกว่าชนเผ่าอื่น “กะยัน” หรือที่เรียกกันทั่วไปว่ากะเหรี่ยงคอยาว…