หลังจากวันที่เริ่มบันทึกมาจนถึงวันนี้ ก็ผ่านเลยมาหลายวันแล้ว มีเรื่องราวหลายๆ อย่างเกิดขึ้นในชีวิต
แต่เท่าที่สำคัญและจำได้ดีคือ ช่วงวันที่ 5 - 15 มกราคม ที่ผ่านมา ผมและเพื่อนๆ ที่ทำงานสุขภาวะทางเพศประมาณ 20 คนได้เข้าอบรมภาวนาภายในและการเรียนรู้โครงสร้างทางสังคม ที่บ้านสวนธารทิพย์ ซึ่งมีพี่อวยพร เขื่อนแก้ว เป็นกระบวนกรหลัก
ในการอบรมคราวนี้ เป็นการเรียนรู้เรื่องสังคมวัฒนธรรม การใช้อำนาจเหนือกว่า-อำนาจร่วม-อำนาจภายใน, วัฒนธรรมอำนาจครอบงำ, วัฒนธรรมชายเป็นใหญ่, การสร้างความเข้มแข็งภายในให้กับตัวเอง การเยียวยา การฟังอย่างตั้งใจ และอื่นๆ อีกมากมาย
กระบวนการเรียนรู้ 10 วัน เป็นการทำความเข้าใจตัวเอง เข้าใจผู้อื่น และเข้าใจสังคม นั่นคือเป็นการเรียนรู้สังคมผ่านประสบการณ์ชีวิตของแต่ละคน ซึ่งทำให้เรื่องยากๆ สามารถเข้าใจได้ง่าย ชัดเจนและเป็นการเรียนรู้ที่เข้าถึงใจ เข้าถึงความรู้สึกอย่างยิ่ง
แต่อย่างไรก็ตาม แต่ละวันเราจะมีการ “เชิญระฆัง” ก่อนการทำกิจกรรม และตอนกลางวัน ก็เป็นการ “รับประทานอาหารอย่างมีสติ” ในความเงียบ ตอนบ่ายก่อนเริ่มกิจกรรม มี “ผ่อนพักตระหนักรู้” และตอนเย็นหลังเสร็จกิจกรรม ก็เป็นการทำ “โยคะ” กลางคืน เป็นการภาวนาร่วมกัน
ผมรู้สึกดีที่การอบรมครั้งนี้ เขาไม่ได้มีกรอบว่าเราควรภาวนาแบบไหน เพราะเขามองว่าใครทำแบบไหนเป็นก็ทำไปเลย เช่น การภาวนาพุทโธ นับเลข เคลื่อนไหวมือ เดินจงกรม ตามความถนัดของแต่ละคน
ผมก็ทำทั้งในรูปแบบและนอกรูปแบบ แต่เน้นเคลื่อนไหวมือเพื่อดูรูปเคลื่อนไหว ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้น คือมีสภาวะเหมือนเป็นคนดู ตัวเองกำลังเคลื่อนไหวมือ วันหนึ่งตกใจมาก เพราะคิดว่าตัวเองไม่มีแล้วเหรอ ทำไมเป็นแบบนี้ สงสัยมาก เพราะพึ่งจะเกิดขึ้นกับตัวเอง ในช่วงหลังๆ เราก็ลองดูไปเรื่อยๆ ตามรู้ความคิด รู้กายไปเรื่อยๆ ก็เกิดขึ้นเป็นช่วงๆ แต่สุดท้ายก็ทำได้แค่รู้
และมีอีกวันหนึ่ง ตอนที่คุยกับเพื่อน แล้วตอนนั้นเกิดความงอนขึ้นมา เรามีโมหะขึ้นที่ใบหน้า มันจะร้อนๆ พอรู้สึกตัวปุ๊บ ก็เห็นอารมณ์โกรธนั้นหายไปสดๆ เลย ตอนนั้นตกใจมาก เพราะไม่ค่อยได้เห็นแบบนี้กับตัวเองบ่อยๆ แต่ก็ดูไปเรื่อยๆ พอเห็นมันดับ ใจก็ดีใจ ตอนนั้นดีที่รู้ตัวทัน เลยไม่ได้หลงไปดีใจนานเกิดควร
สิ่งที่เกิดขึ้นในช่วงนี้เกิดขึ้นบ่อยครั้ง แต่ทว่าบางทีก็ไม่เกิด ผมก็รู้สึกว่า จิตเรามันไม่สามารถบังคับได้จริงๆ กายเราก็บังคับไม่ได้ เสมือนทั้งสองเป็นเพียงทางผ่านของอารมณ์ต่างๆ แล้วเราทำได้เพียงดูมันไปเรื่อยๆ อย่างที่ครูบาอาจารย์ท่านบอกว่า ไม่ควรไปแทรกแซงสภาวะ และความรู้สภาวะที่ถูกต้อง ต่อเนื่องอยู่เนืองๆ ตอนนี้เข้าใจมากขึ้นเลยครับว่าที่ครูบาอาจารย์ท่านสอนนั้นมันเป็นแบบนั้นจริงๆ
ตอนนี้ ใจเกิดปีติ ตื้นตัน รู้สึกดีใจมากครับ ที่ได้เกิดมา รู้จักธรรม ได้เรียนรู้ธรรมะจากครูบาอาจารย์ ยิ่งได้ฟังหลวงพ่อปราโมทย์แล้ว ยิ่งทำให้หายสงสัยในหลายๆ เรื่อง และได้เห็นหนทางที่จะเดินอีกเป็นขั้นๆ
อ่อ อีกนิดหนึ่งครับ พอเห็นจิตเกิด ดับ (ในครั้งที่เห็นชัดๆ) แล้วมักจะดีใจ ใจเราก็เริ่มบอกว่า ดีใจไปเถอะ มันไม่เที่ยงนะ สภาวะทุกๆ อย่างที่เกิดขึ้น มีเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป เป็นธรรมดา อย่าไปยึดมันไว้เลย ทำอะไรรู้สึกตัวเข้าไว้ก็พอ
ตอนนี้ต้องดูจิตแบบสำรวมๆ ไม่ไปขยายความ หรือแนะนำใครมาก เพราะเรารู้เท่าที่รู้ บางทีมีเพื่อนๆ ในที่ทำงานมาถาม เราก็บอกเท่าที่รู้ ส่วนที่ไม่รู้ก็ให้เขาไปศึกษาต่อกับครูบาอาจารย์ต่อ
กลับมาที่ตัวเองแล้ว ยิ่งเห็นว่าต้องพัฒนาไปอีกมากๆ ต้องขยันและอดทนต่อการ ตามดู ตามรู้ ในปัจจุบันให้มากขึ้น ทำเหตุให้มากๆ ส่วนผลจะเป็นอย่างไร ก็แล้วแต่จิตของผมแล้วกันว่าเขาจะเป็นอย่างไรต่อไป