x

ชีวิตในบทกวี

นาโก๊ะลี

เขาเป็นชายหนุ่มจากดินแดนอีสาน เดินทางรอนแรมไปตามถิ่นทุ่งทางต่างๆ มากที่สุดก็ได้เตร็ดเตร่อยู่ตามหมู่บ้านพี่น้องปกาเกะญอ ในแถบภาคเหนือและภาคตะวันตก ด้วยความรักต่อความงามแห่งโลกและชีวิต บทกวีจึงกลายเป็นส่วนหนึ่งที่ไม่อาจแยกออกจากชีวิต

ล่าสุด เขามีผลงานออกมาเล่นหนึ่ง ชื่อ “กำพร้าขนนก” เป็นหนังสือนิทานปกาเกอะญอ ที่ “พะตีจอนิ โอ่โดเชา” บอกเล่าให้เขาเขียนบันทึกออกมาให้สังคมเมืองได้รับรู้

ว่ากันว่า ไม่ใช่เป็นแค่เพียงนิทาน หากเป็น "ปรัชญา" จากชนเผ่าที่มีเจตนาบ่งบอกถึงโทษอันเกิดจากกระแสบริโภคนิยมที่กำลังถาโถมเข้าสู่สังคมใหญ่

ปัจจุบัน เขาใช้ชีวิตในพื้นที่ภาคเหนือ เฝ้ามองธรรมชาติ ทั้งผู้คน สรรพสิ่ง และโลก แล้วบอกเล่า ด้วยบทกวี

จันทร์ในน้ำ

เรือลำโตล่องลำอยู่ในทะเลกว้าง ขณะที่ฟ้าเริ่มมืดลงช้าๆ วันที่ฟ้าปลอดมรสุม ในความพลุกพล่านของคนบนเรือใหญ่ ใช่อยู่ว่า ผู้คนต่างก็เดินทางของตัวเอง แต่ ณ ขณะนี้ เราต่างอยู่บนเรือลำเดียวกัน ไม่นานนักหรอก เพียงเมื่อเรือเทียบท่า เราก็ออกจากเรือลำเดียวกันนี้ สู่ทางของตัวเองอีกครั้ง คนภูเขาอย่างเราไม่ได้คุ้ยเคยนักกับเรื่องราวของทะเล แต่ก็เหมือนกับทุกครั้ง แม้ในท่ามกลางผู้คน เมื่อใจเรารวมกับทะเล มันก็ยังเกิดคลื่นความเหงาอยู่ นั่นคงเป็นทุกครั้งคราวไปกระมัง เมื่อยามมาเยือนทะเล แต่....นั่นก็งดงามไม่น้อยหรอก เมื่อเหงาเราจึงได้เฝ้ามอง คลื่นความคิดเคลื่อนตามแรงกระเพื่อมของพายุอารมณ์ ทำให้เราพบว่าที่สุดแล้ว ในความเหงานั้นมันกลับสงบอย่างยิ่ง

สนธยากำลังคลี่คลุมผืนทะเลกว้าง ณ ที่ทางของเรือที่เราอาศัยอยู่ นี่คือการเริ่มต้นของรัตติกาลอีกครั้ง ขณะที่ทอดสายตาออกไป ไกลออกไป พระจันทร์กำลังโผล่พ้นทิวเขาของเกาะไกล จันทร์ริมของฟ้าสีส้มดวงโตกว่าตอนที่อยู่กลางฟ้านัก ผู้คนหลายคนในเรือชี้ชวนให้ใครต่อใครได้ดู หลายคนยกกล้องถ่ายรูป หลายคน (เราเป็นหนึ่งในหลายคนหลังนี้) ได้แต่เพ่งมองจันทร์ มันเป็นจันทร์ดวงเดียวกับที่เราเห็นตลอดมา มันเป็นจันทร์ดวงเดียวกับที่บ้านเรา บนเทือกเขาไกลจากนี่ แต่จันทร์ที่เราเพ่งมองอยู่นี้ มันงาม ใช่ที่บ้านก็งาม แต่มันก็งามต่างกัน ดูเหมือนว่างามของจันทร์ ยังงามอยู่ได้ด้วยตัวเอง แต่งามของจันทร์ยังงามต่าง เมื่อเรามองจากคนละผืนแผ่นดิน

 

ผู้คนหลายคน ละสายตาจากจันทร์ไปแล้วเมื่อมันเริ่มลอยสูงขึ้น แต่ใครหลายคน (รวมทั้งเราด้วย) ยังมิได้ละสายตาไปจากจันทร์ ด้วยว่าจันทร์ที่ลอยสูงขึ้นก็ยังงามอยู่ งามต่างบจากจันทร์ตรงขอบฟ้า แลดวงเล็กลง แต่จันทร์ก็ยังงาม และที่งามมากขึ้น คือเงาของแสงที่ทอดยาวมาจากสุดขอบฟ้าที่จันทร์อยู่ ถึงเราที่เราอยู่ เช่นนั้นนอกจากจันทร์ เราจึงเห็นจันทร์และเงาแสงจันทร์ วาระที่ผู้คนเลิกชื่มจันทร์ตรงขอบฟ้า เรากลับยังได้ชื่นชมเงาแสงจันทร์ต่อไป เหงาทะเล เหงาจันทร์หลอมรวมกับเหงาใจ นั่นกลับสงบยิ่งขึ้นอีกนักแล้ว

 

นิทานเมื่อยังเด็ก บอกว่าเมื่อคิดถึงกัน ให้ต่างคนต่างมองจันทร์ สายตาของเราหลอมรวมกันที่นั่น เพียงเรารับรู้ว่าคนที่เราคิดถึงนั่งมองจันทร์ดวงเดียวกัน เรากลับมีความสุขได้ ยุคสมัยเปลี่ยนแปลงไปมากมายนัก จุดรวมสายตาของเราไม่ได้มีแต่เพียงจันทร์และดาวเสียแล้ว เรามีโลกอีกหลายโลกที่ใช้เป็นจุดร่วมสายตาของเราได้ ว่าก็คือโทรทัศน์ อินเทอร์เน็ต ซ้ำเราก็ยังสามารถสนทนากันไดจากที่ไกลๆ กัน เราจึงสงสัยอยุ่ว่า ผู้คนในโลกสมัยใหม่ พวกเขาจะมีเวลาได้เหงาบ้างหรือเปล่านะ หรือว่าผู้คนทั้งหลายต่างรังเกียจความเหงา ในขณะที่เรากลับรู้สึกถึงความงดงามของมัน นั่นก็ว่ากันไปตามวิถีเถิด เมื่อโลกที่เปลี่ยนไปมากมายเหลือพื้นที่สำหรับความงามน้อยลงไป

 

จันทร์ในทะเลของคืนนี้ เราเพียงมอง มิได้ใฝ่ใจจดจำ แต่เรารู้ว่าเราจะไม่ลืมจันทร์คืนนี้....งดงาม...เหงา...และสงบนัก...

บล็อกของ นาโก๊ะลี

ที่ที่เราปรารถนา

นาโก๊ะลี
บางกอก เมืองหลวงที่รวมของทุกสิ่งในประเทศ ที่รวมของคนหลากหลายเผ่าพันธุ์ ความหลากหลายตามที่ใครต่อใครบอกกล่าวกันว่า นั่นเป็นเรื่องสวยงาม ก็ว่ากันไป บางคนก็อาจเข้าใจได้ตามที่กล่าว แต่บางคนก็แค่ตีฝีปากเพื่อให้ดูดีมีรสนิยม ก็แล้วแต่ต้นทุนของใครของมัน มีความจริงอันหนึ่งก็คือ ในบางกอก ที่ที่มีทุกอย่างให้แสวงหา แต่ก็กลับมีคนจำนวนหนึ่งที่โหยหาอิสรภาพ ซึ่งดูเหมือนเมืองที่มีทุกสิ่งอย่างบางกอก จะไม่มีสิ่งนี้ หรือเปล่า...มั้ง...

คืนวันอันว่างเปล่า

นาโก๊ะลี
เดือนธันวาคม....คล้ายกับว่า ผู้คนมากมายล้วนให้คุณค่า ให้ความสำคัญ หรือให้ความหมายต่อเดือนนี้ เป็นพิเศษ อย่างนั้นหรือเปล่า อาจจะด้วยว่ามันเป็นเดือนสุดท้ายของปี และก็เป็นเดือนของฤดูหนาว ที่ผู้คนจะได้ออกเดินทาง จะได้ท่องเที่ยว เป็นเดือนที่มีวันหยุดยาวๆ เป็นเดือนที่ทุกคนคล้ายอยากให้ถึง หรือไม่อยากให้ถึง เพราะนั่นก็เป็นสัญลักษณ์ว่า อีกปีหนึ่งกำลังจะผ่านไปแล้ว สายลมที่นำพาลมหนาวมาหยุดพัดไปบ้างแล้ว ในชนบท สิ่งที่หลงเหลืออยู่คือความเหน็บหนาวที่แทรกอยู่ในอากาศ ดังนั้นแม้ไม่มีลมหนาว ก็ยังหนาว ใต้ถุนเรือน หรือลานบ้าน เป็นที่ก่อไฟให้ล้อมวงผิงไฟ เช้าๆ หรือยามค่ำคืน…

หญ้าในน้ำ

นาโก๊ะลี
  ริมฝั่งน้ำที่ไม้ได้กว้างใหญ่ไพศาลเท่าใดนัก ลมเหนือพัดพาไอหนาวมาถึง และนั่นก็พอก่อให้ผืนน้ำเกิดก่อเป็นคลื่นเล็กๆ เคลื่อนเข้าสู่ฝั่ง หรือแปลเปลี่ยนทิศทางไปตามแรงลม นั่นมิได้มีอะไรพิเศษแตกต่างออกไป หากแต่ว่า ในผืนน้ำอันมิได้กว้างใหญ่เท่านั้นนั้น ปรากฏเศษหญ้าที่ลอยไปตามน้ำและลม เราเห็นแล้ว มันเคลื่อนไปอย่างไม่มีจุดหมาย มันเคลื่อนไปเพราะไม่ใช่ต้นหญ้าอีกต่อไปแล้ว มันไม่มีชีวิต มันไม่มีที่ทางให้หยัดยืน มันมิได้เคลื่อนไหวไปตามจังหวะของตัวเอง มันย่อมไม่เรียกว่ามันดำรงอยู่  

ถ้อยคำอันมหัศจรรย์

นาโก๊ะลี
สิ่งแรกที่อยากบอกเล่าก็คือเรื่องของความมหัศจรรย์ ติช นัท ฮันห์ บอกว่า ความมหัศจรรย์ของชีวิต ไม่ใช่อยู่ที่การเดินบนน้ำได้ หรือการเหาะได้ แต่การยืน และเดินอยู่บนผืนแผ่นดิน นี่ก็เป็นความมหัศจรรย์แล้ว เช่นนั้นแล้วยามใดที่ชีวิตมีเรื่องราวดีๆ เกิดขึ้น นั่นก็คงเป็นความมหัศจรรย์ด้วยนั่นเอง

โลกแห่งเครื่องมือสื่อสาร หากแต่ปราศจากความเข้าใจ

นาโก๊ะลี
การสนทนายามเช้า ผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ออนไลน์... มีบางสิ่งขาดหาย และเป็นสิ่งที่น่าเสียดาย นั่นคือ จดหมาย และไปรษณียบัตร เมื่อเราเริ่มแตกเนื้อหนุ่ม เริ่มรู้จักมองหญิงสาว เริ่มหลงรักสาว เริ่มเรียนรู้วิธีจีบหญิง ช่วงเวลานั้น การสื่อสารที่ชัดเจนที่สุดที่เราสามารถสื่อสารได้ ว่าก็มากกว่าการพูดคุย เพราะการพูดคุยเรามักเขินอายกันอยู่มาก การสื่อสารที่ว่านั้นก็คือ จดหมาย

การสนทนาอันว่างเปล่า

นาโก๊ะลี
อันที่จริง นี่เป็นปรากฏการณ์ที่เราเห็นมาตลอดชีวิตกระมัง แต่เราก็รู้สึกถึงมันอย่างชัดเจนมากขึ้นเรื่อยๆ และเราทั้งหลายก็อาจจมอยู่ในสภาพวะเช่นนี้อยู่เสมอ รู้ตัวบ้าง ไม่รู้ตัวบ้าง พยายามเปลี่ยนอยู่บ้าง หรือสยบยอมอยู่บ้าง นั่นก็คงสุดแท้แต่วิถีของแต่ละคน ผิดหรือถูกก็อาจจะไม่มีอยู่ ความเหมาะสมของแต่ละคนคงจะเป็นเกณฑ์ได้กระมัง

ฉันจะดำรงอยู่เพื่อเธอ

นาโก๊ะลี
ฉันจะดำรงอยู่เพื่อเธอ                      และฉันเรียนรู้เสมอเป็นอย่างนี้ เราเก็บเกี่ยวเรื่องราวมากมี                มาหลอมเป็นวิถีเป็นทางของเรา ฉันยังได้ยินเสียงของเธอ                 ถ้อยคำนำเสนอมาบอกเล่า พาไปค้นแก่นแท้จากวัยเยาว์             เห็นดวงจิตเก่าซึ่งงดงาม ฉันจะเป็นหนึ่งเดียวกับเธอ  …

การงานอันประสบผลสำเร็จ

นาโก๊ะลี
เราทั้งหลายต่างก็เคยล้มเหลว หรือประสบผลสำเร็จ นั่นก็ไม่ได้มีอะไรแปลกออกไป เราทั้งหลายรับรู้และประสบเช่นนั้นเสมอมาว่ากันไป แต่สิ่งที่เรานึกถึงในช่วงเวลานี้ก็คือ หลายครั้งหลายคราวที่เราประสบความล้มเหลวกับกิจการงานแห่งชีวิต เรามักมองเห็นเหตุปัจจัยมากมายที่เป็นเงื่อนไขปัจจัยอันนำมาสู่ความล้มเหลวนั้น นี่ก็ว่าถึงคนอื่นๆ รอบๆ ตัวเราด้วยซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของปัจจัยนั้น คนเดียว และสาเหตุเดียวที่มิได้เกี่ยวข้อง และอยู่นอกเหนือเงื่อนไขนั้นก็คือเรา (หรือเปล่า...มั้ง) หรือว่าเราอาจจะรู้สึกว่าตัวเองก็เป็นสาเหตุหนึ่ง แต่ก็เห็นเป็นสาเหตุอันเล็กน้อยเท่านั้น นี่ก็ว่ากันไปตามสภาพที่พบทั่วไป…

เมื่อเราเดินอยู่ในแสงสลัว

นาโก๊ะลี
เช้าวันนี้....มีหมอกจางๆ ปกคลุมไปทั่วบริเวณ ความรู้สึกบอกเราว่า นี่กำลังย่างเข้าสู่ฤดูหนาว ฤดูที่ใครๆ หลายคนนิยมชมชอบ หมอกจางๆ ทำให้ทางเดินในสวนสลัวราง มองไปไกลๆ ในบึงเรือลำหนึ่งลอยลำอยู่ในความสลัวนั้น นับเป็นภาพที่งดงามไม่น้อยนัก พระอาทิตย์สีแดงดวงโตๆ ค่อยๆ เคลื่อนตัวขึ้นจากสายหมอก นับเป็นยามเช้าที่เบิกบานและงดงามได้ไม่น้อยทีเดียว

การเดินทางในอาณาจักรแห่งใจ

นาโก๊ะลี
“ทำไม” เข้าใจว่า นี่เป็นคำถามแรกที่ผุดขึ้นมาในชีวิต ในกระบวนการเรียนรู้ และการเติบโตของผู้คนส่วนใหญ่ ว่าก็เมื่อเริ่มรู้จักกับการตั้งคำถาม หรือเริ่มสงสัยใคร่รู้เรื่องราวในชีวิต

เราเดินอยู่บนหนทางของธรรมชาติ

นาโก๊ะลี
เมื่อยังเด็ก ไม่เข้าใจอะไรนัก เวลาที่เราเห็นสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ ที่เรารู้สึกว่ามันเหนือกว่าธรรมชาติ เราจะคิดว่านั่นเป็นสิ่งที่ฝืนธรรมชาติ เช่น การบินของเรือบิน เราคิดว่านั่นเป็นความพิเศษที่มนุษย์สร้างขึ้น แล้วยังมีสิ่งต่างๆ มากมาย ทั้งรถยนต์ โทรทัศน์ วิทยุ ไฟฟ้า ทั้งหลายทั้งปวง ที่เรารู้มาว่ามันเป็นผลผลิตทางวิทยาศาสตร์ และเราก็คิดว่า นั่นไม่ได้เป็นไปโดยธรรมชาติ มันคือความเก่งของมนุษย์ที่สร้างมันขึ้นมา

บ้านแห่งชีวิต

นาโก๊ะลี
แผ่นดินกี่แดนใด               มีเอาไว้ให้พักพิง ยามเหนื่อยได้แอบอิง         หลบมาพักเพื่อฟื้นฟู ออกไปจากบ้านเก่า            จากวัยเยาว์ไปเรียนรู้ เติบโตค่อยมาดู                 ผืนแผนดินแห่งวันวาน หรือจากแล้วไปลับ             เดินทางกลับเลยทางผ่าน เป็นเวลาชั่วกาลนาน           ที่ลับล่วงแล้วพ้นเลย…
↑