Skip to main content

ดาวใจและไพจิตร

เป็นชื่อของเด็กหญิงสองพี่น้อง ลูกสาวแม่พร พ่อสน คนดูแลสวน-สถานที่ของศูนย์ภูมิปัญญาไทบ้าน


19_8_01


พ่อสนมีลูกทั้งหมดสิบคน ลูกชายสองคนก่อนหน้าดาวใจ ไพจิตร ชื่อไมโคร และ นูโว

นัยว่าพ่อท่าจะชอบเสียงเพลงมากถึงตั้งชื่อลูกเป็นชื่อศิลปินนักร้อง


ตอนนี้ลูกๆ ของพ่อสนที่ไม่ได้เอ่ยนามล้วนออกเรือน มีครอบครัว บ้างเสียชีวิต ลูกๆ ที่ยังอยู่กับพ่อสน แม่พร จึงมีสี่คนที่ว่า (ส่วนลูกชายอีกคนหนึ่งของพ่อสนที่เคยโด่งดังในม็อบปากมูนเมื่อหลายปีก่อน จนหนังสือพิมพ์หลายฉบับต่างเขียนถึงและลงบทสัมภาษณ์ คือดาวไฮปาร์คเด็กที่ชื่อ เปาโล ตอนนี้เปาโลโตเป็นหนุ่ม แต่งงานมีลูกแล้ว)


ดาวใจกับไพจิตร เป็นเด็กหญิงที่ร่าเริง แจ่มใส และเติบโตในครอบครัวที่อบอุ่นจริงๆ


ถึงแม้ว่าพ่อจะเป็นเพียงคนสวน ยังต้องเลี้ยงควาย ทำนา แต่ว่าครอบครัวนี้รักใคร่ กลมเกลียว เป็นห่วงเป็นใยกันอย่างยิ่ง นับตั้งแต่ฉันมาอยู่ที่นี่ร่วมเจ็ดเดือนเข้าให้ ยังไม่เคยเห็นการทะเลาะเบาะแว้งของพ่อแม่หรือพี่น้องกันเลยสักครั้ง ยิ่งสองเด็กหญิงนี้แล้ว ถ้าไพจิตรงอแงเอาแต่ใจเมื่อไหร่ จะเห็นได้ชัดว่าดาวใจคนเป็นพี่จะยอมน้องเสมอ แม้บางครั้งน้องทำท่าจะอะไรที่ไม่ดี เธอก็จะเตือน เอ็ดบ้าง แต่ไม่เคยยื้อยุดฉุดกระชาก หลายครั้งหลายหนที่เธอได้อะไรมา เธอจะให้น้องสาวก่อน


เด็กหญิงดาวใจปีนี้อยู่ ม.2 แล้ว ส่วนไพจิตร ขึ้นป.4 แต่ดูเอาเถิด ฉันว่าทั้งสองเหมือนเด็กป.5 กับเด็ก ป.2 ยังไงยังงั้น ฉันเคยบอกดาวใจว่า ถ้าเป็นเด็กกรุงเทพฯ เรียนอยู่ ม.2 นี่เค้าเป็นสาวแล้ว ดาวใจได้แต่หัวเราะ


ส่วนไพจิตร เธอยิ่งดูเด็กเอามากๆ ขี้อ้อน และชอบเล่นสนุก ช่วงงานทำบุญร้อยวันการจากไปของพี่มด - วนิดา ตันติวิทยาพิทักษ์ เมื่อเดือนมีนาคม ไพจิตรเข้ามาทำความรู้จักกับฉันครั้งแรก หลังจากด้อมๆ มองๆ มานาน เธอกับดาวใจขันอาสามาเป็นคนขายน้ำช่วยฉัน และก็นอนที่ร้านกาแฟ (เป็นร้านกาแฟ ชั่วคราว ตั้งเต๊นท์ผ้าใบและนอนในห้องเก็บของเล็กๆ) หลังจากนั้น เธอก็นับฉันเป็นเพื่อน เวลาไปไหน ถ้าฉันเดินเกาะบ่าเธอ เธอก็จะเอามือเล็กๆ โอบเอวฉันเดินกะหนุงกะหนิง

19_8_02


ไพจิตรทำท่าจะติดฉันเป็นตังเม ในช่วงปิดเทอม เธอจัดการยัดเสื้อผ้าใส่ย่าม ขอให้แม่พามาส่งที่ศูนย์ฯ เพราะอยากมานอนกับฉัน วันต่อมาดาวใจก็ตามมานอนด้วย ซึ่งดีจริงๆ เลยเพราะช่วงนั้นที่ศูนย์ฯ ไม่มีคนอยู่ คนทำงานไปประชุมกันที่จังหวัดโน้นจังหวัดนี้อยู่เรื่อยๆ ฉันเลยอยู่กับเด็กหญิงสองคน


ยามเช้าเราชวนกันเดินเล่น ยามกลางวันฉันทำงาน สองพี่น้องก็หาเรื่องเล่นสนุกๆ ในศูนย์ฯ ไป บางทีไพจิตรอยากเล่นกับฉันแต่ฉันยังต้องเขียนหนังสือ เธอก็จะลากเก้าอี้มานั่งข้างๆ ดูฉันเขียนหนังสือ ดูไปนานๆ ชักเมื่อย เธอก็จะปูเสื่อนอน หลับสนิท หลับง่ายหลับดายสำหรับเด็กหญิงคนนี้


มีอยู่คืนวันหนึ่ง ฝนฟ้าคะนองอย่างแรง ศูนย์ภูมิปัญญาไทบ้านกว้างถึงสิบเอ็ดไร่ แต่ในเวลานั้นเราอยู่กันเพียงสามคน ในสามคนนั้นคนที่กลัวฟ้าร้องและความมืดที่สุดคือฉัน พวกเด็กหญิงยังดูโทรทัศน์กันอย่างไม่สนใจอะไรมาก ฉันเลยลุกไปอาบน้ำ คิดว่าอาบน้ำเสร็จจะชวนพวกเธอนอนแล้ว แต่อาบน้ำไปได้ไม่ทันไร ไฟฟ้าก็ดับ ฉันเรียก “ดาว! จิตร!” เกรงว่าเด็กๆ จะกลัว พวกเธอไม่ตอบแต่ฉันได้ยินเสียงวิ่งไปมา จากนั้นก็เงียบ


ไม่ต้องกลัวนะ เดี๋ยวพี่ออกไป”

ฉันรีบอาบน้ำแต่งตัว พอเปิดประตูก็พบว่าเด็กหญิงทั้งสองยืนยิ้มเผล่หน้าห้องน้ำพร้อมไฟฉายในมือ พวกเธอกลัวว่าถ้าฉันออกจากห้องน้ำมาจะเดินไปไหนไม่ถูกเพราะมันมืดมาก ซึ่งเป็นดาวใจที่สติดีและรอบคอบที่สุด เธอพกไฟฉายมาด้วยในขณะที่ฉันไม่มีอะไรเลย มีแต่ไฟแช็ค


ทำเป็นห่วงเด็กๆ แต่เอาเข้าจริงก็กลายเป็นว่าเด็กๆ ต่างหากที่ต้องมาดูแลฉัน


ฉันจุดเทียนและเริ่มกางมุ้ง ชวนเด็กๆ คุย แต่ไม่นานก็มีโทรศัพท์เข้า ฉันคุยโทรศัพท์กับเพื่อนไปสักห้านาที หันกลับมาไพจิตรก็หลับสนิท เหลือแต่ดาวใจ ในเวลาอย่างนี้ดาวใจจะเป็นผู้ใหญ่มาก เธอจะตรวจตราประตูหน้าต่างว่าปิดดีหรือยัง เธอกับฉันคุยกันไปเรื่อยเปื่อยสักพัก ดาวใจก็นอน เธอนอนอยู่ขวาสุดของมุ้ง ขณะที่ไพจิตรนอนอยู่ซ้ายสุดของมุ้ง เปิดพื้นที่ตรงกลางให้ฉันนอน แต่ยังไม่ทันจะล้มตัวนอน ไพจิตรก็ละเมอพูดอะไรไม่รู้ออกมา ฉันกับดาวใจได้แต่หันมามองหน้ากันงงๆ และหัวเราะ


รุ่งเช้า พอฉันมุดออกจากมุ้ง เด็กหญิงทั้งสองที่ตื่นก่อนแล้ว ดูท่าว่าจะอยากเล่าอะไรให้ฉันฟัง
ดาวใจรีบพูดก่อนว่า “แม่สร้อย เมื่อคืนเจ้าได้ยินเสียงซอบ่”

ฉันพยักหน้า “อือ”

ได้ยินจริงๆ ได้ยินถนัดหูเลย ยังคิดว่าบ้านตรงข้ามศูนย์ฯ เล่นหรือเปล่า แต่ไฟฟ้าดับและฝนตกหนักปานนี้ใครกันหนอช่างมาสีซอได้ และปกติบ้านตรงข้ามจะเล่นดนตรีพวกแซ็กโซโฟน หรือเครื่องดนตรีไฟฟ้า ไม่เคยได้ยินเสียงซอมาก่อนเลย


ดาวใจตบโต๊ะฟันธง “ข้อยว่าต้องเป็นแม่มดมาแน่ๆ เลย”

อืมม์... ฉันไม่กล้าคิดอย่างนั้นหรอก

เมื่อคืนไอ้จิตรมันฝันว่าแม่มดมาหา แม่บอกมันว่าบ่ต้องกลัว นอนเสีย”

เด็กหญิงไพจิตรพยักหน้า “แม่มดบอกหนูว่านอนเสียเด้อ บ่ต้องกลัว”


ฉันได้แต่ยิ้มไม่รู้จะพูดอะไร-ยังไงดี

อ่ะ... และฉันก็ไม่กล้าคิดอย่างนั้นด้วย


ผ่านพ้นไปแล้ว เมื่อคืนเราอยู่กันได้อย่างปลอดภัยก็ดีแล้ว ถ้าสิ่งศักดิ์สิทธิ์และพี่มดมีจริง ก็ขอบพระคุณที่ท่านคุ้มครองค่ะ


บล็อกของ สร้อยแก้ว

สร้อยแก้ว
นั่งดูบอลคู่นี้อย่างไม่ตั้งใจนัก เผอิญว่ากดรีโมทโทรทัศน์มาเจอเข้าพอดี เลยคิดว่าอยากจะเชียร์บอลไทยสักหน่อย ดูเวลาการแข่งขันตอนนั้นก็เข้าสู่นาทีที่เจ็ดสิบกว่าแล้ว ไทยนำอยู่ 2-1 ดูไปได้ไม่ทันไร ก็มาถึงจังหวะการกระโดดแย่งบอลกันกลางอากาศ นักเตะไทยเป็นฝ่ายกระโดดได้สูงกว่าและโดนลูกบอล แต่เมื่อเท้าแตะถึงพื้น นักเตะไทยวิ่งต่อ ส่วนนักเตะเลบานอนลงไปนอนกับพื้น เอากุมหัว ดิ้นอย่างเจ็บปวดสักพักเมื่อเขาลุกขึ้น สิ่งที่เห็นก็คือเลือดอาบหน้าและสองมือที่กุมเอาไว้ เลือดออกเยอะมากขนาดที่เห็นแล้วต้องเบะปาก ขณะที่เพื่อนร่วมทีมวิ่งมาดู นักเตะไทยเดินยิ้ม ยักไหล่ แพทย์สนามก็มาช้าเหลือเกิน เกมรึ…
สร้อยแก้ว
หลังการจากไปของพี่ปุ๋ย (นันทโชติ ชัยรัตน์) วันหนึ่งของต้นฤดูหนาว พี่แป๊ะ ภรรยาพี่ปุ๋ยก็มีดำริจะปลูกบ้านเป็นของตัวเองเสียที โดยพี่แป๊ะได้ซื้อไม้จากบ้านเก่าหลังหนึ่งไว้ ก่อนการเริ่มต้นปลูกบ้าน พี่แป๊ะจึงต้องหาคนมารื้อเอาไม้จากบ้านเก่าก่อน ซึ่งก็ได้น้องนุ่งแรงดีจากลุ่มน้ำมูนและหนุ่มในเมืองอย่างเอก และผู้อาวุโสแต่หัวใจวัยรุ่นอย่างพ่อถาหนึ่งในแกนนำปากมูน แห่งบ้านนาหว้า มาช่วยกันคนละไม้ละมือ
สร้อยแก้ว
(ขอความกรุณาสวมเสื้อขาว, สีฟ้า หรือสีที่ดูเหมาะสม ยกเว้นอย่าสวมเสื้อสีเหลืองหรือสีแดง เพราะจะทำให้แตกสามัคคี) ข้อความในวงเล็บนี้ทำเอาฉันอมยิ้มจนเกือบเผลอหัวเราะนี่คือจดหมายเชิญเดินเทิดพระเกียรติของชมรมผู้สูงอายุตำบลหารแก้วที่ประธานชมรมถึงกับควบมอเตอร์ไซค์แถดๆ มาหาพ่อถึงบ้าน
สร้อยแก้ว
 ฉันมีโอกาสไปร่วมงานรางวัลลูกโลกสีเขียว ครั้งที่ ๑๐ ปีนี้ เลยทำให้อดคิดไม่ได้ว่า รางวัล มีความหมายอย่างไรต่อชีวิตคนบ้าง ลองเปิดพจนานุกรมฉบับบัณฑิตยสถานดู เขาก็บอกว่ารางวัลคือ สิ่งของหรือเงินที่ได้มาจากความดี ความชอบ หรือความสามารถย้อนทบทวนตอนเด็กๆ รางวัลแรกของฉันมาจากการวิ่งได้ที่ ๓ จากการวิ่งแข่งกันสี่คน (เกือบไป!) โชคดีได้ขึ้นแท่นรับรางวัลกับเขา ยิ้มแก้มแทบปริ และเมื่อถึงบ้านก็รีบเอาสมุดดินสอมาให้พ่อกับแม่ดู
สร้อยแก้ว
ไม่รู้ทำไม จู่ๆ ภาพของเพื่อนสนิทคนหนึ่งในวันที่เข็นรถเด็กที่มีเด็กหญิงวัยแปดเดือนนั่งยิ้มแฉ่งเดินเล่นยามเย็นนอกเมืองก็โผล่ขึ้นมาในห้วงคำนึงในวันฝนตก ทั้งที่ไม่ได้เกี่ยวกันเลยสักนิด เธอดูมีความสุขปลอดโปร่งใจดีเหลือเกิน เธอบอกฉันว่า แต่ก่อน เธอมองชีวิตแบบเอ็นจีโอ ใส่เสื้อผ้าฝ้าย ใช้ข้าวของอย่างประหยัด หน้าตาไม่แต่ง เธอเชื่อมั่นในวิธีคิดแบบนั้น ศรัทธาคนเหล่านั้น แต่วันเวลาก็ทำให้เธอเห็นว่าคนเหล่านั้นก็เป็นเพียงปุถุชนธรรมดาๆ เท่านั้น พวกเขาไม่ได้ดีอย่างที่เรามอบความศรัทธาให้ เธอไม่รู้ว่าทำไมเธอถึงใช้ชีวิตตามแนวคิดอย่างนั้นได้อย่างเชื่อมั่นอยู่ตั้งหลายปี…
สร้อยแก้ว
สำหรับนักเขียน ยามคอมพิวเตอร์มีปัญหานับว่าเป็นเรื่องใหญ่ทีเดียว เพราะแต่ละวันไม่ว่ายังไงก็ต้องได้ลูบๆ เคาะๆ วันละนิดละหน่อยจนเคยชิน ครั้นเมื่อมันเกิดปัญหาขลุกขลัก แม้จะรู้สึกเซ็งๆ แต่ก็ต้องทนหอบหิ้วมันไปหาช่าง – คนที่เราคิดว่าเขารู้ดีกว่าเราแต่การเลือกช่างก็เหมือนการเลือกหมอรักษาอาการป่วยของเรานั่นแหละ หากยามใดเราไปเจอหมอที่วินิจฉัยโรคเราผิด จากที่ไม่ได้เป็นอะไรเลยแต่กลับบอกว่าเป็นโรคร้ายต้องผ่าตัดไปหลายยก เจ็บกาย เสียเวลา เสียเงิน เพื่อที่จะพบว่า ที่แท้เราไม่ได้เป็นอะไรเลย ความรู้สึกโกรธและไม่อาจทำใจยอมรับกับความสูญเสียที่เกิดขึ้นได้ง่ายๆ…
สร้อยแก้ว
ชาวบ้านห้วยสะคามตื่นเต้น ใช้ไฟฟรี ประหยัดกันยกใหญ่! อยากให้พาดหัวข่าวแบบนี้ในหน้าหนังสือพิมพ์บ้างจัง แม้ว่ามันจะเป็นเรื่องเล็กมากของประเทศ ท่ามกลางสถานการณ์ที่ขัดแย้งใหญ่หลวงของบ้านเมืองยามนี้ นโยบายอะไรๆ ของรัฐบาลก็ไม่ดีทั้งนั้น ในฐานะที่ไม่ได้รู้ตื้นลึกหนาบางอะไรมากเกี่ยวกับนโยบายประชานิยม แต่ว่าพอเข้าใจหัวจิตหัวใจของชาวบ้านตาดำๆ ซึ่งเวลาลงคะแนนเลือกตั้งเสียงของเขาก็มีค่าเท่ากับศาสตราจารย์หรือด๊อกเตอร์ในเมืองไทย เขาก็มองเห็นผลดีผลได้เท่าที่จับต้องได้ ไม่ต้องอ้างเอ่ยว่าเขาซื้อเสียงง่ายหรอก แต่เขาเห็นว่าเขาได้อะไรจากรัฐบาลชุดที่แล้ว (ยุคทักษิณ) เขาถึงเลือกและชอบ
สร้อยแก้ว
ภาพจาก http://www.blogth.com/blog/ddimg/uploadimg/20070514/093435918.jpgอาจไม่ต้องถึงขั้นเป็นคอบอล เป็นแค่ผู้นิยมกีฬาฟุตบอลก็คงต้องอยากดูเกมระหว่างแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ด กับเชลซีเมื่อวันอาทิตย์ที่ 21 กันยายน ที่ผ่านมาว่าจะเป็นอย่างไร เปิดฤดูกาลของพรีเมียร์ลีก เชลซีเดินหน้าชนะทุกนัดเก็บมาได้เก้าคะแนนเต็ม เป็นการออกสตาร์ทที่สวยงามและทั้งนักเตะทั้งแฟนบอลเต็มไปด้วยความฮึกเหิม ขณะที่แชมป์เก่าอีกทั้งยังเป็นแชมป์ถ้วยฟุตบอลสโมสรยุโรปซะด้วย กลับเก็บมาได้เพียงสี่คะแนน แพ้บ้าง เสมอบ้าง จนแฟนๆ ชักใจคอไม่ดี แม้ฤดูกาลที่แล้วก็ออกสตาร์ทไม่ดีเหมือนกันแต่สุดท้ายก็ได้ถ้วย…
สร้อยแก้ว
โขงเจียมคือชื่ออำเภอหนึ่งของจังหวัดอุบลราชธานี อันเป็นที่รู้จักกันดีว่า เป็นเมืองที่เห็นพระอาทิตย์ขึ้นก่อนใครในสยามเพราะอยู่ทิศตะวันออกสุดของประเทศ และยังเป็นที่รู้จักอีกในฐานะที่มีแม่น้ำสายสำคัญของอีสานสองสายมาบรรจบคือแม่น้ำมูลและแม่น้ำโขง จุดที่บรรจบกันนั้นเรียกกันอย่างไพเราะว่า แม่น้ำสองสี โขงสีขุ่น มูลสีคราม (แต่ตอนนี้ขุ่นทั้งคู่ หากอยากเห็นมูลสีครามน่าจะเป็นช่วงหน้าแล้ง) โขงเจียมมีฐานะเป็นอำเภอ แต่อำเภอนี้เล็กเหมือนหมู่บ้าน ค่ำมาราวสักสองทุ่มก็เงียบแล้ว บางบ้านเข้านอน บางบ้านอาจจะยังนั่งพูดคุยกันอยู่หน้าบ้าน แต่คุยกันอย่างเงียบๆ ไม่กระโตกกระตาก สงบดีเหลือเกิน…
สร้อยแก้ว
ฤดูฝน นาพ่อสนเขียวไสวด้วยต้นข้าว ยามเช้าน้ำค้างชุ่มหญ้า ชุ่มพุ่มไม้ ครั้นเมื่อแสงแดดโผล่พ้นจากหมู่เมฆ ท้องนาสีเขียวยิ่งดูกระจ่างตา เหลียวมองรอบๆ แสนสบายตาสบายใจ เอ แล้วดอกอะไรกันหนอสีแดงขาว เป็นพุ่มไม้ใหญ่อยู่หน้าเถียงนาอีกแห่งนั่น ? เห็นแล้วก็อดคว้ากล้องเดินย่ำน้ำค้างบนคันนาไปหาดอกไม้นั้นไม่ได้ ไพจิตรเห็นก็วิ่งตามโดยทันใด เธอไม่ใส่รองเท้า ฉันบอกระวังหนาม ไพจิตรเงยหน้าขึ้นมองไม่ตอบอะไรนอกจากยิ้ม เธอทำให้ฉันอดคิดถึงครั้งหนึ่งเมื่อเราไปเที่ยวช่องเม็ก ด่านชายแดนลาวด้วยกัน
สร้อยแก้ว
ฉันถ่ายรูปไพจิตรไว้หลายรูปทีเดียว จนอดไม่ได้ที่จะเขียนถึงเธออีกครั้ง ด้วยความที่เธอบริสุทธิ์เหลือเกิน บ้านของไพจิตรอยู่ในหมู่บ้าน แต่เธอและครอบครัวมักชอบไปนอนเถียงนาที่มีวัว ควาย หมู หมา ไก่ เป็นเพื่อน ในหมู่บ้าน บ้านเรือนมักจะปลูกติดๆ กัน อันเป็นธรรมดาของสังคมหมู่บ้าน ซึ่งสมัยก่อน บ้านเรือนอาจปลูกไม่ชิดกันมากขนาดนี้ แต่เมื่อลูกหลานสร้างครอบครัวกันขึ้นมาใหม่ เริ่มปลูกบ้านหลังใหม่เพิ่ม ลักษณะหมู่บ้านจึงดูหนาแน่นขึ้น ครอบครัวของพ่อสนซึ่งรักความสันโดษเลยพากันไปนอนเถียงนาที่แสนจะเงียบสงบ อากาศเย็นสบาย และฉันก็มักไปนอนที่นั่นด้วยบ่อยๆ
สร้อยแก้ว
ดาวใจและไพจิตร เป็นชื่อของเด็กหญิงสองพี่น้อง ลูกสาวแม่พร พ่อสน คนดูแลสวน-สถานที่ของศูนย์ภูมิปัญญาไทบ้าน พ่อสนมีลูกทั้งหมดสิบคน ลูกชายสองคนก่อนหน้าดาวใจ ไพจิตร ชื่อไมโคร และ นูโว นัยว่าพ่อท่าจะชอบเสียงเพลงมากถึงตั้งชื่อลูกเป็นชื่อศิลปินนักร้อง ตอนนี้ลูกๆ ของพ่อสนที่ไม่ได้เอ่ยนามล้วนออกเรือน มีครอบครัว บ้างเสียชีวิต ลูกๆ ที่ยังอยู่กับพ่อสน แม่พร จึงมีสี่คนที่ว่า (ส่วนลูกชายอีกคนหนึ่งของพ่อสนที่เคยโด่งดังในม็อบปากมูนเมื่อหลายปีก่อน จนหนังสือพิมพ์หลายฉบับต่างเขียนถึงและลงบทสัมภาษณ์ คือดาวไฮปาร์คเด็กที่ชื่อ เปาโล ตอนนี้เปาโลโตเป็นหนุ่ม แต่งงานมีลูกแล้ว) ดาวใจกับไพจิตร เป็นเด็กหญิงที่ร่าเริง…