Skip to main content
ชีวิตชาวนาชาวไร่ สินค้าที่ใช้ ร้อยละเก้าสิบเก้าหนีไม่พ้นซื้อจากร้านค้าในหมู่บ้าน นานๆ จะได้เข้าตลาดในอำเภอ หรือ ห้างใหญ่ในตัวจังหวัดเสียที


ก็ของใช้จำเป็นอย่าง สบู่ ยาสีฟัน ผงซักฟอก ยาสระผม ฯลฯ มันเป็นของประเภท ที่ไหนก็มี ซื้อที่ไหนก็ไม่ต่างกัน ราคาอาจถูกแพงกว่ากันบ้างไม่กี่บาท น้อยรายที่สนใจรักสวยรักงามถึงขนาดต้องใช้เครื่องสำอางค์ราคาเป็นร้อยเป็นพัน หรือ สินค้าเกรดเอ คุณภาพเกินร้อยอย่างที่เขาชอบโฆษณา


กระนั้น ก็ยังมีคน "อยากขาย" จำนวนไม่น้อยที่พยายามแสดงให้เห็นว่าของพวกนี้เป็นสิ่งจำเป็น

 

พี่ติ๋ม สาวลูกสอง อดีตพนักงานห้างฯ หันมาจับธุรกิจขายตรง หลังจากออกจากงานประจำ เพราะแกเชื่อว่า นี่แหละ คือหนทางของความมั่นคงของชีวิตแก


อาจเพราะ แกเคยขายเครื่องสำอางค์มาหลายยี่ห้อแล้ว พอมาจับธุรกิจขายตรงแบบหลายชั้น(MLM) ชื่อดังระดับโลก แกจึงไม่ต้องใช้เวลาทำความเข้าใจมากมายนัก


แกได้รับการชักชวนจากเพื่อนคนหนึ่ง โดยเน้นว่า เมื่อเข้ามาทำธุรกิจนี้แล้วจะทำงานกันเป็นทีม ช่วยเหลือกัน ทั้งในการขายและการขยายธุรกิจจากการหาสมาชิก

 

เช่นเดียวกับคนอื่นๆ พี่ติ๋ม เริ่มต้นจากคนใกล้ตัว ทั้งพ่อ แม่ พี่สาว พี่ชาย น้องสาว สามี น้องสามี เพื่อนบ้าน เพื่อนเก่า ฯลฯ

ซึ่งคนที่สมัครด้วยความเห็นใจและอยากช่วย ก็มีมากกว่า ที่สมัครเพราะเข้าใจและสนใจ

 

วันหนึ่ง พี่ติ๋มแวะไปกินลูกชิ้นปิ้งร้านพี่หวี คุยกันสัพเพเหระ พี่ติ๋มก็วกเข้าเรื่อง เอาแคตตาล็อกออกมาเสนอขาย

"...นี่นะพี่หวี น้ำยาซักผ้าตัวนี้นะ พี่หวีใช้แค่ฝาเดียวนะ เสื้อผ้าสกปรกๆ ซักสามสิบ สี่สิบชิ้นนี่รับรองว่าสะอาดเอี่ยมแน่นอน เพราะสินค้าตัวนี้ที่บ้านฉันก็ใช้อยู่ เพิ่งจะซักตากเมื่อเช้าก็มี ไม่เชื่อไปดูได้เลย..." พี่ติ๋ม โฆษณา

"...เออ...เข้าท่าว่ะ บ้านข้าคนเยอะเสียด้วย แล้วซักผ้าทีนะ เนื้อยเหนื่อย...ซักเสร็จต้องนอนพักสักชั่วโมงก่อนล่ะ ถึงจะไปทำอย่างอื่นได้...แล้วมันราคาเท่าไรวะ ?..." พี่หวี ชักสนใจ

"...ขวดนี้สองลิตรนะพี่หวี ราคาสี่ร้อยยี่สิบ..."


พี่หวีวางแคตตาล็อกทันที

"...โห...ทำมั้ยมันแพงจังวะ? ผงซักฟอกกล่องไม่กี่สิบบาทเอง..."

"...โธ่...พี่ นี่มันอย่างดีเลยนะ แล้วพี่ลองคำนวณดู เดือนหนึ่งพี่ใช้ผงซักฟอกกี่กล่อง แต่ขวดนี้พี่ใช้ได้นานตั้งห้าหกเดือน เวลาใช้ก็ใช้แค่นิดเดียว...สะอาดกว่า คุ้มกว่าด้วย จ่ายแพงตอนซื้อแต่ใช้ได้นานนะพี่..."


พี่หวีทำหน้าไม่ค่อยจะเห็นด้วยเท่าไร เพราะถึงแม้สินค้าจะดีเลิสลอยแค่ไหน แต่ถ้าราคาแพงเกินไป มันก็ยากจะตัดสินใจ ทว่า ด้วยการหว่านล้อมของพี่ติ๋มเป็นเวลาเกือบชั่วโมง ในที่สุด พี่หวีก็จ่ายไปแบบตัดรำคาญ

 

หลังจากนั้นหนึ่งสัปดาห์ ที่ร้านค้าประจำหมู่บ้าน พี่ติ๋มผ่านมาเจอพี่หวีที่กำลังซื้อของอยู่เลยแวะคุย

"...ใช้ดีมั้ยพี่?..." พี่ติ๋มถามพี่หวีที่ร้านค้าประจำหมู่บ้าน หลังจากผ่านไปหนึ่งสัปดาห์

"...เออ...ใช้ดี ซักผ้าขาวดี สะอาดดี เกลี้ยงดี เงินในกระเป๋าข้าก็เกลี้ยงไปด้วย..." พี่หวีว่า

"...อะไรนะพี่?..."

"...เปล่าๆ ของดี ใช้ดี แต่เอ็งไม่ต้องมาขายบ่อยนะ ข้าไม่มีตังค์จะซื้อแล้ว..."

"...งั้นก็สมัครสมาชิกสิพี่ จะได้ซื้อของราคาถูกๆ แล้วก็ขายสินค้าได้ มีรายได้เสริมด้วยนะ ค่าสมัครแค่เก้าร้อยบาทเอง..."

"...เฮ้ย ! ไม่เอาๆ ข้าไม่มีตังค์แล้ว เดี๋ยวจะรีบซื้อกับข้าวกลับไปทำให้ลูกกิน..."

"...พี่รอแป๊บนึงเดี๋ยวฉันเอารายละเอียดให้นะ..."

ขณะที่พี่ติ๋ม หันไปค้นเอกสารเตรียมจะอธิบายให้พี่หวีฟังเรื่องการสมัครสมาชิก พี่หวีก็สตาร์ทรถเครื่องออกไปทันที

 

ตอนเย็น เจ้าปุ๊กเพื่อนรุ่นน้องคน(เคย)สนิทของพี่ติ๋ม มานั่งปรับทุกข์กับพี่หวี เรื่องพี่ติ๋มที่จ้องแต่จะขายของอย่างเดียว

"...มันเกินไปนะพี่หวี พี่ติ๋มแกกลายเป็นอะไรไปก็ไม่รู้ เมื่อก่อนขายเครื่องสำอางค์ยังไม่เท่าไรนะ มีอะไรก็คุยกันได้ แกก็แนะนำบางตัวให้ใช้ ตัวไหนไม่ดีแกก็ว่าไม่ดี เรื่องสัพเพเหระก็ยังคุยกันได้ แต่พอมาขายยี่ห้อนี้...สินค้าตัวไหนๆ แกก็โม้ได้เป็นคุ้งเป็นแควว่าดีอย่างนั้นดีอย่างนี้ แต่ถามว่าแกใช้หรือเปล่า แกก็บอกว่าเปล่า แต่แกรู้ว่ามันดี...แล้วอย่าเปิดช่องให้เชียวนะ แกจ้องจะขายเลยล่ะ...วันก่อน แกโทรไปหาฉันที่ทำงาน นึกว่ามีเรื่องด่วนอะไร...เปล่า...แกพยายามจะให้ฉันซื้อเครื่องดูดฝุ่นให้ได้ แกบอกว่า...แค่เครื่องละสามหมื่นสองเอง คุ้มสุดๆ เลยนะ...โห...พูดยังกับว่าฉันเงินเดือนห้าหมื่น...ถ้าฉันมีเงินสามหมื่น ฉันจะซื้อเครื่องดูดฝุ่นมาทำไม ถอยรถเครื่องใหม่มาขับไม่ดีกว่าหรือพี่..." เจ้าปุ๊ก ระบายอย่างเซ็งเต็มทน


"...วันก่อน เจ้าเจี๊ยบมันบอกว่า มันเพิ่งตัดผักเสร็จ มือก็เปื้อนยางผัก ยังไม่ได้ล้าง พอไอ้ติ๋มแวะมานั่งเล่นที่บ้าน มันก็เลยมานั่งคุยด้วย...พอไอ้ติ๋มมันเห็นมือเจ้าเจี๊ยบเท่านั้นแหละ มันบอกเลยว่า ต้องใช้น้ำยาทำความสะอาดของมัน รับรองว่าขจัดได้ทุกคราบสะอาดสุดยอด...แต่ไอ้เจี๊ยบมันบอกว่า ใช้ทำไม แค่สบู่กับน้ำเปล่าก็ล้างออกแล้ว..."

พี่ติ๋มกับเจ้าปุ๊ก หัวเราะครืน แล้วก็ชวนกันนินทาเรื่องของพี่ติ๋มอีกหลายเรื่อง

 

ที่จริง พี่ติ๋มไม่ใช่คนไม่ดี เพียงแต่พฤติกรรมจ้องจะขายของจนเกือบจะกลายเป็นการยัดเยียด มันทำให้คนฟังอึดอัด


สินค้าน่ะดีจริง ไม่มีใครเถียง แต่ราคาที่สูงขนาดนั้น ชาวนาชาวไร่ไม่ได้มีรายได้แบบคนทำงานประจำ ใครล่ะจะซื้อมาใช้


ของฟุ่มเฟือยแถมราคาแพง คนขายต้องใช้ฝีมือหว่านล้อมมากกว่า ทั้งยังเสี่ยงต่อการที่จะทำให้ชาวบ้านเอือมมากกว่าอีกด้วย

 

ถ้าการไต่ขึ้นไปสู่จุดสุดยอดของความสำเร็จด้วยการเป็นยอดนักขาย คือสิ่งที่สำคัญมาก ไม่ว่าจะเสียอะไรไปก็ตาม


บางที ลองมองกลับมาบ้างก็ดี ว่าการต้องเสีย "ความสัมพันธ์" กับคนที่เราเคยผูกพันธ์และรู้สึกดีด้วยนั้น

 

มันคุ้มกันจริงหรือเปล่า ?

 

บล็อกของ ฐาปนา

ฐาปนา
เมื่อแรกแรกที่มีข่าวว่าโรคนี้เกิดขึ้นในโลก ใครใครก็พากันเรียกชื่อมันว่าไข้หวัดหมู เพราะว่ากันว่ามันเป็นโรคของหมูที่ดันมาติดคน(ถ้าหากมีโรคของคนไปติดหมูไม่รู้จะเรียกว่าไข้หวัดคนด้วยหรือเปล่า) แต่ต่อมาเขาไม่อยากให้เรียกไข้หวัดหมู เพราะเกรงว่าจะเป็นการใส่ร้ายหมูซึ่งไม่มีความผิด และจะทำให้หมูทั่วโลกพลอยถูกรังเกียจ แต่คงไม่ใช่ความกลัวว่าหมูจะประท้วง เพราะถึงอย่างไรหมูก็มีสิทธิ์อันชอบเพียงอย่างเดียวคือสิทธิ์ในการเป็นอาหารของมนุษย์ ไม่สามารถชูป้ายประท้วงหรือเขวี้ยงก้อนอิฐใส่ตำรวจปราบจลาจลได้แต่ประการใด
ฐาปนา
ไม่เคยมีใครถามถึงความยินยอมพร้อมใจของทั้งคู่เลยว่าอยากจะย้ายจากบ้านเกิดเมืองนอนที่หนาวเย็นและเต็มไปด้วยพวกพ้อง มาอยู่ในเมืองร้อนที่ห่างไกลหลายพันกิโลเมตร หรือไม่ ถึงจะมีคนถาม แต่พวกเขาก็ไม่สามารถตอบได้ หรือแม้พวกเขาจะตอบว่า "ไม่อยากไป" แต่พวกเขามีสิทธิ์ปฏิเสธละหรือ ? ...
ฐาปนา
10 คำถามตั้งต้น เพื่อทำความเข้าใจมนุษย์ที่ถูกเรียกว่า "นักลงทุน"1. จากคำพูดของนักธุรกิจการเมืองที่มักจะอ้างถึง"ความเชื่อมั่นของนักลงทุน" อยู่เสมอ น่าสงสัยว่านักลงทุนจะเป็นมนุษย์ประเภทขาดความเชื่อมั่น มากกว่ามนุษย์ปกติทั่วไป หรือไม่?ตอบ ไม่มีใครทราบ แต่ถ้าสันนิษฐานอย่างไม่มีฐานอ้างอิง การลงทุนก็จำเป็นต้องใช้ความเชื่อมั่นไม่น้อยไปกว่าการพนัน ทว่าในแง่ของเหตุผลน่าจะมากกว่า เพราะการพนันจะใช้ปัจจัยด้านอารมณ์ความรู้สึกเข้ามาเป็นตัวกำหนดการตัดสินใจ ขณะที่การลงทุนจะต้องใช้เหตุผล ตัวเลข ตัวแปร เอกสารต่างๆ มากมายก่อนการตัดสินใจที่เต็มไปด้วยขั้นตอนซับซ้อน…
ฐาปนา
ลุงอู๋ ผู้ใหญ่บ้านประกาศเรียกประชุมชาวบ้านหมู่สิบสองตั้งแต่เช้าตรู่ เสียงประกาศนั้นเน้นย้ำนักหนาว่า หนึ่งทุ่มตรงวันนี้ทุกคนต้องไปร่วมประชุมให้ได้ เพราะนี่คือเรื่องความเจริญก้าวหน้าของหมู่บ้าน และีทุกคนจะได้ประโยชน์ โชคดีที่วันนั้น เป็นช่วงว่างจากการทำไร่ ทำนา ที่สำคัญ ละครสุดฮิตที่ชาวบ้านติดกันก็เพิ่งจะจบลงไป พอตอนค่ำ ชาวหมู่บ้านจึงมาประชุมที่ศาลาอย่างหนาตา
ฐาปนา
ลุงเหมือน อดีตทหารผ่านศึก คนปลูกแตงโมมือวางท้อปไฟว์ประจำหมู่บ้าน นั่งมองไร่แตงโมอย่างสบายอารมณ์ปีนี้แตงโมราคาดีไม่น้อย พ่อค้ามารับซื้อหน้าไร่กิโลกรัมละสิบห้าถึงยี่สิบห้าบาท ยิ่งลูกใหญ่ยิ่งได้ราคา มดแมลงก็ไม่ค่อยจะกวนเท่าไร ลุงเหมือนกะว่าปีนี้คงได้เงินจากแตงโมสักห้าหกหมื่น แล้วจากนั้นจะได้ปลูกกะเพรา โหระพา ใบแมงลัก แบบ "พอเพียง-เพียงพอ" บ้าง
ฐาปนา
ยายช้อย คนเคยรวย ชีวิตเปลี่ยนไปมาก หลังจากเป็นหนี้สหกรณ์ฯ หลายแสน ก็ใครจะไปคิดเล่า อยู่ๆ เคยเลี้ยงหมูได้กำไรทีละเป็นแสน จู่ๆ หมูราคาตก กำไรที่คาดหวังเลยเข้าเนื้อแทน เมื่อทนทำต่อไป ยิ่งทำก็ยิ่งขาดทุน ทุนหายกำไรหด จนกลายเป็นหนี้ ถึงที่สุดก็ต้องหยุดเลี้ยง ยายช้อยผู้เคยเดินชูคอสั้นๆ ป้อมๆ ของแกไปทั่วหมู่บ้าน ในฐานะเมียอดีตกำนันหลายสมัย มาบัดนี้ กลับไม่สง่าผ่าเผยเป็นคุณนายกำนันเหมือนเดิมอีกแล้ว
ฐาปนา
เกษตรทางเลือก เกษตรอินทรีย์ เกษตรธรรมชาติ เกษตรผสมผสาน เกษตรแนวใหม่ ฯลฯ ล้วนแต่น่าสนใจ และกำลังเป็นทางเลือกสำหรับการทำการเกษตรในอนาคตทว่า ชาวบ้านจำนวนมากก็ยังคงรู้จักอยู่แค่อย่างเดียวคือ เกษตรเคมี ฟังดูอาจจะขัดกับความรู้สึกของคนชั้นกลางจำนวนหนึ่ง ที่กำลังอินกับกระแสรักสุขภาพ แต่ก็โปรดรับรู้เถิดว่า ผักที่ท่านซื้อจากตลาด(ไม่ว่าจะติดแอร์หรือไม่ก็ตาม) เกือบจะร้อยเปอร์เซนต์ ล้วนมีสารเคมีทั้งสิ้น  มากบ้างน้อยบ้างตามประเภทของผัก และตามปริมาณการใช้ของผู้ปลูก
ฐาปนา
ผมยังจำได้ดี ภาพของชายวัยเจ็ดสิบนั่งอยู่บนโต๊ะไม้ตัวเล็กๆ คร่ำเคร่งอยู่กับการจิ้มนิ้วไปบนแป้นพิมพ์ดีด ขณะที่ข้างกายมีถังอ๊อกซิเจนขนาดใหญ่ต่อสายยางยาวมาสู่จมูกเป็นภาพที่ชวนให้ครั่นคร้าม ไม่น้อยไปกว่าชื่อเสียงเรียงนามในฐานะตำนานที่ยังมีชีวิตเจ้าของบ้านหันมาบอกให้รอประเดี๋ยว เดี๋ยวจะไปนั่งคุยด้วย ผู้นำทางจึงกระซิบให้ลงไปนั่งรอที่ห้องรับแขก
ฐาปนา
ชีวิตชาวนาชาวไร่ สินค้าที่ใช้ ร้อยละเก้าสิบเก้าหนีไม่พ้นซื้อจากร้านค้าในหมู่บ้าน นานๆ จะได้เข้าตลาดในอำเภอ หรือ ห้างใหญ่ในตัวจังหวัดเสียที ก็ของใช้จำเป็นอย่าง สบู่ ยาสีฟัน ผงซักฟอก ยาสระผม ฯลฯ มันเป็นของประเภท ที่ไหนก็มี ซื้อที่ไหนก็ไม่ต่างกัน ราคาอาจถูกแพงกว่ากันบ้างไม่กี่บาท น้อยรายที่สนใจรักสวยรักงามถึงขนาดต้องใช้เครื่องสำอางค์ราคาเป็นร้อยเป็นพัน หรือ สินค้าเกรดเอ คุณภาพเกินร้อยอย่างที่เขาชอบโฆษณา
ฐาปนา
หลายปีที่ผ่านมา พื้นที่การเกษตรขยายตัวอย่างช้าๆ จากพื้นที่ดินเค็มหรือพื้นที่ดอนอันแห้งแล้งก็แปรเปลี่ยนเป็นที่สวน ที่ไร่ ที่นา เมื่อพื้นที่ขยายตัวไปมาก คลองส่งน้ำก็ถูกขุดต่อไปจนถึงพื้นที่ บางแห่งคลองไปไม่ถึงก็ขุดหาแหล่งน้ำใต้ดิน เพื่อจะพลิกฟื้นผืนดินไร้ชีวิตให้กลับมามีชีวิตให้ได้อัตราเร่งเพิ่มขึ้น เมื่อราคาสินค้าเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง "ข้าว" มีราคาสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ที่ดินรกร้าง ที่ป่ารกเรื้อ ถูกรถไถจัดการเสียเรียบเตียน ไม่กี่วันก็พร้อมสำหรับการเพาะปลูก คลองส่งน้ำสายใหม่(เทคอนกรีต) ที่จะถูกต่อมาจากลำคลองสายหลักอยู่ระหว่างการก่อสร้าง เสียงรถเกรดดิน รถบรรทุก รถบด…
ฐาปนา
กลางเดือนกุมภาพันธ์ ดูเหมือนแดดจะแผดแสงก่อนที่ดวงตะวันจะขึ้นเสียอีก ความร้อนแห่งวันเริ่มต้นพร้อมกับเสียงไก่ขัน เด็กๆ ไปโรงเรียน ผู้ใหญ่ก็จับจอบจับเสียมเตรียมตัวไปไร่  หลังจากฤดูหนาว(กว่าปกติ)ผ่านพ้นไปอย่างรวดเร็ว หน้าร้อนปีนี้ ก็เข้าแทนที่อย่างแทบไม่ทันตั้งตัว แต่ชีวิตคนใต้ท้องฟ้า จะร้อนจะหนาวแค่ไหนก็ได้แค่บ่น แล้วก็ทนๆ กันไป กระนั้น ความร้อนตามทุ่งนา ป่า เขา ก็ยังพอมีร่มให้หลบ มีลมเย็นพัดโชยให้คลายได้บ้าง
ฐาปนา
แสงสีแดงพาดผ่านท้องฟ้าสีดำ เหนือดินแดนปาเลสไตน์เหนือหมู่ตึกอันแออัดและทรุดโทรม ลูกเหล็กบรรทุกดินระเบิดพุ่งปะทะคอนกรีตหนึ่งลูก สองลูก สิบลูก ร้อยลูก พันลูก หมื่นลูก แสนลูก ล้านลูก