Skip to main content

ความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายกับอำนาจรัฐนั้นเปี่ยมด้วยปริศนาที่ชวนให้พิจารณาในเรื่องความไม่เป็นธรรมที่ผู้คนในสังคมนั้นๆ ต้องเผชิญและอยู่ร่วมกับความรุนแรงที่มาจากรัฐ

กรณีของชัยภูมิ ป่าแส เมื่อเรามองภาพนี้แล้วเราเห็นอะไร?

การลั่นไกปืนจากทหารนายหนึ่ง ย่อมมีอำนาจของรัฐเป็นสิ่งยืนยันความชอบธรรม อำนาจรัฐนั่นแหละเป็นคนลั่นไกตัวจริง อำนาจรัฐคิดว่าร่างกายของพลเมืองทุกคนอยู่ในความยินยอมและเชื่องเสียจนตัวแทนการใช้อำนาจจะกระทำอย่างไรและตอนไหนก็ได้ ลักษณาการอำนาจของรัฐในลักษณะนี้มีอยู่ในรัฐเผด็จการเท่านั้น

ร่างกายของชัยภูมิในภาพมิได้ถูกยิงจนเสียชีวิตอย่างเดียว หากถูกชันสูตรหรือการพิสูจน์ค้นหาหลักฐานถึงสาเหตุของการตาย ทว่า มันก็เป็นเสมือนการใช้อำนาจรัฐผ่านความรู้ทางการแพทย์ การยืนยันทางวิทยาศาสตร์ก็ไม่อาจนำมาใช้เพื่อลดทอนอำนาจรัฐหรือค้นหาสาเหตุการตายที่แท้จริงของชัยภูมิได้ ใช่ เขาอาจจะตายจากกระสุนปืน แต่เขาก็ตายเพราะอำนาจอันล้นพ้นของอำนาจรัฐ

ร่างกายจึงไม่ใช่ของพวกเราแต่เป็นส่วนหนึ่งการกล่อมเกลา ควบคุม ละเมิด และทำลายทิ้งของรัฐ นอกเหนือไปจากกรณีของชัยภูมิ ทุกวันนี้เราไม่อาจทราบว่าร่างกายของหะยีสุหรงและทนายสมชายอยู่ที่ไหน ?

คราแรกที่ผมเห็นภาพนี้ ผมนึกถึงภาพวาดทางศาสนา

ภาพเยซูในศาสนาคริสต์จำนวนไม่น้อยได้ถูกวาดขึ้นเพื่อจินตนาการไปสู่ the body ที่ไม่มีใครเคยได้เห็น ภาพวาดเหล่านี้มิได้เน้นถึงความทุกข์ทรมานที่เยซูได้รับเพียงอย่างเดียว ทว่า เราสามารถรับรู้ได้ถึงความเมตตาและความรักที่มีต่อมวลมนุษย์ไปพร้อมๆ กัน เราไม่อาจปฏิเสธได้ว่าความตายของเยซูก็เกี่ยวพันโดยตรงกับอำนาจรัฐ กระนั้น ในแววตาของเยซูก็มิได้ปราศจากความเกรงกลัว ทว่าเปี่ยมด้วยความโศกเศร้าและเวทนาต่อผู้ใช้อำนาจ

แววตาของชัยภูมิในภาพนี้ก็เช่นกัน

เมื่อความตายของคนๆหนึ่งผูกโยงกับการใช้ความรุนแรงของรัฐ ไม่ว่าร่างจะยังคงอยู่หรือสาบสูญ พวกเขาก็จะยังคงมีชีวิตผ่านความทรงจำของผู้คน และเป็นประจักษ์พยานของความไม่เป็นธรรม

ไม่ว่าร่างจะยังคงอยู่หรือสาบสูญ สุสานของพวกเขาก็สถิตย์อยู่ในใจและเลือดเนื้อของเรา

 

หมายเหตุ  ภาพวาดโดยทัศนัย เศรษฐเสรี

 

บล็อกของ Sonne

Sonne
สมัยเรียนปริญญาตรีรหัส 41 ที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่  ผมเริ่มต้นทำกิจกรรมนักศึกษาและถูกรุ่นพี่ชักชวนให้เข้าวงถกเถียงและอ่านหนังสือ  บางทีก็เรียกวงเหล่านี้ว่าโรงเรียนการเมือง  วงประเภทนี้จัดในมหาวิทยาลัยบ้างแต่ส่วนมากจะดำเนินการแถวซอยวัดอุโมงค์เป็นหลัก  บางครั้งวงคุยมีอดีตคนออกจาก
Sonne
วันนี้วันเกิดลูกสาว คิดถึงลูกสาวมากมายอย่างหาที่สุดไม่ได้ โ
Sonne
ความทรงจำเดือนเมษายน 2553 ของผมมิได้เกิดขึ้นจากประสบการณ์ตรงเฉกเช่นเพื่อนๆ หลายคน ทว่าเหตุการณ์ในครั้งนั้นมีส่วนสำคัญในการเปลี่ยนแปลงโลกทัศน์ของผมเป็นอย่างมา
Sonne
ความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายกับอำนาจรัฐนั้นเปี่ยมด้วยปริศนาที่ชวนให้พิจารณาในเรื่องความไม่เป็นธรรมที่ผู้คนในสังคมนั้นๆ ต้องเผชิญและอยู่ร่วมกับความรุนแรงที่มาจากรัฐกรณีของชัยภูมิ ป่าแส เมื่อเรามองภาพนี้แล้วเราเห็นอะไร?
Sonne
ในช่วงสองสามเดือนแรกของการมาเรียนที่เบอร์ลิน (กันยายน - พฤศจิกายน ที่ผ่านมา) ที่ผ่านมา ห้องเรียนของผมส่วนมากจะอยู่ในพิพิธภัณฑ์ทางมานุษยวิทยาและศิลปะ (จริงๆแล
Sonne
ผมได้มีโอกาสไปชมสารคดีเรื่อง หมอนรถไฟ หรือ Railway Sleepers ของคุณสมพจน์ ชิตเกสรพงศ์ ในเทศกาล Berlinale และประทับใจกับการใช้ภาษาภาพของเขาเป็นพิเศษ  อย่างที่หลายคนทราบ สารคดีเรื่องนี้ใช้เวลาในการถ่ายทำถึงแปดปี เขาและคนรู้ใจต่างเดินทางขึ้นล่องตามเส้นทางรถไฟสายต่างๆ จนเรียกได้ว่าครบทุกเส้น การต