การเซนเซอร์ตัวเองและวัฒนธรรมความกลัว

คำตอบและการกระทำของเธอ กลายเป็นการเซนเซอร์ตัวเองไปโดยปริยาย เป็นสิ่งที่เกิดจากความกลัวบางสิ่งบางอย่างในโครงสร้างสังคมที่ดำเนินมาเป็นเช่นนั้น บ่งบอกถึงความเป็นสังคมนั้น สังคมไทยเป็นสังคมที่ปลูกฝังความกลัวบางอย่างและไม่กล้าตรวจสอบ ไม่กล้าทวงถาม ไม่กล้าค้นหาความถูกต้อง เราสมยอมและยอมรับให้อำนาจบางอย่างกดทับมาตลอด และอำนาจนั้นก็ส่งผลให้เกิดความกลัว เป็นความกลัวแบบอัตโนมัติ เหมือนมีคำสั่งที่ฝังลงในชิฟ และที่สุดแล้ว การศึกษาและสถาบันการศึกษาก็ไม่ได้เป็นเครื่องมือที่ช่วยแก้ปัญหานี้ มันเป็นวัฒนธรรมความกลัวที่มีอยู่ทุกมุมในสังคม แม้แต่สถาบันการศึกษาที่สอนสื่อ และสื่อถือเป็นสถาบันหนึ่งที่มีอำนาจต่อรองมากกว่าสถาบันอื่น แต่ก็ไม่ได้มีอิสระทางความคิดและปลดปล่อยตัวเองจากความกลัวแต่อย่างใด

สังคมไทยยอมปล่อยให้คนมีเงินและอำนาจอยู่ในมือดำรงอยู่ได้ จึงไม่ควรโทษเด็กสาวที่มองเห็นความเป็นจริงในเรื่องนี้ และหาทางเลือกให้กับเธอเอง เมื่อเธอเองก็เป็นเหยื่อของสังคมที่หลอมกันมาแบบนั้น