ไม่กี่วันก่อน ผมได้มีโอกาสดูภาพยนตร์เรื่อง "Lassie Come Home " ทางเคเบิลทีวี ซึ่งน่าสนใจและน่าประทับใจดี จึงหาหนังสือมาอ่านพบว่าหนังสือเล่มนี้ได้แปลเป็นไทยนานแล้ว โดย ร.ท.นิพนธ์ กาบสลับพล และจัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์สุขภาพใจ
"แลสซี่" ถือกำเนิดจากปลายปากกาของนักเขียนเชื้อสายอังกฤษ-อเมริกัน เอริค ไนท์ (Eric Knight) ในรูปแบบเรื่องสั้น ตีพิมพ์ลงใน Saturday Evening Post เมื่อปี 1938 และผู้เขียนขยายเป็นนวนิยายในปี 1940 ซึ่งประสบความเป็นอย่างดี
Lassie ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์หลายครั้งหลายหนรวมทั้งเป็นซีรี่ส์ทางจอโทรทัศน์โดยมีดาราฮอลลีวู้ดระดับตำนานนำแสดง ไม่ว่าจะเป็น อลิซาเบธ เทย์เลอร์, มิคกี้ รูนี่ย์, ร็อดดี้ แม็คโดเวลล์ และ จิมมี่ สจ๊วร์ต
Lassie ฉบับซีรี่ย์ทางโทรทัศน์ออกอากาศครั้งแรกในปี 1954 และฉายติดต่อยาวนานถึง 20 ปี ได้รับรางวัล Emmy ถึง 2 ครั้ง "สาขาซีรี่ย์ทางโทรทัศน์สำหรับเด็กยอดเยี่ยม" และเป็นซีรี่ย์ที่ยืนโปรแกรมฉายนานที่สุด ทั้งยังได้ออกฉายใน 50 ประเทศทั่วโลกด้วย กระทั่งเกิดมูลนิธิ Lassie ในเวลาต่อมา
เป็นเรื่องราว ความรักและความผูกพันระหว่างเด็กชายโจกับสุนัขคอลลีตัวเมียแสนสวยที่อุปสรรคอะไรก็ไม่อาจพรากทั้งคู่ให้แยกจากกันได้
บริบทของเรื่องเกิดขึ้นในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ประเทศอังกฤษเมืองยอร์กเชียร์ซึ่งเป็นเมืองแห่งเหมืองแร่ และขึ้นชื่อลือชาในเรื่องพันธุ์สุนัข
ช่วงสงคราม ครอบครัวของโจประสบความฝืดเคืองทางเศรษฐกิจอย่างรุนแรงจนจำเป็นต้องขาย Lassie สุนัขแสนรักแสนฉลาดของพวกเขาให้กับท่านดยุค รัดลิ่ง ซึ่งพยายามอย่างยิ่งที่ให้ได้ Lassie มาไว้ในครอบครอง
อย่างไรก็ตาม Lassie ไม่ยอมไป โจ จึงต้องแสร้งทำเป็นไล่มัน เขาพูดกับ Lassie ทั้งน้ำตาว่ามันเป็นหมาไม่ดี ไปซะ
เมื่อถูกขาย Lassie ก็ถูกใส่กรงพาขึ้นรถ ขึ้นรถไฟข้ามประเทศไปยังปราสาทหรูในสก๊อตแลนด์ของท่านดยุคซึ่งอยู่ไกลออกไปกว่า 500 ไมล์
แต่เจ้าหมา Lassie ไม่อาจทนอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่คุ้นเคยได้ แม้ว่าท่านดยุค รัดลิ่ง จะรัก Lassie มากแต่มันไม่เหมือนเจ้านายน้อย ๆ คนเก่าอยู่ดี Lassie คิดถึงเจ้านายน้อยของมันที่มันเคยไปรอรับที่หน้าโรงเรียนทุกวัน
Lassie จึงหาทางหลบหนี และออกเดินทางข้ามประเทศเพื่อกลับไปยังที่ ๆ มันจากมาแม้ว่าระยะทางจะไกลแสนไกลก็ตาม Lassie ข้ามน้ำ ข้ามเขา ผ่านภูมิประเทศและอันตรายทั้งจากธรรมชาติและมนุษย์มากมายนานัปการจนแทบหมดสภาพความสวยงาม เพื่อกลับมาหาเจ้าของอันเป็นที่รักให้ทันวันคริสมาสต์
ช่วงหนึ่งของการเร่ร่อนกลับอังกฤษ Lassie ได้พบกับนักเชิดหุ่นเร่ร่อนที่เดินทางบนหลังม้าในกองคาราวานและมีหมาหนึ่งตัวชื่อ ทูทส์ Lassie ร่วมเดินทางไปกับเขา ช่วยแสดงละครให้เด็ก ๆ เพื่อแลกอาหารและเสาะหาหนทางกลับบ้าน จากเมืองหนึ่งไปยังอีกเมืองหนึ่ง เสร็จแล้วก็นอนพักในป่ามืดทึบที่เขาตั้งแคมป์นอน
ท่านดยุค รัดลิ่ง ออกติดตามหาอย่างหนักเพื่อนำตัว Lassie กลับคืนมา ตามมาจนกระทั่งถึงประเทศอังกฤษ
ด้วยความพยายามอย่างน่าซาบซึ้งใจ Lassie หาทางกลับมาถึงบ้านจนได้แต่อยู่ในสภาพที่ป่วยหนัก ดูเหมือนมันกำลังจะตาย ตอนที่โจ มาพบนั้น มันนอนหายใจรวยรินอยู่ท่ามกลางหิมะในคืนวันคริสต์มาส
ภาพยนตร์เรื่องนี้คงจะโหดร้ายต่อคนดูอย่างมากหากปล่อยให้ Lassie ตายหลังจากได้เห็นหน้าเจ้านายน้อยเพียงแวบเดียว ดังนั้นตามขนบของหนังในแนวนี้ Lassie จึงค่อยฟื้นจากอาการป่วยและกลับมาสวยงามดังเดิม
แม้ตัวเอกของเรื่องจะเป็นเด็กชายกับสุนัขคอลลีเพศเมีย แต่ความเข้มข้นกินใจของเนื้อเรื่องทำให้นวนิยายและภาพยนตร์เรื่องนี้ครองใจผู้อ่านและผู้ชมตราบจนปัจจุบัน.