Skip to main content

 

   
 
                    
บ่ายนั้น, แสงแดดแผดแผ่เปลวร้อน- - เริงแรง 
ผู้คนตามแนวชายแดนนั้นยังคงใช้ชีวิต
ไปบนความหวาดหวั่นพรั่นพรึง
ความหวังแห่งสันติแหว่งหาย
ความฝันอันสุขสดใสพลันมืดมัว
แม้กระทั่งความฝันของเธอ…
เด็กๆ ตามแนวชายแดน

นั่นเด็กน้อยชวนกันไปไต่บนสันดอย
เฝ้าเสาะค้นหากิ่งไม้โค้งยาวงอในป่า

 

คนตัวโตบอกเพื่อนๆ ว่า…

ไปเถิดเราไป ไปหากิ่งไม้มาทำปืน
วันนี้เราจะทำสงคราม...

เฮ้ !! เร็วเข้า…รีบแบ่งฝ่ายแบ่งค่ายแบ่งพวกกัน
ต่อไปนี้เราไม่ใช่เพื่อนไม่ใช่มิตรใดใดทั้งสิ้น
ถูกต้อง, เรากลายเป็นคนแปลกหน้ากันและกัน
จงจำไว้…เราล้วนคือศัตรู
ที่จำต้องเข่นฆ่าทำลายล้าง,ชีวิต
เลือด บาดเจ็บ และการล้มตายเท่านั้นที่ต้องการ
เมื่อข้ายิง เอ็งต้องล้มตายทันที
ไม่มี- -ไม่มีหรอก ความสงสารในสงคราม
ปัง ปัง..!! เด็กน้อยคนหนึ่งถูกปืนไม้ยิง
ร่างร่วงล้มตายตาเหลือกค้าง
อีกฝ่ายหัวเราะร่าวิ่งรี่เอาหน่วยไม้สุกสีแดงมาทาใบหน้าลำตัว
จนกลายเป็นสีเลือดแดงทั่ว…มันตายแล้ว!!

โอ.โลกของเธอ โลกของเด็กน้อย
ในห้วงยามที่แสงแดดแผดเผาร้อนเริงแรง
พวกเธอต่างคิดฝันอยู่อย่างนั้น
ต่างฝันว่าโลกของเธอกำลังอยู่ในสงคราม
โลกของเรานั้นคือสงคราม!?
 
* * * * * * * * * * * * * * * * *
 
คุณหยิบบทกวีชิ้นนี้ขึ้นมาอ่านอีกครั้ง...เป็นบทกวีที่คุณเขียนไว้นานแล้วเมื่อครั้งยังเป็นครูดอยอยู่ริมตะเข็บชายแดนไทย-พม่า ทำให้คุณเห็นความรุนแรงมันแทรกซึมไปทั่วทุกหนแห่ง ซอกซอนไปในชีวิตและหัวใจผู้คน แม้กระทั่งในหัวใจของเด็กๆ ของแผ่นดิน เด็กๆ ที่อาศัยอยู่บนดาวโลกของความเศร้าดวงนี้
 
ภาพผ่านลอยวนมาในห้วงคำนึง หลังเกิดเหตุการณ์ความขัดแย้งทางความคิดในเมืองไทย จนกลายเป็นสงครามของความรู้สึก จากข้างใน ประทุ ระอุ รุนแรง กระทั่งเป็นสงครามกลางเมือง ปิดล้อม ห้ำหั่น ทำร้ายกันและกัน แน่ละ ความสูญเสียจึงแผ่กระจายไปทั่วเหมือนไฟลามเมือง ลุกฮือขยายไปทั่วทุกหย่อมย่าน
 
ภาพนักข่าวไทยและต่างชาติถูกยิงล้มคว่ำ ภาพเด็กๆ เดินข้างถนนถูกยิงนอนตายบนฟุตบาท  ผู้หญิงเก็บขยะแน่นิ่งในกองขยะ หญิงชายอาสาสมัครพยาบาลถูกยิงจากมือแม่นปืน ฯลฯ เขาและเธอต่างถูกยิงและล้มลงจมกองเลือดและสมองเกลื่อนกระจายไหลนองไปตามพื้นถนน
 
คุณรู้สึกอึดอัดขัดข้อง และแอบร่ำไห้อยู่เงียบๆ ลำพัง และแล้วสงครามกลางเมืองต่างแดนที่ล้วนเป็นพี่น้องร่วมเผ่าพันธุ์เดียวกันทำร้ายกัน ภาพเหล่านั้นคุณเคยรับรู้เคยนั่งดูผ่านจอโทรทัศน์แต่ตอนนี้กำลังเกิดขึ้นในบ้านเมืองของคุณ
ผืนดินของความสงบ ถูกกลบด้วยเลือดและหยาดน้ำตาเอ่อนองไปทุกตรอกซอกซอย
และน่าเศร้าที่ต่างฝ่ายก็โยนความผิดให้กันว่า คุณคือผู้ก่อการร้าย!
 
ในความมืด ในความเงียบ คุณเฝ้าถามตัวเองไปมาอย่างนั้น...ทำไมถึงเป็นเช่นนี้ ทำไมถึงเลวร้ายและรุนแรงต่อกันอย่างนี้ หรือเป็นเพราะว่ามนุษย์นั้นกำเนิดมาพร้อมความบาป หรือแท้จริงมนุษย์นั้นแฝงไว้ด้วยความดิบและมีสัญชาติญาณของสัตว์เถื่อนอยู่ข้างใน ทำไมความคิดต่างทางการเมืองถึงกลับทำร้ายกันแบบนี้ หรือว่าการเมืองเป็นยาพิษ เป็นสิ่งชั่วร้าย
 
จริงสิ,ทำให้คุณนึกไปถึงประโยคหนึ่งของใครคนหนึ่งที่บอกว่า ‘เมื่อมนุษย์มีอำนาจก็จะกลายเป็นสิ่งชั่วร้าย’
 
คุณรับรู้แล้วว่าสงครามในหลายๆ พื้นที่ ไม่ว่าตามแนวชายแดน หรือในเมืองใหญ่ นั้นไม่แตกต่างกันเลย และล้วนแฝงมาจากปมเงื่อนทางการเมืองทั้งสิ้น บ้านเมืองปั่นป่วน ด้วยอำนาจ หลง มืดดำและเสแสร้ง
 
บางคนถึงกับบอกว่า นี่คือเกม และประเทศคือของเล่นระดับสูง
บางคนบอกว่าไม่ใช่ของเล่น แต่นี่คือเลือด และมันคือสงคราม!
 
แน่นอน ทุกคนบอกว่าตอนนี้สงครามสงบลงแล้ว แต่คุณบอกว่า ยัง- -สงครามยังไม่จบง่ายๆ หรอก และนับจากนี้สังคมไทยจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
 
คุณบอก- -รับรู้ได้ผ่านกระแสลมของความเปลี่ยนแปลง
 
คุณรู้สึกอย่างนั้น ว่าต่อแต่นี้ เรากำลังเจอกับสงครามอีกรูปแบบหนึ่ง นั่นคือสงครามข้างใน ที่คุคั่ง อึดอัดและเอ่อท้น  เป็นสงครามของความซ่อนแฝงระหว่างชนชั้น สงครามของความหวาดระแวง สงครามของความคลางแคลงใจ สงครามของการไม่ไว้ใจ
 
แล้วจะมีหนทางใดบ้างเล่า เราถึงจะลบรอยร้าวนั้นไปได้!?
 
คุณถามและคุณบอกกับตัวเอง- - คุณยังมึนและเศร้ากับเหตุการณ์ที่ผ่านมา แต่พอรับรู้จากความรู้สึกว่านับจากนี้ สิ่งที่จะช่วยเยียวยาบาดแผลในหัวใจผู้คนนั้นได้ในสิ่งแรกนั้น คือ ‘หยุดใช้ความรุนแรง’ และเอาใบหน้าของ‘ความจริง’ นั้นคลี่เผยออกมา
 
แน่นอน ความรุนแรงไม่ได้ช่วยให้อะไรดีขึ้นมาเลย มีแต่จะสูญเสียและล่มสลายบนซากปรักหักพังของชะตากรรม
 
แน่นอน สังคมจะต้องทวงถาม ค้นหาและเปิดเผย‘ความจริง’ ของสาเหตุของสงครามและความรุนแรงนั้นออกมาให้ได้เสียก่อน เพราะคุณเชื่อว่า ‘สัจจะ- -ความจริงแท้’ เท่านั้นจะทำให้เรามองเห็นหน้ากากของความลวง ใบหน้าอันจอมปลอมและเสแสร้ง หลังจากนั้นความโกหกมดเท็จจะเดินทางออกมาจากริมฝีปากอันเน่าเหม็นของพวกเขาเหล่านั้นได้
 
หากความจริงเปิดเผย ทุกฝ่ายยอมรับ คุณเชื่อว่าทุกคนจะหันมาเดินบน‘หนทางแห่งสันติ’ได้เหมือนเดิมอีกครั้ง อย่างที่หลายคนเชื่อว่า สังคมจะผ่านความรุนแรงและความขัดแย้งไปได้ ก็ต้องด้วยใจที่ใฝ่สันติ สันติที่เป็นทั้งวิธีการและเป็นทั้งเป้าหมาย แต่ก็นั่นแหละ คุณครุ่นคิดไปมา ยังรู้สึกหวั่นๆ วิตกแกมกังวลว่า ตราบใด ความจริงยังซ่อนตัวอยู่ในความมืด ไม่ยอมเปิดเผยออกมาสู่ที่แจ้ง ตราบนั้น สงครามมันคงจะไม่จางหายไปง่ายๆ
 
บางทีมันอาจจะกลับมาปะทุอีกครั้ง เหมือนกับเกมสงครามของเด็กๆ
 
                       
หมายเหตุ : บทความชิ้นนี้ตีพิมพ์ในวารสาร 'ผู้ไถ่' ฉบับ 83 พ.ค.-ส.ค.2553 

 

บล็อกของ ภู เชียงดาว

ภู เชียงดาว
  เมื่อนั่งอยู่ในความเงียบ ในสวนบนเนินเขายามเช้าตรู่ เพ่งดูหมอกขาวคลี่คลุมดงดอยอยู่เบื้องหน้า ทุ่งนาเบื้องล่างลิบๆ นั้นเริ่มแปรเปลี่ยนสี จากทุ่งข้าวสีเขียวสดกลายเป็นสีเหลืองทองรอการเก็บเกี่ยว ใช่, ใครต่อใครเมื่อเห็นภาพเหล่านี้ คงรู้สึกชื่นชมภาพอันสดชื่นรื่นรมย์กันแบบนี้ทุกคนทว่าจริงๆ แล้ว พอค้นให้ลึกลงไป ก็จะพบว่า ในความงามนั้นมีความทุกข์ซุกซ่อนอยู่ให้รับรู้สึก เมื่อนึกถึงภาพเก่าๆ ของหมู่บ้าน ผ่านไปไม่กี่สิบปี  จะมองเห็นได้เลยว่าหมู่บ้านเกิดของผมมีความแปลกเปลี่ยนไปอย่างเร็วและแรง อย่างไม่น่าเชื่อ“ตอนนี้ อะหยังๆ มันก่อเปลี่ยนไปหมดแล้ว...” เสียงใครคนหนึ่งบ่นเหมือนรำพึงจริงสิ,…
ภู เชียงดาว
ผมเริ่มค้นพบว่าตัวเองนั้นไม่เหมาะกับเมือง หลังจากที่ใช้ชีวิตในเมืองใหญ่มานานหลายปี ไม่รู้เหมือนกันว่าทำไมถึงคิดเช่นนี้- -อาจเป็นเพราะระยะหลังรู้สึกว่าชีวิตตัวเองแปลกและป่วย บางครั้งคล้ายยินเสียงจากข้างในกำลังบอกอะไรบางอย่าง ราวกับจะบอกว่า... ‘ที่สุดแล้ว,ชีวิตต้องกลับคืนสู่เส้นทางที่จากมา’ แหละนั่น ทำให้ผมเริ่มวางแผนกลับไปใช้ชีวิตในสวนบนเนินเขาเหนือหมู่บ้านเกิดอีกครั้ง หลังจากที่ปล่อยให้สวนรกร้างว่างเปล่ามานานเต็มทีจริงสิ, ผมปล่อยให้ต้นไม้ในสวนรกเรื้อและโตขึ้นตามลำพัง ไร้การดูแลเอาใจใส่ ไม่มีเวลารดน้ำ พรวนดิน ใส่ปุ๋ย คงเหมือนกับชีวิตตัวเองกระมัง ที่ต้องมาอยู่กับเมือง มัวแต่ไขว่คว้าบางสิ่ง…
ภู เชียงดาว
สิ่งดี ๆ ในชีวิต พ่อค้าแวะมาหาคนสวนที่เขากำลังพักผ่อนอยู่ตรงหน้ากระท่อม “สวัสดีครับคนสวน” พ่อค้าทักทาย “ผมมีข้อเสนอดีๆ มาให้ คุณคงสนใจเป็นแน่” และเมื่อเห็นทีท่าเฉยเมยของคนสวน พ่อค้าก็เริ่มพูดธุระที่เขาคิดว่าจะเป็นประโยชน์ต่อทั้งสองฝ่าย ซึ่งคนสวนจะต้องขยายพื้นที่ปลูกกุหลาบเพิ่มขึ้นและพ่อค้าจะเป็นคนเอาไปขายในเมือง “คนสวน ด้วยความชำนาญของคุณ กุหลาบของเราจะสวยงามที่สุดในเมือง” พ่อค้าสรุปด้วยท่าทีกระหยิ่มยิ้มย่อง “ขอบคุณแต่เราไม่สนใจ” คนสวนตอบพร้อมยิ้มอย่างเคย “แต่คุณจะได้เงินเยอะ...” พ่อค้าว่า ท่าทางแปลกใจ “ผมไม่สนใจเงินทองหรอก” “ใครๆ ก็อยากได้เงินกันทั้งนั้น...” “แต่ไม่ใช่ผม…
ภู เชียงดาว
ความเรียบง่ายมีแรงดึงดูดที่ลี้ลับเพราะมันจะฉุดเราไปยังทิศทางตรงกันข้ามกับทิศทางที่คนส่วนใหญ่ในโลกไปกันไปจากการทำตัวให้เด่น ไปจากการสะสมไปจากการทะนงหลงตนและจากการเป็นเป้าสายตาของสาธารณะไปสู่ชีวิตสงบ อ่อนน้อมถ่อมตน กระจ่างใสยิ่งกว่าสิ่งใดๆที่วัฒนธรรมบริโภคอย่างฉาบฉวยรู้จักกัน.                                                        …
ภู เชียงดาว
ที่มาภาพ  www.salweennews.orgที่มาภาพ www.sarakadee.comที่มาภาพ www.salweennews.orgกอดกับความเย็นเยียบอยู่อย่างนั้น, กลางป่าเปลี่ยวอ้อมอกอันบอบบางของเธอมิเคยอบอุ่นอยู่กับความมืดดำในความรู้สึกหวาดหวั่นพรั่นพรึง, ชีวิตความตายเหมือนมิเคยแยกจางห่างกันเลยโอ. เด็กๆ  ตามแนวชายแดนยามใดหนาวฤดูลมแล้งแห้งโหมพัดเข้ามาสู่,หัวใจเธอนั้นเหมือนจักรับรู้รสสัมผัสชีวิตวิถีที่จำต้องระเหเร่ร่อนนั่น,คือสัญญาณความขัดแย้งอันเลวร้ายที่ซุกซ่อนอยู่ในหลืบเขารอการอุบัติเสียงแม่กระซิบบอกพวกเธอเบาๆเร็วเข้า,…
ภู เชียงดาว
  “การถอยออกไปจากสนามรบของชีวิตทำงานเงียบๆ ด้วยเป้าหมายที่สร้างสรรค์คือคำตอบหนึ่งต่อคำถามที่ว่าจะอยู่อย่างไรในสถานการณ์ที่ทุกอย่างกำลังพังทลาย”จากหนังสือ “ความเงียบ”จอห์น เลน เขียน, สดใส ขันติวรพงศ์ แปลผมไม่รู้ว่า สวนของผมนั้นกลายเป็นสวนผสมผสานตั้งแต่เมื่อไหร่...แต่ผมรู้ว่า พักหลังมานี่ เมื่อเดินทางกลับบ้านไปสวนทีไร ผมมักติดกล้าไม้เข้าไปในสวนเกือบทุกครั้ง ไม่อย่างก็สองอย่าง แวะซื้อมาจากกาดคำเที่ยง บ้างได้มาจากเพื่อนๆ พี่ๆ ที่มอบให้มา พอไปถึง ก็ลงมือขุดหลุม เอาเศษฟางเศษหญ้าลงคลุกกับเนื้อดิน หย่อนต้นไม้ต้นเล็กลงไป กลบดิน รดน้ำให้ชุ่ม หรือรอให้น้ำฟ้าหล่นรดให้ฉ่ำชื้นเอง…
ภู เชียงดาว
    “...เมื่อมนุษย์จมอยู่กับฝูงชนที่ขาดความเป็นมนุษย์ ถูกผลักไปมาอย่างอัตโนมัติไปตามแรงเหวี่ยง บุคคลนั้นก็สูญเสียความเป็นมนุษย์ที่แท้ สูญเสียคุณธรรม หมดความสามารถที่จะรัก และศักยภาพที่จะกำหนดตนเอง เมื่อสังคมประกอบด้วยผู้คนที่ไม่รู้จักความวิเวกภายใน สังคมนั้นก็ไม่อาจรวมกันได้ด้วยความรัก แต่อยู่ได้ด้วยอำนาจครอบงำและความรุนแรง...” ถ้อยคำของ “โทมัส เมอร์ตัน” คัดมาจากหนังสือ “ความเงียบ” จอห์น เลน เขียน, สดใส ขันติวรพงศ์ แปล สวนบนเนินเขาเหนือหมู่บ้านเกิดของผม ตั้งอยู่ในเนื้อที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า มีความกว้างและยาวราวสี่ห้าไร่…