Skip to main content

เมื่อเขียนเรื่อง ป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นที่สุด”  ฉันก็ได้รับจดหมายฉบับหนึ่ง เขียนถึงเรื่องอำเภอใหม่ส่งเข้ามา วันนี้จึงนำจดหมายฉบับนี้มาให้อ่านกันค่ะ 

เธอเขียนมาว่า ลองเขียนเรื่องอำเภอใหม่มาให้อ่าน


อะไรเกิดขึ้นที่อำเภอใหม่


ฉันได้มีโอกาสเดินทางไปเยี่ยมเยียนอำเภอใหม่
  ไม่ใช่เป็นการเดินทางไปครั้งแรกสำหรับสถานที่แห่งนี้ แต่เป็นครั้งแรกของการเดินทางภายหลังมีการประกาศจัดตั้งเป็นอำเภอ มันค่อนข้างแปลกสำหรับการจัดตั้งอำเภอโดยไม่มีกิ่งอำเภอมาก่อน ตามความเข้าใจของฉันที่ไม่ค่อยรู้ระบบการปกครองในลักษณะของอำเภอ แต่เท่าที่ทราบฉันก็เห็นเป็นกิ่งอำเภอกันก่อนแทบทั้งนั้น

เอาล่ะ ความสำคัญคงไม่ใช่แค่ว่าทำไมเป็นอำเภอโดยไม่ผ่านระบบกิ่งอำเภอ เพราะมันมีเรื่องราวที่น่าสนใจอีกหลายประการ โดยเฉพาะพื้นที่ทั้งหมดของอำเภอใหม่แห่งนี้ที่มีเพียงแค่
3 ตำบลเท่านั้นเอง และคงไม่ใช่เรื่องแปลกถ้าหากทางการลงความเห็นที่จะตั้งเป็นอำเภอใหม่ ความสำคัญของการเปลี่ยนแปลงมันอยู่ที่ว่าอำเภอแห่งใหม่นี้อยู่ในพื้นที่ป่าสงวนทั้งหมด เมื่อมีการประกาศจัดตั้งเป็นอำเภอก็ย่อมแสดงว่าต้องมีประชาชนอาศัยอยู่ในพื้นที่เหล่านี้ด้วย

การตั้งอำเภอใหม่ให้ประโยชน์อะไรกับประชาชน ดูเหมือนภาพความหวังที่ทางการได้ให้ไว้กับประชาชนในพื้นที่ดูช่างสวยหรูเสียนี่กระไร ทั้งความสะดวกสบายในการติดต่อกับทางราชการที่ไม่จำเป็นต้องเดินทางไกลและยากลำบากในบางฤดูกาล การพัฒนาเพื่อก้าวไปสู่ความเจริญในทุก ๆ ด้าน ทั้งการเดินทางที่จะมีถนนปลอดฝุ่นในหลายเส้นทาง รายได้ของประชาชนก็จะเพิ่มขึ้นจากการท่องเที่ยวที่มีทุนจากฐานของทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ รวมทั้งวัฒนธรรมการดำรงชีวิตแบบดั้งเดิมโดยเฉพาะความเป็นปกาเกอญอ ซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ในพื้นที่อำเภอนี้

เห็นไหมว่าการเกิดอำเภอใหม่ในพื้นที่แห่งนี้มันดูดีไปเสียแทบทุกอย่าง ดูแค่พื้นที่ใกล้เคียงก็เป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมที่ไม่สามารถจะขยายไปได้อีกแล้ว จึงเป็นโอกาสดีของอำเภอใหม่ที่จะรองรับนักท่องเที่ยวที่โหยหาความเป็นธรรมชาติ
  มีการสร้างกระแสของความยิ่งใหญ่ในพื้นที่ป่าสนธรรมชาติที่ใหญ่ที่สุดในประเทศเสริมเข้าไปอีก แล้วอะไรจะเกิดขึ้นกับประชาชนแห่งอำเภอนี้เล่า

หลายคนคิดว่าไม่น่าจะเกี่ยวข้องอะไรกับตัวเรานี่ ดีเสียอีกมีสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่เกิดขึ้น ธรรมชาติยังบริสุทธิ์ ต้องรีบไปสัมผัส เดี๋ยวจะไม่ทันคนอื่นเขา หากเราๆ ท่านๆ ทั้งหลายคิดแต่เพียงแค่นี้ ไม่นานคงไม่มีผืนป่าธรรมชาติ โดยเฉพาะผืนป่าสนธรรมชาติไว้ให้ลูกหลานได้ชื่นชมกันต่อไปในอนาคตอันใกล้นี้ แต่ความน่ากลัวที่สุดของความเปลี่ยนแปลงไม่ได้อยู่ที่การมาของนักท่องเที่ยว เพราะเมื่อมีนักท่องเที่ยวก็ย่อมต้องมีผู้ลงทุนเพื่อแสวงหากำไรจากทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ นายทุนที่มาพร้อมเงินทุนที่จะมาจับจองแสดงความเป็นเจ้าของพื้นที่ แต่ประเด็นสำคัญที่น่าเป็นห่วงของการเข้ามาจับจองพื้นที่ของเหล่านายทุนต่างถิ่นทั้งหลาย อยู่ที่ความเข้าใจและรู้ทันความเปลี่ยนแปลงทั้งหลายของคนในพื้นที่ เพราะพื้นที่ทั้งหมดของอำเภอนี้ได้ถูกประกาศเป็นพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ การที่ประชาชนในอำเภอนี้อยู่อาศัยมาก่อนการประกาศเป็นเขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ ก็เป็นที่ทราบกันดีจากเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการดูแลรักษาทรัพยากรป่าไม้ ก็ได้พยายามป้องปรามไม่ให้มีการบุกรุกพื้นที่ทำกินเพิ่มเติม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกิดการพัฒนาให้เกิดเป็นอำเภอใหม่ ยิ่งต้องมีความพยายามเข้มงวดในการขยายพื้นที่ทำกินของประชาชน ความตื่นตัวของคนในพื้นที่ย่อมต้องเกิดขึ้น แต่การตื่นรู้กับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจะมีพลังมากน้อยเพียงใดคงต้องขึ้นอยู่กับความเข้มแข็งในการตั้งรับการเปลี่ยนแปลงอย่างเข้าใจและรู้เท่าทันของชุมชน
 

                                                                                                    ชุดขาว ชาวเหนือ

 

ตอบชุดขาว ชาวเหนือ

ขอบคุณชุดขาว ชาวเหนือค่ะ ที่เขียนมาร่วมแสดงความคิดเห็น “เกิดอะไรขึ้นที่อำเภอใหม่” นับว่าเป็นเรื่องน่าห่วงใยจริง ๆ ค่ะ โดยเฉพาะประเด็นที่คุณนำเสนอว่า ป่าไม้ผู้เกี่ยวข้องจะต้องเข้มงวดไม่ให้คนบุกรุกที่ทำกิน ฉันเคยได้ยินมาว่า เมื่อที่แห่งใดเป็นสถานที่ท่องเที่ยว กลุ่มทุนหรือชนชั้นกลางก็จะเข้าไปซื้อที่ดินจากชาวบ้าน แม้ว่าจะเป็นที่ๆ ไม่มีสิทธิซื้อขาย เขาก็ขายกัน จากนั้นชาวบ้านก็ถอยร่นเข้าไป และแน่นอนส่วนหนึ่งพยายามบุกรุกพื้นที่ใหม่ ส่วนหนึ่งอาจจะอพยพมาอยู่พื้นราบอย่างยากลำบาก ที่ซึ่งเคยเป็นที่อยู่ของชนเผ่าหลายแห่งก็จะถูกแทนที่ และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแบบเดียวกับปายและอีกหลายแห่ง

วันก่อนดิฉันไปพบว่า ชาวบ้านกำลังรวมตัวกันจัดทำโฉนดชุมชนเพื่อไม่ให้ที่ดินถูกเปลี่ยนมือ

ที่นั้นไม่ได้มีแต่ปกาเกอญอ แต่มีลีซู และม้งด้วยค่ะ


ขอบคุณอีกครั้งค่ะ เชิญเขียนมาอีกนะคะ

แพร จารุ

บล็อกของ แพร จารุ

แพร จารุ
  แล้วฉันก็คิดว่าทุกอย่างยังเหมือนเดิน ฉันเดินทางไปหาเพื่อนที่กรุงเทพฯ  และบอกเธอว่า ฉันอยากจะไปเยี่ยมนักเขียนผู้ใหญ่รุ่นพี่คนหนึ่ง  เพื่อนบอกว่า ไม่ได้ไปนานแล้ว ช่วงหลังๆ ไม่ค่อยมีใครไปหาใครกัน  เมื่อถามว่าทำไม
แพร จารุ
ป่าสนวัดจันทร์   หลังจากที่เขียนเรื่องป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นผืนป่าสนแห่งเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และมีชนเผ่าใช้วิถีชีวิตแบบเดิม ๆ
แพร จารุ
เมื่อเขียนเรื่อง “ป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นที่สุด”  ฉันก็ได้รับจดหมายฉบับหนึ่ง เขียนถึงเรื่องอำเภอใหม่ส่งเข้ามา วันนี้จึงนำจดหมายฉบับนี้มาให้อ่านกันค่ะ  เธอเขียนมาว่า ลองเขียนเรื่องอำเภอใหม่มาให้อ่าน
แพร จารุ
ป่าสนผืนเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ มองขึ้นบนต้นสนเหมือนหนึ่งว่ามีนกเกาะอยู่บนนั้นเต็มไปหมด จนใครบางคนเผลอถามว่า นั่นนกอะไรเกาะอยู่เต็มไปหมด หลายคนหัวเราะ ไม่ใช่นกหรอกมันคือลูกสน ที่นี่มีชื่อว่า ป่าสนวัดจันทร์ เป็นครั้งที่สองที่ฉันเดินทางมาที่นี้ห่างจากครั้งแรกเกือบยี่สิบปี ฉันไม่กล้าเดินทางไปที่นั่นเพราะรู้สึกว่ามันลำบากยากเย็นเหลือเกิน เป็นการเดินทางที่โหด ๆ ในช่วงวัยเยาว์ เพราะต้องนั่งรถไฟชั้นสามมาจากกรุงเทพฯ นานกว่าสิบสองชั่วโมง ก็รู้กันอยู่ว่ารถไฟไทยเสียเวลาเสมอ ๆ ลงจากรถไฟมีนักเขียนจากเมืองเหนือรอรับอยู่
แพร จารุ
มุสโต๊ะ (มุส-สะ-โต๊ะ) อาหารมื้อไหน ๆ ก็ต้องมีมุสโต๊ะ มุสโต๊ะก็คือน้ำพริกนั่นเอง ฉันรู้จักมุสโต๊ะครั้งแรกเมื่อเที่ยวบ้านปกาเกอญอ และนับจากวันนั้นก็ชอบมุสโต๊ะแบบปกาเกอญอทันที่
แพร จารุ
คุณทำอะไรเมื่อเช้านี้  ส่วนฉันตื่นขึ้นมาพร้อมกับหยิบหนังสือเล่มเล็ก ๆ จากโต๊ะกินข้าวติดมือไปนอนอ่านในเปลใต้ต้นมะขามเล็ก  หนังสือชื่อ ไม่รักไม่บอก 5 เป็นของกลุ่มภาคีคนฮักเจียงใหม่  ฉันเป็นอาสาสมัครในกลุ่มนี้กับเขาด้วย แต่ฉันไม่ได้ทำหนังสือเล่มนี้ ดังนั้นฉันจึงเพิ่งได้อ่านจริง ๆ ครูโรงเรียนอนุบาลเพิ่งให้มาสิบเอ็ดเล่ม วันนั้นมีน้อง ๆ หนุ่ม ๆ จากไหนก็ไม่รู้มาช่วยกันขนหนังสือหลายกล่องที่นำมาขายในงานอำลา ‘รงค์ วงษ์สวรรค์  ฉันไม่มีของอะไรตอบแทนน้องจึงแจกพวกเขาไปคนละเล่มเหลือเก็บไว้เล่มหนึ่ง ภาพปกเป็นแม่มดหน้าตาน่ารักถือไม้เท้าวิเศษ มีข้อเขียนว่า จงสุภาพกับโลกใบนี้ (คำจากสาร…
แพร จารุ
  เล่าเรื่องงาน อำลา ’รงค์ วงษ์สวรรค์ เปิดงานไปเมื่อวันที่ 9 มกราคม ยามแดดร่มลมตก หน้าที่ของฉันในงานนี้ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ดูแลงานขายหนังสือ ฉันรับปากไปว่า “ได้ค่ะ” ทั้งที่ไม่มีความชำนาญเรื่องการขาย หรือเรียกว่าไม่มีทักษะสักนิดเดียว และมักจะคิดตัวเลขผิด วิชาคณิตศาสตร์ตั้งแต่บวกลบคูณหารไม่เก่งเลย ยิ่งวิชาเลขคณิตคิดในใจนี้ไม่ได้เลย แต่ เพราะว่าในช่วงที่เขาประชุมเรื่องการดำเนินการจัดงานฉันไมได้เข้าร่วมประชุม…
แพร จารุ
ฤดูร้อนในเมืองเชียงใหม่ค่อนข้างน่าสยองค่ะ เพราะนอกจากความแห้งแล้งที่เริ่มขึ้นในปลายฤดูหนาวนี้แล้ว เมื่อฤดูร้อนมาถึงเราก็จะพบกับกลุ่มหมอกควันที่มีทั่วเมือง สำหรับประชาชนในชนชั้นเรา ๆ นั้น เตรียมอะไรได้บ้างคะ
แพร จารุ
สวัสดีนักท่องเที่ยว ระหว่างทางนักท่องเที่ยวเจออะไรมาบ้าง ฉันมาอยู่เชียงใหม่สิบกว่าปี แต่บ่อยครั้งที่รู้สึกว่า ตัวเองเหมือนนักท่องเที่ยว
แพร จารุ
  หญิงสาวมักจะกลัวอ้วนเพราะอยากสวย เราถูกทำให้เชื่อกันว่าคนอ้วนจะไม่สวย เป็นสาวเป็นนางต้องผอมเข้าไว้ ใครไม่ผอมเหมือนนางแบบ หรือนักแสดงหน้าจอโทรทัศน์ก็จะไมได้มาตรฐาน ซึ่งความจริงแล้วบางคนผอมจนเกินไป เรียกว่าแห้งแรงน้อยไม่แข็งแรง ขาแขนมีแต่กระดูก คอโปน ไหปลาร้าลึกขนาดน้ำขังยามเมื่ออาบน้ำ
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อค่ะ เพื่อนนักเขียนรุ่นน้องที่เชียงดาว เล่าว่าเธอปลูกข้าวไร่ที่บ้านของเธอ แต่ดูเหมือนจะไม่ได้ผลเท่าที่ควร แต่ฉันคิดว่าแค่เธอเริ่มต้นปลูกข้าวความมั่นคงทางอาหารก็เริ่มมีแล้ว ต่อมาน้องนักเขียนที่เพิ่งรู้จักยังไม่ได้เห็นหน้ากันเลย เขียนมาบอกว่า เธอปลูกข้าวได้เจ็ดกระสอบ ฉันชื่นชมยินดีกับเธออย่างจริงจังและจริงใจยิ่ง เพราะฉันมีความฝันที่จะปลูกข้าวปลูกผักไว้กินเอง แต่ไม่ได้ทำ และคิดว่าคงไม่ได้ทำ เพราะอายุปูนนี้แล้ว กล้ามเนื้อเป็นไขมัน เรี่ยวแรงหมดไปแล้ว ที่ทำได้ก็คือปลูกกล้วย ซึ่งก็เหมาะสมอยู่เพราะกล้วยเป็นอาหารนิ่ม ๆ กินง่าย…
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อดีกว่า   คราวนี้กินถั่วงอกผัดเห็ดสามอย่างค่ะ ดูเป็นอาหารธรรมดา ๆ นะคะ แต่พิเศษก็ตรงที่ เป็นอาหารที่ประกอบด้วยเห็ดสามอย่างนะคะ ความจริงแล้วอาหารเห็ดสามอย่างที่กินเป็นยานี้ เขาว่าหลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันเป็นดีค่ะ แต่ไม่เป็นไรใช้น้อย ๆ เราเน้นความอร่อยด้วยค่ะ