ศัพท์รัฐศาสตร์วันละคำวันนี้ ขอเสนอคำว่า: Ochlocracy/กฎหมู่

- คำว่า Ochlocracy (Ochlocrat = นักกฎหมู่; Ochlocratic = แบบกฎหมู่) นี่เท่ห์ดีครับ แต่คำง่ายกว่าก็มีเช่น mob rule หรือ mobocracy แปลตรงตัวคือ “การปกครองโดยม็อบหรือมวลประชาชนทั่วไป”, “การกำราบเจ้าหน้าที่โดยชอบให้หงอกลัวหัวหด” 

 

-Ochlocracy นับญาติกับรูปแบบการปกครองอื่นในความคิดการเมืองกรีกโบราณ กล่าวคือ: (ดูภาพตารางประกอบ)

 

-ดี = การปกครองที่ยึดผลประโยชน์ของชุมชนโดยรวมเป็นที่ตั้ง

-เลว = การปกครองที่ยึดผลประโยชน์ของกลุ่มหรือบุคคลเป็นที่ตั้ง ทำให้ความยุติธรรมเสื่อมโทรมลง

-กฎหมู่ = ประชาธิปไตยที่เสื่อมทรามลงเพราะพฤติกรรมของนักกวนเมือง (demagogue), อำนาจจิตตารมณ์เหนือเหตุผล, ทรราชย์ของเสียงข้างมาก

-คณาธิปไตย = อภิชนาธิปไตยที่เสื่อมทรามลงเพราะคอร์รัปชั่น

-ทรราชย์ = ราชาธิปไตยที่เสื่อมทรามลงเพราะขาดราชธรรม

 

-เราอาจหยุดยั้งภัยคุกคามของกฎหมู่ต่อประชาธิปไตยได้โดยประกันว่าคนส่วนน้อยหรือปัจเจกบุคคลจะได้รับการคุ้มครองโดยหลักนิติธรรมจากพฤติกรรมกวนเมืองหรือความตื่นตระหนกทางศีลธรรมระยะสั้น แต่ก็ไม่แน่นัก เพราะกฎหมู่อาจชนะได้ถ้าหากเจ้าหน้าที่บ้านเมืองเอาใจออกห่างกฎหมายบ้านเมือง ไปฝักใฝ่นักกวนเมืองแทน

 

-กฎหมู่ต่างจากอารยะขัดขืนและสัตยาเคราะห์ตรงฝ่ายหลังยึดมั่นวิธีการที่ไม่ใช้ความรุนแรง ไม่ใช้กำลัง แต่กฎหมู่ไม่ยึดถือวิธีการดังกล่าว

 

-เจ้าหน้าที่ตำรวจนานาประเทศพยายามต่อสู้เอาชนะขบวนการกฎหมู่ด้วยการจำกัดวง/ขอบเขตขบวนการกฎหมู่ให้อยู่ในพื้นที่เฉพาะ เพื่อแยกขบวนการกฎหมู่ออกห่างจากเป้าหมายโจมตี, สาธารณชนส่วนใหญ่ทั่วไป, สื่อมวลชน ฯ จนตกไปอยู่ชายขอบ/ถูกมองข้ามละเลยไปได้ บ้างก็ใช้วิธีออกกฎบังคับให้ผู้จัดต้องขอใบอนุญาตจากเจ้าหน้าที่ทางการก่อนจัดชุมนุมแสดงพลังหรือเดินขบวนในที่สาธารณะ, ในทางกลับกัน ขบวนการกฎหมู่ก็หาทางฝ่าด่านปิดล้อมทางการทั้งในแง่ข่าวสารและการเคลื่อนที่โดยอาศัยเครือข่ายไอทีสมัยใหม่และพาหนะคล่องตัว เช่น จักรยาน เป็นต้น

 

หมายเหตุข้อเขียนนี้เผยแพร่ครั้งแรกในเฟซบุ๊ก 'Kasian Tejapira' เมื่อวันที่ 10 มี.ค.57