Skip to main content

หลังจากบทความที่เรียกได้ว่า บทบรรณาธิการแรก ได้ชี้แจงเป้าหมายการดำรงอยู่ ของพื้นที่ทางความคิดแห่งนี้ บัดนี้เวลาล่วงเลยมาครึ่งปี โอกาสแห่งการพูดคุย กับท่านผู้อ่านอีกครั้ง ก็มาถึง

ทุกๆ12 บทความ ที่ได้ทำหน้าที่ของมันผ่านพ้นไป ถือเป็นช่วงเวลาที่ดี ที่ผู้เขียนกับผู้อ่านจะได้แลกเปลี่ยนความคิดกัน เพื่อทำให้พื้นที่แห่งนี้ เป็นประโยชน์กับทุกๆคน อย่างแท้จริง

ในทัศนะของข้าพเจ้าแล้ว ICT เข้ามามีบทบาท ต่อชีวิตของเราทุกคน ในทุกวันนี้มากขึ้นทุกที แต่ละคนได้รับประโยชน์ ผลกระทบ และผลลัพธ์ ที่แตกต่างกันไป จากการเปลี่ยนแปลงรอบตัว ซึ่งมี ICT เป็นปัจจัยต้นเหตุ

นั่นทำให้บทความในพื้นที่แห่งนี้ มีความหลากหลายสูง ทั้งในส่วนของหัวข้อสนทนา และแง่มุมของการสนทนา

ที่ผ่านมา ถึงแม้บทความ จะมีความหลากหลาย หากแต่บทความทั้งหมดนี้ เกิดจากความตระหนัก และความเข้าใจโลกของข้าพเจ้า ที่เห็นว่าประเด็นเหล่านี้มีผลกระทบต่อคนในวงกว้าง และจำเป็นต้องนำมาวิพากษ์ ให้ท่านผู้อ่านได้รับรู้ เพื่อความเข้าใจ และเพื่อการแลกเปลี่ยนทัศนะเพิ่มเติมต่อไป

ดังนั้นจึงเป็นการสมควร หากข้าพเจ้า อยากให้ท่านผู้อ่านที่เห็นว่า พื้นที่นี้มีประโยชน์กับท่าน แต่ยังมีอีกหลายประเด็น ที่ยังไม่ได้วิพากษ์ถึง อีกหลายแง่มุมที่ท่านอยากรู้ และอยากใช้งานข้าพเจ้า ให้จับประเด็นเหล่านี้ มาวิพากษ์ในเบื้องต้น เพื่อให้ท่านได้นำไปคิดต่อ และแลกเปลี่ยนทัศนะกันต่อไป ได้แนะนำประเด็นต่างๆเข้ามากัน

เพราะความอยากรู้ของข้าพเจ้า ทำให้ข้าพเจ้ามีโอกาสได้ศึกษา ทั้งในเชิงวิชาการ และทั้งจากประสบการณ์ และนำความรู้ในด้านดังกล่าว มาตีแผ่นในพื้นที่แห่งนี้

ข้าพเจ้าจึงเห็นว่า ความอยากรู้ของท่านผู้อ่าน จะช่วยเติมเต็มให้พื้นที่แห่งนี้ ทำหน้าที่ของมันได้อย่างออกรส และเป็นประโยชน์กับผู้คนในวงกว้างมากขึ้นกว่าเดิม

ความก้าวหน้าทาง ICT ได้นำประเด็นต่างๆมากมาย มาสู่สังคม ตั้งแต่ประเด็นทางด้านเทคโนโลยี เช่นการเกิดขึ้นของเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่มีให้เราต้องติดตามกันทุกวัน เรื่อยมาถึงการที่ ICT สร้างความเปลี่ยนแปลงในระดับองค์กร ทั้งการเปลี่ยนรูปแบบการทำงาน โครงสร้างองค์กร โครงสร้างตลาด ตลอดจนวิธีการทำธุรกิจ ไปจนถึงการเป็นเครื่องมือสำคัญ ที่มีบทบาทต่อการพัฒนาในระดับประเทศ ทั้งในแง่ของเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง โดยทำหน้าที่เป็นตัวแปรสำคัญ ที่ทำให้ระบบโครงสร้าง ทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ เป็นโอกาสที่ดี สำหรับการทบทวน แนวความคิดซึ่งใช้ผลักดันโครงสร้างต่างๆข้างต้น และเป็นโอกาสที่ดี ที่ประชาชนในวงกว้างจะมีส่วนร่วม กับการวางรากฐานต่างๆนี้ มากขึ้น

อย่างไรก็ดี ด้วยความที่ ประเด็นและความเปลี่ยนแปลงทั้งหลาย ที่มี ICT เป็นตัวนำเหล่านี้ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ต่อเนื่อง และในวงกว้าง มันจึงไม่อนุญาตให้เรา ศึกษาผลกระทบ ทั้งผลดีและผลเสีย ได้อย่างรัดกุม ก่อนที่มันจะดำเนินไป อีกทั้ง ทุกสิ่งกำลังดำเนินไปขณะนี้ ไม่มีใครเป็นผู้ควบคุมได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด

ดังนั้นสิ่งที่ทำได้ดีที่สุด คือการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด ทำความเข้าใจกับมัน ให้เร็วและดีที่สุด เพื่อการปรับตัว รับมือ และใช้ประโยชน์ จากปรากฏการณ์ที่กำลังเกิดขึ้นนี้ อย่างรัดกุม

ซึ่งการประสบความสำเร็จ ในการดำเนินการดังกล่าว ต้องการการมีส่วนร่วมของทุกคน ทั้งจากประชาชน ซึ่งเป็นผู้ที่กำลังเผชิญหน้ากับความเปลี่ยนแปลง และเป็นผู้ทำหน้าที่สำคัญ ในการส่งข้อมูลจากภาคปฏิบัติ กลับมาให้ผู้ทำงานทางด้านนโยบาย ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง เจ้าหน้าที่รัฐ และนักวิชาการ เพื่อร่วมกันทำการศึกษา วิจัย และพัฒนา องค์ความรู้ที่เกี่ยวข้อง แล้วส่งผ่านความรู้ดังกล่าว กลับไปให้ประชาชน เพื่อใช้เป็นเครื่องมือที่เหมาะสม ในการเป็นส่วนร่วมในการขับเคลื่อน เศรษฐกิจ สังคม และประเทศชาติ

การดำเนินการดังกล่าวข้างต้น จะดำเนินไปในลักษณะของวงจร ซึ่งต้องดำเนินอย่างต่อเนื่อง ควบคู่ไปกับความเปลี่ยนแปลงทางด้าน ICT ที่เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา

และพื้นที่แห่งนี้ ก็อยากจะเป็นส่วนร่วมในวงจรข้างต้นนี้

อย่าลืมแจ้งความอยากรู้และคำแนะนำ มาให้ข้าพเจ้าทราบ เพื่อมาร่วมมีบทบาทในวงจร ที่มีประโยชน์นี้ด้วยกัน โดยส่ง Email ถึงข้าพเจ้าได้ที่ sensemaking.writer ซึ่งเป็นที่อยู่ gmail.com ของข้าพเจ้า

หากต้องการอ่านบทความย้อนหลัง ท่านสามารถหาอ่านได้ที่ www.thesensemaker.org ซึ่งเป็นเว็บไซท์ของข้าพเจ้า

แล้วกลับมาพบกับบทความตามปกติ ในครั้งต่อไป

บล็อกของ SenseMaker

SenseMaker
น้ำมาถึงไหนแล้วหว่า...บ้านฉันน้ำจะท่วมมั้ยเนี่ย...จะหาข้อมูลที่จำเป็นได้จากที่ไหนบ้างหว่า...เวลาเดือดร้อนจะต้องแจ้งใคร...ทำไมโทรไป 1111 กด 5 แล้วถามอะไรไปก็ตอบไม่ได้... ........ใครก็ได้ช่วยบอกทีเหอะว่าฉันกับครอบครัวต้องทำยังไงบ้าง.......ข้อมูลประกอบการตัดสินใจอะไรๆก็ไม่มี ที่มีก็ไม่รู้จะเชื่อได้มากขนาดไหน เชื่อได้รึเปล่า.........
SenseMaker
ขอสวัสดีปีใหม่แด่ท่านผู้อ่านทุกท่าน ขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยจงอวยพรให้ทุกท่าน สุขกาย สบายใจมีเงินทองใช้ไม่ขาดมือ และมีสติในการดำเนินชีวิตอยู่เสมอ
SenseMaker
  จากที่สัญญาว่าในบทความนี้ ข้าพเจ้าจะมาต่อยอดบทความจากครั้งที่แล้วในหัวข้อ “ความร่ำรวยข้อมูล” ด้วยการวิเคราะห์ความจำเป็น ที่เราจักต้องพัฒนาทั้ง 3 ส่วนประกอบสำคัญ อันได้แก่ ความอุดมทางด้านข้อมูล ความยากง่ายในการเข้าถึงข้อมูล และมุมมองที่มีในการวางแผนโครงสร้างข้อมูลบนเว็บ ไปพร้อมๆกัน เพื่อทำให้ทุกท่านเข้าใจประเด็นดังกล่าวนี้เป็นรูปธรรมมากขึ้น
SenseMaker
เป็นอีกครั้งที่ข้าพเจ้าไม่สามารถส่งบทความเข้ามาได้ตามกำหนด โดยคราวนี้ทิ้งระยะไปนานมาก จนทำให้ข้าพเจ้ารู้สึกผิดต่อผู้อ่านและผู้บริหาร blogazine เป็นอย่างยิ่ง ข้าพเจ้าต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
SenseMaker
ต่อเนื่องจากบทความที่แล้วในหัวข้อ ความเป็นส่วนตัวของคุณราคาเท่าไหร่ ข้าพเจ้าอยากชวนท่านผู้อ่านคิดต่อไปอีกนิดว่า ท่านจะรู้ได้อย่างไรว่า ข้อมูลส่วนตัวต่างๆ ที่ท่านเปิดเผยไว้บนพื้นที่ออนไลน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเครือข่ายสังคมออนไลน์ (social network sites) ต่างๆ เช่น Facebook และ MySpace จะไม่ทำให้ท่านสูญเสียอะไร หรือเสียใจในอนาคต
SenseMaker
จากบทความที่แล้วในหัวข้อ การจัดระเบียบโลกใหม่ การเมืองไทย และICT ข้าพเจ้าได้ชี้ให้เห็นว่า เพราะความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ICT ในปัจจุบัน ทำให้ความสามารถของมนุษย์ ในการจัดการและจัดเก็บข้อมูล ซึ่งหากอาศัยเพียงประสาทสัมผัสของมนุษย์ จะไม่สามารถเข้าถึงและจัดการได้ และความด้วยความก้าวหน้านี้ ทำให้มนุษย์สามารถเห็นและรับรู้ ในข้อมูลที่เคยยากที่จะเห็นและรับรู้ อีกทั้งยังทำให้เข้าใจในสิ่งที่เคยยากต่อการวิเคราะห์
SenseMaker
ความก้าวหน้าทาง ICT ในปัจจุบัน ช่วยให้เราๆท่านๆ สามารถเข้าถึงข้อมูลต่างๆ ซึ่งยากที่จะเข้าถึงในอดีต ได้ง่ายขึ้น เช่น ข้อมูลของบุคคลหรือข้อมูลขององค์กรที่เราสนใจ ข้อมูลทางเศรษฐกิจและสังคม ของประเทศใดประเทศหนึ่ง รวมถึงองค์ความรู้ในด้านต่างๆ เป็นต้น
SenseMaker
หลังจากบทความที่เรียกได้ว่า บทบรรณาธิการแรก ได้ชี้แจงเป้าหมายการดำรงอยู่ ของพื้นที่ทางความคิดแห่งนี้ บัดนี้เวลาล่วงเลยมาครึ่งปี โอกาสแห่งการพูดคุย กับท่านผู้อ่านอีกครั้ง ก็มาถึงทุกๆ12 บทความ ที่ได้ทำหน้าที่ของมันผ่านพ้นไป ถือเป็นช่วงเวลาที่ดี ที่ผู้เขียนกับผู้อ่านจะได้แลกเปลี่ยนความคิดกัน เพื่อทำให้พื้นที่แห่งนี้ เป็นประโยชน์กับทุกๆคน อย่างแท้จริงในทัศนะของข้าพเจ้าแล้ว ICT เข้ามามีบทบาท ต่อชีวิตของเราทุกคน ในทุกวันนี้มากขึ้นทุกที แต่ละคนได้รับประโยชน์ ผลกระทบ และผลลัพธ์ ที่แตกต่างกันไป จากการเปลี่ยนแปลงรอบตัว ซึ่งมี ICT เป็นปัจจัยต้นเหตุ
SenseMaker
Peer Review อาจไม่ใช่คำในภาษาอังกฤษ ที่คนส่วนใหญ่ในสังคมคุ้นเคย แต่เป็นคำคุ้นเคยเป็นอย่างดีในสังคมนักวิชาการ อาจารย์ หรือ นักวิจัย เนื่องจากสังคมดังกล่าว มีวัฒนธรรมและกิจกรรมหลัก ในการสร้างองค์ความรู้ใหม่ ด้วยการต่อยอดองค์ความรู้ที่มีอยู่เดิม ผ่านการพัฒนาผลงานวิจัยใหม่ ซึ่งการยอมรับจากสมาชิกในสังคมเดียวกัน มีความสำคัญกับผลงานวิจัยแต่ละชิ้นมาก เนื่องจากไม่ว่าผลงานดังกล่าว จะมีคุณภาพในสายตาผู้พัฒนาเพียงใด แต่หากไม่ได้รับการตอบรับจากสมาชิกในสังคม ผลงานนั้นก็ถือได้ว่า ไม่ได้สร้างคุณค่าให้กับสังคมมากนัก
SenseMaker
ในอดีต การเกิดขึ้นของสังคม มักจะถูกจำกัดด้วยเส้นขอบเขตของเวลาและสถานที่ การเป็นส่วนหนึ่งในสังคม เกิดจากการมีส่วนร่วมอยู่ในเวลาและสถานที่เดียวกัน เช่น การอยู่ในหมู่บ้านเดียวกัน การไปโรงเรียนหรือสถานศึกษาเดียวกัน การทำงานในบริษัทหรือสถานที่ทำงานเดียวกัน หรือ การอยู่ในกลุ่มทำกิจกรรมเดียวกัน เป็นต้นแต่ด้วยความก้าวหน้าของ ICT และการขยายตัวของอินเตอร์เนต ทำให้ในปัจจุบัน การมีและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ของเราแต่ละคน ไม่ถูกจำกัดโดยสองข้อจำกัดข้างต้น อีกต่อไป และทำให้ในปัจจุบันนั้น เราแต่ละคน มีและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ที่ถูกสร้างขึ้นบนอินเตอร์เนต เพิ่มมากขึ้นๆทุกที
SenseMaker
  หลังจากหลายบทความในคอลัมน์แห่งนี้ ข้าพเจ้าได้ใช้พูดถึงการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ที่นับวันดูเหมือนว่า "เป็นการยากสำหรับประชาชน ที่จะทำความเข้าใจถึงความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ เพื่อการดำรงชีวิตอย่างเท่าทัน" บทความวันนี้ จึงถูกเขียนขึ้นเพื่อแสดงทัศนะเกี่ยวกับกลไกทางสังคม ที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งในปัจจุบัน เพื่อทำหน้าที่คุ้มกันและช่วยเหลือประชาชน ซึ่งเป็นผู้ได้รับผลกระทบหรือถูกกระทำ จากความเปลี่ยนแปลงทางสังคมเหล่านี้ โดยไม่อาจป้องกันตนเองได้อย่างเท่าทัน หากขาดไปซึ่งกลไกทางสังคมที่จะขอกล่าวถึงในวันนี้เรามาเริ่มทบทวนกันก่อนว่าความเปลี่ยนแปลงทางสังคม ซึ่งถูกกล่าวถึงในคอลัมน์แห่งนี้…
SenseMaker
สุขสันต์ปีใหม่แด่ทุกท่าน ผู้ซึ่งให้เกียรติแวะเวียนเข้ามาอ่านบทความในคอลัมน์แห่งนี้ ทั้งขาประจำและขาจร ขออาราธนาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายในสากลโลก จงอำนวยอวยพรให้ทุกท่านมีความสุขกาย สบายใจ และสามารถดำรงชีวิตอย่างมีสติ (และมีสตางค์ใช้อย่างพอเพียง) ข้าพเจ้าขอเริ่มต้นปีใหม่ ด้วยอีกหนึ่งงานเขียนที่มุ่งสื่อสารให้ผู้คนในวงกว้าง ตระหนักถึงผลกระทบที่ ICT มีต่อการดำเนินชีวิตในทุกระดับ เพื่อให้ทุกท่านสามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงดังกล่าวได้อย่างเท่าทัน อีกทั้งสามารถประยุกต์ใช้มันอย่างมีประโยชน์