เมื่อเช้าผู้เฒ่าผู้แก่แถวบ้านจับกลุ่มคุยกันเรื่องการเมืองไทย มีคำพูดหนึ่งสะดุดใจมาก
"มันอยู่ตี้ไหนบ่า ไอ้กลุ่มแบ่งแยกดินแดน ฮาจะไปร่วมตวย"
(มันอยู่ที่ไหนวะ ไอ้กลุ่มแบ่งแยกดินแดนเนี่ย กูจะไปร่วมด้วย)
คำพูดประโยคนี้ ทำให้ฉันอยากเขียนเรื่องนี้
............
มันชื่อสารโพแทสเซียมคลอเรต,
เมื่อสิบกว่าปีก่อนหรือเกือบยี่สิบปีก่อน เคยมีเหตุการณ์สารชนิดนี้ระเบิดที่อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่ ส่งผลให้คนงานโรงงานลำไยเสียชีวิต ๓๖ คน บาดเจ็บ ๑๐๒ คน บ้านเรือนเสียหาย ๕๗๑ หลัง -- สารชนิดนี้ เดิมทีน้อยคนที่จะรู้ว่ามันใช้ใส่ต้นลำไยและให้ผลดกมากแต่ก่อนนั้น ชาวสวนลำไยใช้วิธีการปลูกลำไยไปตามธรรมชาติ ปีไหนมันจะดก มันก็ดก ปีไหนมันจะไม่ดกมันก็ไม่ดก ทั้งที่ลำไยราคาดีมาก ยุคนั้นขายกันต้นหนึ่งราคาเป็นแสน
จนเมื่อมีเหตุการณ์ระเบิดครั้งนั้นเองชาวสวนลำไยทั่วประเทศ (โดยเฉพาะภาคเหนือ) ถึงได้รู้ว่า มันมีสารชนิดนี้อยู่ในโลก เมื่อใส่แล้วทำให้ลำไยออกผลดกมาก ดังนั้น นอกเหนือความสะเทือนใจสะเทือนขวัญของคนไทยทั้งประเทศต่อเหตุการณ์สารโพแทสเซียมคลอเรตระเบิดคราวนั้น ผลที่เป็นรูปธรรมจริงๆ คือ ชาวสวนลำไยจากแม่ฮ่องสอน เชียงราย เวียงแหง พากันออกมาเสาะหาว่าเจ้าสารลำไยตัวนี้มันมีขายที่ไหน จะซื้อมาใส่บ้าง เพื่อนบ้านสมัยฉันอยู่แม่ฮ่องสอนขับรถเข้าเชียงใหม่มาถามหาว่าเจ้าสารตัวนี้มันมีขายที่ใด ตอนนั้นฉันได้แต่ขำปนตะลึงว่า เฮ้ย นี่ไม่รู้สึกกลัวบ้างหรือ สารตัวนี้มันอันตรายนะ
แต่ความจริงคือความจริงคนที่ใช้ชีวิตจริงๆ ย่อมรู้ดีว่า อะไรคือแก่นสารของชีวิต อะไรคือปากกัดตีนถีบ อะไรคือดิ้นรน แต่ก่อนมีคนรู้น้อยมากๆ ว่าเจ้าสารตัวนี้มันทำให้ลำไยออกผลดกและคนอื่นเขาก็ร่ำรวยกันชนิดที่ว่าเป็นมหาเศรษฐีสวนลำไย (สารตัวนี้ทำให้ผลลำไยดกจริงๆ มากกว่าสามสี่เท่าหรือห้าเท่า ขอยืนยันเพราะที่บ้านใช้อยู่)
จวบจนปัจจุบันชาวสวนลำไยแทบทุกเจ้า(คาดว่าน่าจะเกิน ๙๙ เปอร์เซ็นต์) ล้วนต้องซื้อสารตัวนี้มาใส่ กิโลหนึ่งราคา ๕,๐๐๐ บาทชาวสวนลำไยหนึ่งไร่น่าจะใช้เกินหนึ่งกิโล (ขึ้นอยู่กับว่าต้นลำไยมีกี่ต้น) ซึ่งนับว่าแพงมากแต่ว่าทุกคนก็ขวนขวายที่จะซื้อ
กล่าวโดยสรุปคือเจ้าสารตัวนี้ขายดิบขายดี เป็นที่ต้องการอย่างมาก นั่นคือผลที่เกิดจากสารตัวนี้ระเบิดและมีคนเสียชีวิตถึง ๓๖ คนเมื่อหลายปีก่อนนั้น ไม่ใช่ความกลัว ไม่ใช่ความตระหนกตกใจว่า สารตัวนี้มันระเบิดได้ ทำให้เสียชีวิตได้
ทำไมฉันคิดถึงเรื่องนี้ขึ้นมา-- เพราะเรื่องการแบ่งแยกประเทศมันพือสะพัดจนแทบจะตั้งหลักไม่ถูกว่า มันไปไงมาไง ฟังดูก็คล้ายว่าจะเป็นเรื่องเข้าใจผิด แต่ฟังอีกทางก็คล้ายว่าฝ่ายโน้นจะเชื่อจริงเชื่อจังว่ามันเป็นเรื่องจริงมีการปล่อยข่าวว่าแต่งเพลงชาติใหม่แล้ว ซื้อที่ดินเตรียมทำรัฐสภาแล้ว แรกทีเดียวได้ยินก็ขรรม มันจะมีอะไรที่ชวนให้สังเวชใจสังคมไทยมากกว่านี้อีกไหม
แต่เมื่อเช้าหลังจากผู้เฒ่าผู้แก่สี่ห้าคนจับกลุ่มคุยกันว่า "มันอยู่ตี้ไหนบ่าไอ้กลุ่มแบ่งแยกดินแดน ฮาจะไปร่วมตวย" (มันอยู่ที่ไหนวะไอ้กลุ่มแบ่งแยกดินแดนเนี่ย กูจะไปร่วมด้วย)
เรื่องของสารลำไยระเบิดก็ผุดขึ้นมา แม้นว่าไม่ใช่เรื่องเดียวกันแต่มันก็คล้ายๆ จะเดินไปทางเดียวกัน ไม่มีใครกลัวหรอก ขอเพียงกระพือต่อไปเถอะ กระพือต่อไปให้มาก ลือสะพัดกันให้มากๆ สารลำไยอยู่ที่ไหนชาวสวนลำไยจะออกเดินทางตามหา