ฯลฯ ฉันคิดว่า เราควรจะต้องพักเรื่องซีเรียสของแกไว้เสียบ้าง เพราะมันทำให้ฉันอึดอัดราวกับใส่เสื้อกันหนาวสไตล์เกาหลีออกไปเดินกลางแดดของวันที่สี่ หลังจากที่อุณหภูมิเริ่มสูงขึ้นตั้งแต่วันที่สอง
ฉันอยากจะเล่าเรื่องหนังสือให้แกฟังบ้าง เพราะฉันรู้ว่า ในตอนที่ฉันอายุเท่าแก เราไม่มีโอกาสได้อ่านหนังสือดี ๆ กันเลย ยกเว้นเสียแต่ว่า "มานีมีแชร์จะเกิดขึ้นทันสมัยที่เรายังได้อ่านมานีมานะอย่างชนิดที่เรียกกว่า มนุษย์ชาติทั้งมวลคงสิ้นไร้อารยะเสียแน่ ถ้าหนังสือนั่นถูกกำหนดโดยองค์การสหประชาชาติให้มันเป็นแบบเรียนขั้นพื้นฐานของคนทั้งโลก" แต่แน่นอนที่สุด ฉันคิดว่าแกจะรู้สึกอัศจรรย์ใจถ้าแกลองได้อ่านมานีมีแชร์ดูสักบทหลังจากที่กระอักกระอ่วนกับสถานการณ์การเมืองมาตลอดเกือบสิบปีอย่างฉ้น
ส่วนตอนนี้นะรึ ใช่แล้ว ฉันกำลังอ่านหนังสืออยู่สองสามเล่ม สลับไปสลับมาตามแต่โอกาสและความต้องการซึ่งฉันละไว้ในฐานของความเป็นส่วนตัว พี่น้องคารามาชอฟ กับ คลาวด์ แอตลาส ที่ถูกนำมาดับแปลกสร้างเป็นภาพยนตร์ชั้นเยี่ยมเรื่องหนึ่งที่เคยได้ดูมา แต่เพราะว่า 943 กับ 579 หน้าของทั้งสองเล่มยังไม่จบ และฉันยังไม่ได้ทำการบ้านโดยการอ่านครั้งที่สองหรือสาม ส่วนตัวแล้วฉันคิดว่าคงจะเล่าให้แกฟังได้ไม่ดีนัก ฉันจึงอยากนำเสนอ "หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว" ซึ่งเชื่อว่าแกจะชอบ
แน่นอน งานเขียนเชิงปรัชญาย่อมแฝงไปด้วยการเมือง แนวคิด และความขัดแย้งของผู้คน มันถึงได้ทำให้คนอย่างมาร์เกซสร้างงานที่เต็มไปด้วยการเสียดสีสิ่งย้อนแย้งต่าง ๆ นา ๆ ของผู้คนในสังคมออกมา มีอยู่หลายประเด็นที่หน้าสนใจในหนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดียว ที่ฉันชอบเป็นพิเศษคือเรื่องในส่วนของพันเอก อเรลิยาโน บูเอ็นดิยา
มันน่าเศร้าอยู่นะเพื่อน เพราะในช่วงเวลาที่เขาได้เกษียนตัวเองหลังจากเซ็นสัญญาสงบศึกให้กับสงครามกลางเมืองที่น่าเบื่อและน่าชิงชังที่กินเวลาหลายสิบปี มวลชนฝ่ายปฏิวัติต่างพากันเกลียดชังอเรลิยาโนในฐานะบุรุษผู้หักหลังและทรยศต่ออุดมการณ์ ชื่อเสียงของเขาแหลกเหลวอยู่ตรงนั้นยิ่งกว่ากองขี้ม้าที่เคยขี้ออกมาในวันที่อากาศร้อนที่สุดตลอดช่วงสงคราม ก่อนที่ต่อมาพันเอกอเรลิยา บูเอ็นดิยาจะยิงแสกหัวใจตัวเองเพื่อสังเวยต่อความกระหายอยากของผู้คนที่มีต่อคนทรยศผู้นี้ เพียงแต่ว่า ไอ้สภาพหางหมูมันได้แฝงมาในรูปของความผิดปกติที่ทำให้หัวใจของอเรลิยาโนไปอยู่เสียข้างขวา เค้าจึงรอดตาย และกับมาเป็นที่สรรเสริญของมวลชนอีกครั้งเมื่อผ่านพิธีกรรมแปลกประหลาด
พอถึงตรงนี้ มันทำให้ฉันรู้สึกเบื่อต่อความเป็นจริงที่ว่า ผู้คนเกลียดพันเอก อเรลิยาโนในฐานะที่ชายผู้นี้ทรยศต่ออุดมกาณ์ หาใช่เกลียดเพราะเนื้อหาในสนธิสัญญาสงบศึกที่เขายอมเซ็น ผู้คนไม่เคยสนใจสนธิสัญญาบ้าบอนั่นแม้แต่น้อย เหมือนครั้งหลังที่มวลชนกลับมารักและศรัทธาต่อเขาอีกครั้ง ก็ไม่ใช่เพราะเนื้อหาและความจำเป็นอะไรในสนธิสัญญาอีกเช่นกัน แต่เป็นเพราะตัวพันเอก อเรลิยาโน่ บูเอ็นดิยาได้ใช้ความโง่งั่งแบบมนุษย์ยิงตัวตายเพื่อสังเวยต่อความอยากกระหายซึ่งมวลชนต้องการเสพสมด้วยราวกับหญิงบริสุทธิ์
เหตุผลนะ ไม่มีหรอก เพราะงั้น บั้นปลายชีวิตของพันเอก อเรลิยาโน บูเอ็นดิยา จึงต้องไปนั่งทำปลาทองในห้องทำงานเก่าเก็บจนวาระสุดท้ายของชีวิต ความเป็นฮีโร่นะเพื่อน มันถูกกำหนดตายตัวให้ต้องเป็นแบบนั้น โดยจะเป็นอื่นไปมิได้ มันถูกกำหนดโดยอุดมคติตามอุดมการณ์ที่ลึกลับราวกับรูก้นของตัวเอง และนี้คงเป็นความแค้นเคืองที่ฝังลึกในใจ ซึ่งวันหนึ่งพันเอกอเรลิยาโนได้ทำการแก้แค้นไอ้อุดมคติฮีโร่แบบเสรีนิยมโง่งั่งนั้นด้วยการนำกระโถนฉี่ของ เฟอร์นันดา เดล คาร์ปิโอ หญิงอนุรักษ์นิยมที่ถือขนบธรรมเนียมไม่เข้าห้องน้ำกลางดึกมาทำเป็นปลาทองตัวเล็ก ๆ ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นของที่ระลึกแห่งอุดมการณ์ที่ชนรุนหลังใฝ่หาอยากจะได้มาครอบครอง โดยไม่มีใครหารู้เลยว่า แท้จริงพวกเขากำลังเคารพศรัทธาต่อของที่ระลึกแห่งกระโถนฉี่ของพวกฝ่ายขาวที่พวกเขาเกลียดชัง
แกรู้ไหมว่าฉันหัวเราะเหมือนคนเสียสติต่อความไร้เดียงสาจากความเป็นจริงที่ว่า และแน่นอนที่สุด ฉันจะไม่ยอมเป็นเสรีนิยมโง่งั่งพรรค์นั้น ฉันคิดว่าแกคงชอบถ้าได้อ่าน ครั้งหน้า หลังจากที่อ่านพี่น้องคารามาชอฟ หรือ คลาวด์ แอตลาส จบสักสองรอบ ฉันจะกลับมาเล่าประเด็นที่น่าสนใจในหนังสือพวกนั้นให้แกฟัง คั่นกลางระหว่างความน่าชิงชังของการย้อนความหลังที่แกค่อยกระตุ้นเตือนให้ฉันต้องเขียนมันอยู่ตลอดเวลา แล้วเจอกันใหม่ เพื่อนรัก ฯลฯ