x

เรื่องน่ารู้ในธรรมชาติ

dinya

เรื่องน่ารู้ในธรรมชาติ
 

เคยมีคนบอกว่า ในธรรมชาติมีความลับมากมายซ่อนอยู่เสมอ และสิ่งที่มนุษย์ได้เรียนรู้นั้นเป็นเพียงเศษเสี้ยวเล็กน้อยของความจริง ฉันเชื่ออย่างนั้นเช่นกัน และกำลังก้าวเข้าสู่การเรียนรู้ธรรมชาติทั้งนอกและในตำรา 
จึงอยากแบ่งปัน ชวนกันอ่าน หรือพูดคุย โดยเฉพาะเรื่องของภัยพิบัติที่เนื่องมาจากธรรมชาติ ที่ทำให้เรากลัวการสูญเสีย โดยไม่รู้ว่า จริงๆ เราได้สูญเสียมันไปแล้วหรือเปล่า และบางที เราอาจจะได้คำตอบด้วยกันจากคอลัมน์นี้ก็เป็นได้ : - D

ดินยา 

มีความหมายถึง โลกปัจจุบันที่เราอาศัยอยู่ เป็นคนสนใจธรรมชาติ ใช้ชีวิตตอนเด็กกับต้นหญ้าป่าเขา แต่ด้วยความรู้อันน้อยนิด แถมต้องห่างบ้านไปอยู่เมือง จึงกลับมาใช้เวลาค้นหาธรรมชาติ และฟังเสียงเล็กๆ จากส่วนประกอบที่ล้อมรอบตัวเราอีกครั้งด้วยความตั้งใจ


 

 

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับพายุ ตอนที่ 2 : ชื่อของพายุ ?

หลายคนเคยบอกว่า ไม่น่าเชื่อที่ชื่อสวยๆ อย่าง นากรี รูซา นิดา เกศนา สาลิกา คัมมุริ ฯลฯ และอีกหลายชื่อที่มีความหมายน่ารักๆ ถึง ต้นไม้ ดอกไม้ ภูเขา ทะเล แม่น้ำ ฯลฯ เหล่านี้จะเป็นชื่อของพายุไปได้ อาจเพราะความจริงแล้วพายุ หรือวาตภัยส่วนใหญ่นั้นมีพิษสงทำลายล้าง ทำความน่าสะพรึงกลัวกับพวกเราชาวโลกไม่น้อยนั่นเอง เรื่องน่ารู้ฯ ตอนนี้เลยอยากเอาชื่อพายุมาเล่าสู่กันฟังค่ะ


12_8_01
ภาพเมฆฝนและพายุในจังหวัดเชียงใหม่ ปลายเดือน กรกฎาคม 2551


ชื่อของพายุนั้น ว่ากันว่า เดิมทีสหรัฐอเมริกาเป็นผู้ตั้งชื่อพายุทั่วโลกมาโดยตลอด เพราะสมัยก่อนสหรัฐนั้นถือว่าเป็นผู้นำด้านนี้ มีอุปกรณ์พร้อมในการตรวจสภาพอากาศ ดูพายุเคลื่อนไหว ชื่อที่ใช้ตั้งในอดีตบางครั้งมาจากนักเดินเรือที่เจอพายุในทะเล ก็จะตั้งชื่อเป็นคนรักเพื่อคลายความคิดถึงแฟน ชื่อก็เลยออกมาหวานๆ สวยๆ เป็นชื่อของผู้หญิงเป็นส่วนใหญ่ ฟังดูแล้วไม่รุนแรง ไม่น่ากลัวอย่างที่เป็นจริง โดยพายุโซนร้อนลูกแรกถูกตั้งชื่อว่า จูเลียต (Juliet)


แต่ความจริงก็คือความจริงวันยังค่ำ ต่อให้ชื่อสวยหวานแค่ไหน พายุก็มีแรงมหาศาลที่จะคร่าชีวิตผู้คนไปได้มากในแต่ละปี จนต่อมานักสิทธิสตรีในสหรัฐฯ ประท้วงว่า ชื่อพายุผู้หญิงทำให้ภาพลักษณ์ของผู้หญิงดูโหดร้ายอยู่ฝ่ายเดียว ดังนั้น ควรจะมีชื่อผู้ชายด้วยเช่นกัน


ปี 2000 หรือ 8 ปีที่แล้วนี้เอง ที่เริ่มมีการเสนอชื่อพายุ ให้แต่ละประเทศตั้งได้ 10 ชื่อ เป็นภาษาถิ่น รวมทั้งไทยเราด้วย พอรวมกันทั้งหมดแล้วได้ 140 ชื่อ ก็แบ่งออกได้เป็น 5 กลุ่ม คละกันไป กลุ่มละ 28 ชื่อ เรียงตามลำดับอักษร จากกัมพูชาไปจนถึงเวียดนาม ไทยอยู่อันดับที่ 12 พอใช้ครบก็วนกลับมาใช้กลุ่มต่อไปเรื่อยๆ ซึ่งสำหรับไทยนั้น กรมอุตุนิยมวิทยาเสนอชื่อเข้าไปได้แก่ พระพิรุณ ทุเรียน วิภา รามสูร เมขลา มรกต นิดา ชบา กุหลาบและขนุน


มาดูวิธีการตั้งชื่อพายุกันค่ะ 5 หลักการตั้งชื่อคือ


ข้อที่ 1 เมื่อมีพายุที่มีความเร็วลมสูงสุดใกล้ศูนย์กลางของพายุมากกว่า 34 นอต หรือ 62 กม./ชม. พายุนั้นจะถูกตั้งชื่อ

ข้อที่ 2 ชื่อของพายุจะเริ่มใช้ที่คอลัมน์ที่หนึ่งตัวบนสุดก่อน เช่น เมื่อมีพายุเกิดขึ้นมีความเร็วลมสูงสุดใกล้จุดศูนย์กลางตามที่กำหนดในข้อ 1. เป็นตัวแรกของปี พายุนั้นจะมีชื่อว่า ดอมเรย์ (Damrey) เป็นชื่อจากกัมพูชา หรืออักษรตัวแรก (ก ไก่) มีความหมายถึง ช้าง

ข้อที่ 3 เมื่อมีพายุตัวต่อไปเกิดขึ้นอีก และมีความเร็วลมสูงสุดใกล้จุดศูนย์กลางตามที่กำหนดในข้อ 1. พายุนั้นจะใช้ชื่อที่อยู่ถัดลงมาในคอลัมน์ที่ 1 เช่น พายุตัวที่สองจะมีชื่อว่า หลงหวาง (Longwang) หมายถึง พญามังกร มาจากประเทศจีน

ข้อที่ 4 เมื่อใช้จนหมดกลุ่มแรก ก็ให้ใช้ชื่อแรกของกลุ่มถัดไป

ข้อที่ 5 เมื่อใช้จนหมดกลุ่มที่ 5 แล้ว ให้กลับมาใช้ชื่อแรกของกลุ่มที่ 1 วนแบบนี้ไปเรื่อยๆ


สำหรับชื่อพายุที่เสนอเข้าไปนั้นมีถึง 140 ชื่อ ซึ่งคงมากมายเกินกว่าจะเอามาเล่าได้หมด เรามาดูเฉพาะในปี 2549-2551 ก็แล้วกันค่ะว่าพายุที่ถล่มไปประเทศไทยเรานั้น มีชื่อและความหมายถึงอะไรกันบ้าง



12_8_02
ภาพความเสียหายจากพายุทุเรียน

12_8_03
ภาพถ่ายพายุช้างสาร


ปี 2549 หรือ 2 ปีก่อน ในไทยมีพายุลูกใหญ่ 2 ลูกคือ ทุเรียน (Durain : 26 พย.-5 ธค.2550) ชื่อผลไม้ไทยๆ ของเราเอง และ ช้างสาร (Xangsange: 25 กย.-2 ตค. 2550) ชื่อจากประเทศลาว 25 กย.-2 ตค. 2550


 



12_8_04 
 
12_8_05
ภาพพายุและความเสียหายจาก เพผ่า (Peipah)




ปี 2550 ปีที่แล้วมีก็มี 2 ลูกใหญ่ๆ ที่ถล่มชุมพรกับระนอง คือ พายุ เพผ่า (Peipah: 3-9 พย.2550) ชื่อจากมาเก๊า หมายถึงปลาสวยงาม และ เลกีมา (Lekima : 30 กย.-3 ตค.2550) ชื่อจากเวียดนาม หมายถึงผลไม้ชนิดหนึ่ง


สำหรับปี 2551 เราเจอพายุเข้าไป 3 ลูกแล้วได้แก่ พายุ ฟงเฉิน (Fengshen) ชื่อจากจีน หมายถึง เทพเจ้าแห่งลม ถล่มไปเมื่อปลายเดือนมิถุนายน ที่ผ่านมา ตามด้วย พายุ ฟองวอง (Fung-wong) ชื่อจากจีน หมายถึง ยอดเขา ถล่มไปเมื่อปลายเดือนกรกฎาคม


และขณะนี้ต้นเดือนสิงหาคม บ้านเรากำลังได้รับอิทธิพลจากพายุที่ชื่อ คัมมุริ (Kumuri) ชื่อจากญี่ปุ่น ที่หมายถึงมงกุฎอันสวยงาม ซึ่งทำผู้เสียชีวิตไปแล้วมากกว่า 100 คนในขณะนี้



สำหรับชื่อของพายุ นาร์กีส ที่ก่อความเสียหายมหาศาลไปช่วงก่อนนั้น เป็นชื่อจากปากีสถาน หมายถึง ดอกไม้ ซึ่งมาจากชื่อเด็กหญิงชาวมุสลิมนั่นเอง


ข้อมูลอ้างอิงจาก :

http://www.usatoday.com/weather/hurricane/2006-12-05-durian-vietnam_x.htm

http://news.bbc.co.uk

http://commons.wikimedia.org

http://www.china.org
http://th.wikipedia.org

http://www.tmd.go.th/storm_tracking.php กรมอุตุนิยมวิทยา

http://www.ketathai.com


บล็อกของ dinya

การมองเห็นของสัตว์

dinya
หลายวันก่อนผู้เขียนเถียงกันเล่นๆ กับเพื่อน เรื่อง "ดวงตาของควาย" ที่บอกว่ามันตื่นกลัวสีแดงเป็นพิเศษ สามารถตกมันได้เหมือนช้าง เวลาเห็นสีแดงจัดๆ ในอากาศร้อนๆ แต่อีกคนบอกว่าไม่จริงเลย ควายน่ะมองเห็นทุกอย่างแค่สีขาวดำ ก็เลยมีมุกขำๆ กันเล่นว่า "แล้วเคยเป็นควายด้วยเหรอ" :P จะว่าไปแล้วเรื่องนี้เถียงกันให้ตายก็คงไม่มีใครชนะ ก็เราไม่ใช่สัตว์เหล่านั้น แต่ด้วยความพยายามของมนุษย์ จึงมีการวิจัยและศึกษามากมายเกี่ยวกับความเป็นไปของสัตว์ชนิดต่างๆ และมีข้อเท็จจริงที่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์มาพิสูจน์ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความรู้สึก การมองเห็น การได้ยิน การรับรู้รส กลิ่น สี ของสัตว์ประเภทต่างๆ…

เมื่อท้องฟ้าส่งรอยยิ้มมา

dinya
ตอนแรกตั้งใจว่าจะเขียนถึงเรื่องของฝนดาวตก  ซึ่งมักจะมีให้เห็นมากที่สุดในช่วงกลางเดือนธันวาคมของทุกปี แต่สัปดาห์นี้ตื่นเต้นนิดหน่อยกับเรื่องของปรากฏการณ์  "พระจันทร์ยิ้ม"  ซึ่งผู้สื่อข่าวเตือนว่าอย่าลืมชมความน่ารักๆ  บนท้องฟ้าได้ตั้งแต่หลังพระอาทิตย์ตกดิน  นั่นคือ 17.40 น.  จนถึง  20.30 น. ของคืนวันที่ 1 ธันวาคม 2551

ทะเลที่สูญหาย

dinya
ภาพของปัจจุบันและอดีตของทะเลสาบในตะวันออกเฉียงเหนือของ Aotea มีคนบอกว่า ชิลี เป็นประเทศที่มีเรื่องน่าตื่นเต้นไม่น้อยเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ อย่างเช่น ทะเลสาบที่สวยงามในเขตแมกกัลลันส์ ห่างจากกรุงซานดิอาโก้ ไปประมาณ 2,000 กิโลเมตร ที่นั่นเคยมีน้ำอยู่เต็มทะเลสาบ มีสิ่งมีชีวิต มีสภาพแวดล้อมที่สวยงาม และดำรงอยู่เช่นนั้นมานานร่วม 30 ปี ด้วยพื้นที่ 10-12 เอเคอร์ หรือประมาณ 10 เท่าของสนามฟุตบอล แต่แล้ววันหนึ่ง อยู่ๆ ทะเลสาบนั้นก็แห้งเหือด อันตรธานหายไปเสียเฉยๆ ทั้งที่คนยืนยันว่าก่อนหน้าที่ทะเลสาบจะหายไปไม่ถึง 1 เดือน ก็ยังเห็นน้ำมีอยู่เต็มทะเล สิ่งที่เหลืออยู่แทนที่ความงามของทะเลสาบ…

21-12-2012 โลกใบใหม่ กับ การทำนายธรรมชาติ

dinya
การทำนายนั้นอยู่คู่กับสังคมของเรามานาน โดยเฉพาะการทำนายธรรมชาติ เช่นการดูสีของท้องฟ้า ก้อนเมฆ สายลม ดวงดาว แม้กระทั่งการมองเห็นด้วยจิต ที่สามารถหยั่งรู้ฟ้าดินและธรรมชาติได้ เหมือนที่เคยฮือฮากันไปเมื่อหลายปีก่อน เมื่อนาย กอร์ดอน (Gordon-Michael Scalion) ชาวอเมริกันที่เคยเสียชีวิตเมื่อปี 1979 แต่กลับฟื้นขึ้นมาอีกครั้ง จากนั้นเขาก็อ้างว่า ได้รับพรสวรรค์ที่หยั่งรู้อนาคต เขามักจะเดินทางไปอยู่บนพื้นที่สูงๆ บนภูเขา แล้วมองลงมาเห็นภาพในอนาคต โดยเฉพาะภาพของเมืองที่เปลี่ยนไป และโลกที่จะเกิดขึ้นมาใหม่ คนที่เชื่อถือนายกอร์ดอนนั้นมีไม่น้อย เพราะได้เคยฝากผลงานการทำนายที่แม่นยำเอาไว้ เช่น…

เมื่อโลกเล็กลง

dinya
ภาพแสดงลักษณะของโลก Earth มีคนพูดบ่อยๆ ว่า โลกของเราเล็กลงเรื่อยๆ แคบลงเรื่อยๆ นั่นคงเพราะ เราสื่อสารกันง่ายขึ้น ทั้งทางโทรศัพท์ อินเตอร์เน็ต จะไปเรียนที่ไหน ทวีปใด เราก็ยังพูดคุยกันได้แทบทุกวัน เวลาเพื่อนคนไหนหายไปไม่ติดต่อกันนานๆ เผลอๆ ก็ไปเจอกันในเวบบล็อกหรือ ชุมชนออนไลน์ สักพักก็หาทางเจอกันจนได้  เราคงไม่คิดว่า วันหนึ่ง คำว่า “โลกเล็กลง” นั้นจะหมายถึง “โลกที่มีขนาดเล็กลงไปจริงๆ” เล็กกว่าที่เราเคยรับรู้ แม้เราจะจินตนาการได้ยากอยู่ว่าโลกของเรามันใหญ่โตขนาดไหน และมันจะสำคัญหรือเปล่าที่มันจะเล็กลง ใหญ่ขึ้น หดตัวหรือขยาย ซึ่งคงต้องขอบอกว่า มันก็สำคัญมากทีเดียวค่ะ

ความหลากหลายของสายรุ้ง

dinya
ช่วงนี้มีโอกาสได้เห็นสายรุ้งบ่อย เรียกว่าวันเว้นวันก็ว่าได้ เวลาเห็นรุ้งจะคิดว่าเป็นวันดีๆ เพราะว่ากันว่า ทุกแห่งทุกหนนั้นมีรุ้งเกิดขึ้นเสมอ อยู่ที่ว่าเราจะยืนในตำแหน่งที่มองเห็นหรือเปล่า  บางคนบอกว่า รุ้งตัวเดิม หากเรายืนอยู่คนละมุมเราจะเห็นแสงแตกต่างกัน เหมือนเป็นรุ้งคนละตัว ดังนั้น ธรรมชาติได้ทำให้เราทุกคน มีรุ้งของตัวเอง ที่มองเห็นเฉพาะตัว ไม่มีทางเหมือนกันนั่นเอง ตั้งแต่เด็กๆ เราเห็นรุ้งมี 7 สี  ไล่จาก ม่วง คราม น้ำเงิน เขียว เหลือง แสด แดง พอโตมาถึงรู้ว่า รุ้งมีสีเยอะมากๆๆ ไล่ตั้งแต่สีม่วงไปจนถึงสีแดง แต่เราเห็นเฉพาะสีหลักๆ อย่างที่รู้กันว่ารุ้งธรรมชาตินั้นเกิดหลังฝนตก…

เรื่องของ สตอม เซอจ (Storm Surge)

dinya
ในช่วงนี้ คำว่า Storm Surge หรือ Tidal Surge หรือที่ไทยเรียกว่า คลื่นพายุซัดฝั่ง น่าจะทำให้ใครๆ วิตกอยู่บ้าง เพราะมีความคล้ายคลึงกับการเกิดสึนามิ มีรูปแบบการเคลื่อนตัวของคลื่นขนาดใหญ่พัดเข้าชายฝั่ง แต่ที่แตกต่างกัน คือ สึนาเกิดขึ้นจากปรากฏการณ์ของแผ่นดินไหวใต้ทะเล ทำให้เกิดแรงสั่นสะเทือนส่งผลให้เกิดคลื่นขนาดยักษ์ แต่ Storm surge จะเกิดขึ้นโดยมีตัวแปรจากพายุ หลังจาก ดร.สมิทธ ธรรมสโรช ผอ.ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ ออกมาเตือนให้รับมือกับภัยพิบัติในกรุงเทพฯ และถึงกับประกาศลาออกเพราะไม่มีหน่วยงานสนใจเรื่องนี้ ผู้เขียนเลยคิดถึงคำว่า “ถ้า” ซึ่งมีความหมายได้สองอย่าง คือ…

ก่อน...พายุจะมา

dinya
เมื่อเดือนกรกฎาคม ปีที่แล้ว (2550) ช่างภาพชาวรัสเซียผู้หนึ่ง อ้างว่าหลังจากไปเดินเล่นที่ท่าเรือในทะเลแห่งหนึ่งทางตอนใต้ของอเมริกาอยู่ดีๆ เขาก็เห็นแสงส่องลงมาจากฟ้าซึ่งมีก้อนเมฆเคลื่อนตัววนไปมาแปลกๆ จากนั้นไม่นานก็เกิดพายุงวงช้างพุ่งลงทะเล เขาได้นำสองภาพนี้มาแปะไว้ในเวบบล็อก ที่ชื่อ www.englishrussia.com ซึ่งมีผู้ชมมาวิจารณ์กันว่า นี่เป็นเพียงภาพที่ถูกตกแต่งด้วยโปรแกรม Photoshop เท่านั้นเอง ไม่ใช่ภาพที่จะถ่ายได้จริงๆ หากแต่ช่างภาพรัสเซียนั้นอธิบายว่านี่เป็นภาพที่สร้างจำลองขึ้นจากสถานที่จริงและวินาทีที่เขาได้พบจริงๆ ถึงไม่รู้ว่าจริงหรือเปล่า แต่พออ่านเจอเรื่องนี้เลยอดคิดไม่ได้ว่า ก่อน  “…

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับพายุ ตอนที่ 2 : ชื่อของพายุ ?

dinya
หลายคนเคยบอกว่า ไม่น่าเชื่อที่ชื่อสวยๆ อย่าง นากรี รูซา นิดา เกศนา สาลิกา คัมมุริ ฯลฯ และอีกหลายชื่อที่มีความหมายน่ารักๆ ถึง ต้นไม้ ดอกไม้ ภูเขา ทะเล แม่น้ำ ฯลฯ เหล่านี้จะเป็นชื่อของพายุไปได้ อาจเพราะความจริงแล้วพายุ หรือวาตภัยส่วนใหญ่นั้นมีพิษสงทำลายล้าง ทำความน่าสะพรึงกลัวกับพวกเราชาวโลกไม่น้อยนั่นเอง เรื่องน่ารู้ฯ ตอนนี้เลยอยากเอาชื่อพายุมาเล่าสู่กันฟังค่ะ ภาพเมฆฝนและพายุในจังหวัดเชียงใหม่ ปลายเดือน กรกฎาคม 2551 ชื่อของพายุนั้น ว่ากันว่า เดิมทีสหรัฐอเมริกาเป็นผู้ตั้งชื่อพายุทั่วโลกมาโดยตลอด เพราะสมัยก่อนสหรัฐนั้นถือว่าเป็นผู้นำด้านนี้ มีอุปกรณ์พร้อมในการตรวจสภาพอากาศ…

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับพายุ ตอนที่ 1 : จะเรียกพายุยังไงดี ?

dinya
ก่อนจะนั่งลงเขียนคอลัมน์นี้ ไม่อยากเชื่อเลยว่า 72 ชั่วโมงที่ผ่านมานี้เอง 7 ประเทศ กำลังผจญกับวิกฤตพายุถล่มและน้ำท่วมชนิดที่ยังรอการช่วยเหลือและสรุปยอดผู้เสียชีวิตยังไม่ได้ เริ่มตั้งแต่เยอรมนี เจอพายุหนักทางตอนใต้ของประเทศ จนต้องปิดถนน บ้านหลายหลังพังพินาศ มาถึงประเทศยูเครน ที่มีผู้เสียชีวิตไปแล้ว 16 คน ประชาชน 2 หมื่นกว่าคนอยู่ในความมืดเพราะไม่มีไฟฟ้า ตามด้วยโรมาเนีย ที่ประกาศอพยพคนออกจากเมืองนับสิบเพราะน้ำกำลังท่วมอย่างหนัก ส่วนพายุที่กระหน่ำเกาะเหนือของ นิวซีแลนด์ นั้นมีผู้เสียชีวิตไปแล้ว 3 คน และผู้สูญหายอีกหลายคน ดูเหมือนฝั่งยุโรปอาจจะดูไกลไปหน่อย กลับมาที่เอเชียของเราที่…

เรื่องของหลุม ยุบ!! ตอน 2 (จบ)

dinya
ตอนที่แล้วเล่าถึง “หลุมยุบ” หรือ Sinkhole ในต่างประเทศไปแล้ว คราวนี้มาดูหลุมยุบในบ้านเรากันบ้างนะคะ ย้อนไปเมื่อ 3 ปีที่แล้ว ตั้งแต่เหตุการณ์คลื่นยักษ์สึนามิเป็นต้นมา (2547) หลายคนบอกว่า มีข่าวหลุมยุบให้ฟังอยู่เรื่อยๆ แต่ไม่รู้ว่ามีมากน้อยแค่ไหน มาดูตัวเลขที่กันดีกว่าค่ะ หลุมยุบในประเทศไทย ในระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมา กรมทรัพยากรธรณีแจ้งว่า มี “หลุมยุบ” ที่ได้รับแจ้งและเข้าไปตรวจสอบแล้วถึง 53 หลุม ใน 16 จังหวัด แน่ะ ไม่นับรวมกับที่เราสังเกตไม่เห็น อยู่ลึกจนไม่มีใครพบ หรือ พบแล้วแต่ไม่ได้แจ้งนะคะ ในวันเดียวกับเหตุการณ์คลื่นยักษ์สึนามิ คือ 26 ธันวาคม 2547 นั้น เกิดขึ้นพร้อมกันทีเดียว 19 จุด…

เรื่องของหลุม ยุบ!!

dinya
สองภาพข้างบนนี้ดูเหมือนเป็นทะเลสาบสวยๆ ที่มีน้ำใสๆ เย็นๆ น่าไปเที่ยวเล่น พายเรือ ถ่ายรูปหรือดำน้ำ ทำนองนั้นไหมคะ ? แต่รู้ไหมว่า เนี่ยแหละ มันคือหน้าตาของ El Zacatón Cenote หรือ “หลุมยุบ” (sinkhole) ที่มีความลึกที่สุดในโลกล่ะ !
↑